Theo tiến sĩ Trần Đắc Phu, Cục trưởng Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, mặc dù ít gặp nhưng bệnh não mô cầu rất nguy hiểm, thường gặp ở lứa tuổi trẻ và có khả năng gây thành dịch. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tỷ lệ người lành mang trùng cao.
Bệnh diễn tiến rất nhanh, có thể lấy đi sinh mạng của trẻ đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 giờ sau khi có biểu hiện. Một nữ sinh lớp 12 tại Hải Dương mới đây tử vong chỉ sau 2 ngày sốt nhẹ, đau đầu. Ở thể tối cấp, tỷ lệ tử vong của bệnh lên đến 60-70%; thể viêm màng não mủ 30-40% nếu việc điều trị không kịp thời. Những trường hợp sống sót có thể để lại di chứng nặng nề như chậm phát triển tinh thần, điếc, liệt...
Khi nhiễm vi khuẩn não mô cầu, thời gian ủ bệnh 2-10 ngày, thường 3-4 ngày. Bệnh nhân có các biểu hiện sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn, gáy cứng (trẻ nhỏ có thóp phồng), lơ mơ, nhạy cảm với ánh sáng, có thể xuất hiện ban xuất huyết hình sao hoặc biểu hiện sốc nhiễm khuẩn... Biểu hiện này tương tự như viêm não, màng não do virus thông thường khác. Bệnh cũng có ban hoại tử trên da nên dễ nhầm với bệnh liên cầu khuẩn. Ngoài ra, bệnh còn khó phát hiện sớm vì biểu hiện ban đầu như viêm họng thông thường nhưng diễn biến cấp tính.
Sau khi một nữ sinh lớp 12 ở Hải Dương tử vong do viêm não mô cầu, ngày 25/2 Bộ Y tế chỉ đạo khẩn yêu cầu Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành tăng cường các biện pháp phòng chống bệnh. Trong đó, Bộ yêu cầu các địa phương cần phát hiện sớm các ca não mô cầu, các ổ dịch mới phát sinh. Những người tiếp xúc gần với ca bệnh, trường hợp nguy cơ cần được lấy mẫu xét nghiệm để kịp thời phát hiện người lành mang trùng, từ đó tiến hành điều trị dự phòng và triển khai xử lý ổ dịch, không để ổ bệnh dịch lan rộng.
Bộ Y tế khuyến cáo, tại ổ dịch, người dân cần đeo khẩu trang, vệ sinh mũi họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng; thực hiện tốt vệ sinh môi trường, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc. Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
Bệnh xuất hiện quanh năm tại Việt Nam, có thể gây dịch vào mùa thu và mùa đông - xuân. Trong năm 2015 và những tháng đầu năm 2016 đã có các trường hợp mắc rải rác tại TP HCM, Gia Lai, Sơn La, Hòa Bình, Nam Định và Lạng Sơn…
Trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng 650 trường hợp viêm màng não mủ do vi khuẩn, trong đó vi khuẩn não mô cầu chiếm khoảng 14%. Tại Hà Nội, mỗi năm ghi nhận 5-7 ca bệnh. Tuy nhiên, theo các bác sĩ đây là một bệnh nhiễm khuẩn nghiêm trọng, số mắc ít nhưng tỷ lệ tử vong cao.
