Trong năm 2004, Công an TP Yên Bái và Công an tỉnh Yên Bái đã khởi tố và tiến hành điều tra 3 vụ án liên quan đến ông Lê Quốc Nguyên.
Cả 3 vụ án đều gây sự chú ý đặc biệt đối với dư luận nhân dân tỉnh Yên Bái và các cơ quan công luận, bởi ông Lê Quốc Nguyên từng có đơn tố cáo sai phạm của Nguyên Giám đốc Công an tỉnh Yên Bái - ông Nguyễn Tiến Dũng - và một số người dưới quyền.
Trong năm 2004, ông Nguyên tiếp tục tố cáo những sai phạm mới của ông Dũng, đồng thời tố cáo cơ quan điều tra Công an TP Yên Bái “dựng” lên 3 vụ án là để trả thù. Báo Tiền phong đã có những bài điều tra phản ánh một cách khách quan những diễn biến của cả 3 vụ án.
Để có được những thông tin cuối cùng, PV báo Tiền phong đã phỏng vấn ông Hoàng Văn Hoàn - Phó Giám đốc, Thủ trưởng cơ quan điều tra Công an tỉnh Yên Bái:
Trong 3 vụ án liên quan đến ông Lê Quốc Nguyên, vụ “cố ý gây thương tích” đã được toà án xét xử và khẳng định ông Nguyên không phạm tội. Còn 2 vụ án “hiếp dâm” và “cưỡng dâm” trẻ vị thành niên, xin ông cho biết kết quả điều tra đến thời điểm này?
Cả 2 vụ án này đều được Công an TP Yên Bái khởi tố để điều tra ban đầu, sau đó được chuyển lên Công an tỉnh Yên Bái tiếp tục điều tra. Sự việc phạm tội là có, việc khởi tố để điều tra nhằm tìm ra thủ phạm đã xâm hại các cháu gái vị thành niên là cần thiết.
Tuy nhiên, đây là những vụ án thuộc loại rất khó điều tra, sự việc phạm tội xảy ra đã khá lâu trước khi vụ án được khởi tố, việc điều tra chỉ thu thập được những chứng cứ gián tiếp chứ không thu thập được những chứng cứ trực tiếp…
Sau khi đã hết thời gian gia hạn điều tra theo luật định, xét thấy các chứng cứ thu thập được chưa đủ căn cứ để buộc tội nghi can, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Yên Bái đã ra các quyết định tạm đình chỉ điều tra cả hai vụ án, theo Khoản 1, Điều 160, Bộ luật tố tụng hình sự 2003.
Như vậy là trong cả 3 vụ án liên quan đến ông Nguyên, cơ quan điều tra đều không tìm ra đủ căn cứ để đề nghị Viện Kiểm sát buộc tội nghi can. Thế nhưng, ở cả 3 vụ án, ngay từ đầu cơ quan điều tra đều đề nghị khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Nguyên (những đề nghị này đã không được Viện Kiểm sát phê chuẩn). Ông có ý kiến gì về việc này?
Như tôi đã nói, đây là những vụ án có nhiều khó khăn cho công tác điều tra. Quan điểm đánh giá chứng cứ trong việc khởi tố bị can và bắt tạm giam, giữa cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát TP Yên Bái đã có sự khác biệt.
Đây là một trong những lý do để cơ quan điều tra Công an tỉnh Yên Bái rút hồ sơ vụ án lên tiếp tục điều tra. Tuy nhiên, đến thời điểm này, đã có thể khẳng định Cơ quan CSĐT Công an TP Yên Bái đã có biểu hiện nóng vội, chủ quan trong công tác điều tra, đặc biệt là trong việc đề nghị khởi tố bị can và áp dụng biện pháp tạm giam ông Nguyên.
Thưa ông, ở vụ án “cưỡng dâm”, người bị hại đã đến toà soạn báo Tiền phong, tố cáo có một số người dụ dỗ cháu gái này làm đơn tố cáo ông Nguyên. Việc này đã được báo Tiền phong kịp thời phản ánh lên mặt báo, và đề nghị các cơ quan chức năng xác minh. Xin ông cho biết lời tố cáo của bị hại có cơ sở không?
Các cơ quan chức năng đã xem xét lời tố cáo của bị hại trong vụ án này, và xác định là chưa đủ căn cứ để khẳng định tố cáo đó là đúng sự thật.
Ông Nguyên từng có đơn tố cáo nhiều sai phạm của ông Nguyễn Tiến Dũng - Nguyên Giám đốc Công an tỉnh Yên Bái - và một số cán bộ dưới quyền. Xin ông cho biết, những lời tố cáo của ông Nguyên đã được xác minh và xử lý chưa? Việc đề nghị khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyên có phải là để “trả thù” ông Nguyên không?
Thời điểm ông Nguyên tố cáo ông Dũng, cũng như thời điểm khởi tố - điều tra cả 3 vụ án liên quan đến ông Nguyên, tôi chưa công tác ở Công an tỉnh, mà đang làm Trưởng công an huyện Văn Chấn. Vì vậy, nhiều góc độ trong sự việc này tôi không nắm được.
Khi tôi nhận công tác tại Công an tỉnh, ông Dũng đã chuyển công tác, không làm trong ngành Công an nữa (từ cuối tháng 12/2004). Tôi chỉ được biết là những việc ông Nguyên tố cáo ông Dũng, thẩm quyền xem xét và xử lý thuộc Bộ Công an.
Xin ông cho biết, Công an TP Yên Bái và Công an tỉnh Yên Bái rút ra được những bài học gì, qua 3 vụ án liên quan đến ông Lê Quốc Nguyên?
Trước hết, là không được chủ quan, nóng vội. Các điều tra viên vào cuộc thường “hăng” lắm, đôi khi dễ mắc vào sai phạm này. Thứ hai, phải biết chấp nhận có những vụ án cá biệt không thể khám phá được, dù đã thực hiện hết mọi biện pháp nghiệp vụ pháp luật cho phép.
Thường đây là loại án truy xét, có những khó khăn khách quan mà điều tra viên không thể vượt qua. Và cuối cùng, để tránh oan sai, các điều tra viên phải triệt để tôn trọng các quy định pháp luật nói chung, các quy định tố tụng nói riêng, khi tiến hành công tác điều tra.
Xin cám ơn ông!
