Suy tinh hoàn còn gọi là suy chức năng tinh hoàn hay suy chức năng tuyến sinh dục ở nam giới. Đặc trưng của bệnh là sự suy giảm nội tiết tố testosterone. Testosterone được sản xuất chủ yếu tại tinh hoàn và một ít tại tuyến thượng thận. Đây là nội tiết tố sinh dục nam cần thiết cho hoạt động tình dục và sinh sản.
Các nguyên nhân tại tinh hoàn làm suy tinh hoàn như chấn thương, xoắn tinh hoàn gây dập nát hay xơ hóa tinh hoàn, viêm mạn tính gây xơ teo tinh hoàn. Những bệnh lý bẩm sinh hay mắc phải như tinh hoàn lạc chỗ, tinh hoàn ẩn, ung thư tinh hoàn, điều trị bằng phóng xạ đều làm thay đổi nhiệt độ của tinh hoàn và làm giảm số lượng, khối lượng các ống sinh tinh nên không sản xuất được tinh trùng và testosteron.
Những người lạm dụng testosteron ngoại sinh làm ức chế tinh hoàn sản sinh testosteron tự nhiên. Suy tinh hoàn cũng nằm trong bệnh cảnh của một số bệnh khác suy chức năng tuyến yên, u hố sọ sau, suy tuyến giáp hay các bệnh lý về gen như hội chứng Turner, hội chứng Klinefelter.
Vì tinh hoàn có chức năng nội tiết (tiết nội tiết tố testosteron) và ngoại tiết (sản xuất tinh trùng) nên khi suy tinh hoàn sẽ có các triệu chứng của giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, tinh hoàn nhỏ, vô sinh,… Do testosteron ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể nên còn có thể thấy giảm khối lượng cơ, xương dễ gãy, mất tập trung, giảm trí nhớ…
Nguyên nhân gây suy sinh dục ở nam giới gồm có 2 nhóm chính: Nguyên phát và thứ phát. Nguyên nhân nguyên phát thường gặp như không có hoặc mất tinh hoàn hai bên, nhiễm virus quai bị, điều trị phóng xạ, hội chứng Klinefelter, tinh hoàn ẩn, teo tinh hoàn… Nguyên nhân thứ phát thường gặp là suy chức năng tuyến yên và hạ đồi, u hố sọ sau, đái tháo đường, xơ gan, hội chứng suy testosterone.
Triệu chứng của bệnh suy tinh hoàn phụ thuộc vào thời gian bắt đầu suy sinh dục. Nếu xảy ra trước tuổi dậy thì, các trẻ trai bị rối loạn hoặc không dậy thì với các đặc tính sinh dục đặc trưng ở nam giới có bất thường như không mọc râu, cơ không phát triển, không vỡ giọng, bộ phận sinh dục không phát triển, phân bố lông sinh dục thưa…
Đối với trường hợp khởi phát sau tuổi dậy thì có thể gây suy giảm chức năng tình dục và vô sinh. Một số triệu chứng thông thường của suy sinh dục nam như mất ham muốn tình dục, mất khả năng cương dương, xuất tinh sớm, không xuất tinh, giảm nhạy cảm ở đầu dương vật. Một số triệu chứng kèm theo như mất ngủ, mất sức mạnh tinh thần, mệt mỏi, có những cơn bốc hỏa, mỡ phát triển vùng bụng, đau xương, thậm chí có thể trầm cảm.
Dù vậy, các triệu chứng trên đều không đặc hiệu với bệnh nên cần làm xét nghiệm chẩn đoán bắt buộc như xét nghiệm về nội tiết sinh sinh dục, đặc biệt là testosterone. Đồng thời, nếu cần thiết bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm tìm nguyên nhân.
Việc bổ sung testosteron ở những bệnh nhân có giảm ham muốn tình dục hoặc những trường hợp vô sinh mà các hormon hướng sinh dục tương đối bình thường và các tổn thương tinh hoàn có thể đảo ngược như các ống sinh tinh có kích thước bình thường, không bị xơ hóa hay chỉ xơ hóa một phần. Điều trị bệnh suy tinh hoàn cần được thực hiện tại các cơ sở y tế chuyên khoa, tránh tự ý dùng thuốc bừa bãi gây biến chứng nặng nề cho người bệnh.
Việc điều trị bệnh suy sinh dục ở nam giới tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Với những dữ kiện bạn tìm hiểu không thể xác định chắc chắn bị suy tinh hoàn. Bạn cần đi kiểm tra sức khỏe tại các cơ sở y tế chuyên sâu về nam khoa. Từ đó mới có thể chẩn đoán chính xác và có hướng điều trị thích hợp nhất.
