Bé Gia Minh, 1 tuổi, con chị Bích (Thường Tín, Hà Nội) là một trong gần 50 trẻ bị sởi đang điều trị tại khoa truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương. Theo chị Bích, bé hay bị bệnh viêm nhiễm đường hô hấp nên vẫn chưa tiêm phòng sởi. "Hễ lần nào định đi tiêm thì cháu lại ốm nên hoãn mãi", chị Bích nói.
Nằm cùng phòng với bé Gia Minh còn có 4 trẻ khác, đều trên dưới 1 tuổi và theo lời các bà mẹ, tất cả em này chưa được tiêm văcxin ngừa sởi.
Nhiều trẻ mắc sởi bị biến chứng viêm phổi, phải nhập viện điều trị. Ảnh: MT.
Theo tiến sĩ Phạm Nhật An, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, thời gian gần đây số trẻ bị sởi tăng đột biến. 2 tháng qua, đã có hơn 250 trẻ nhập viện vì sởi, trong đó 16 ca biến chứng nặng phải thở máy, và 5 trường hợp tử vong. Riêng tại khoa Truyền nhiễm, số trẻ bị sởi chiếm hơn 1/3 tổng số bệnh nhi đang điều trị. Có một số trường hợp, cả mẹ và con đều mắc bệnh.
Bác sĩ Phạm Nhật An cho biết, bệnh sởi chủ yếu gặp ở trẻ dưới 3 tuổi và thường không mắc ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, do bé có kháng thể truyền thụ động từ mẹ qua nhau thai. Các trường hợp người lớn, trẻ trên 5 tuổi bị sởi thường do có sẵn bệnh lý suy giảm miễn dịch, mắc ung thư, bạch cầu cấp... Những trường hợp này dù có tiêm phòng cũng không hiệu quả.
Tuy nhiên, theo tiến sĩ An, trong số bệnh nhi thời gian gần đây mắc sởi, tỷ lệ trẻ dưới 9 tháng tuổi - lứa tuổi chưa được tiêm phòng, hoặc trên dưới 1 tuổi nhưng chưa tiêm, chiếm khá nhiều.
"Chúng ta cần xem lại vấn đề tiêm chủng, phòng bệnh cho trẻ. Bệnh sởi rầm rộ trong thời gian này có nhiều nguyên nhân như: sởi sống trong môi trường lạnh, lặp lại chu kỳ dịch (thường là 5 năm một lần), nhưng một phần cũng do việc tiêm phòng kém đi. Vì nhiều lo ngại, không ít bà mẹ đã không cho con đi tiêm, nên trẻ dễ nhiễm bệnh", ông Phạm Nhật An nói.
Theo ông, cách tốt nhất để ngừa sởi là tiêm phòng cho trẻ. Trẻ cần được tiêm phòng đầy đủ, tốt nhất là tiêm nhắc lại. Mũi 1 khi trẻ 6-12 tháng, mũi 2 khi 18 tháng, mũi 3 lúc 3-4 tuổi. Ngoài ra, vì sởi chủ yếu lây qua đường hô hấp, khả năng lây lan nhanh trong mùa lạnh, nên cần cách ly, không cho trẻ lành tiếp xúc với nguồn lây. Cần tăng cường sức đề kháng cho trẻ bằng cách đảm bảo dinh dưỡng, bổ sung vitamin và khoáng chất, giữ ấm...
Khi trẻ bị bệnh, cần chú ý nhận biết các dấu hiệu để biết cách chăm sóc và điều trị phù hợp. Các triệu chứng của sởi ban đầu không dễ phát hiện, tuy nhiên có thể dựa vào các dấu hiệu đặc trưng như: sốt cao, mắt đỏ, kèm ho, trong miệng có hạt (nhất là vùng trong má)... Các nốt ban xuất hiện từ ngày thứ 3, theo thứ tự từ mặt, chân tóc sau đó lan xuống thân rồi tới các chi.
Bác sĩ cho biết, bệnh sởi gây giảm sức đề kháng nên trẻ dễ bị biến chứng, có thể là viêm phổi, khô giác mạc (triệu chứng kéo dài có thể dẫn tới lỵ, viêm não)... Trẻ bị sởi có thể chỉ cần chăm sóc tại nhà, ăn uống đầy đủ, bổ sung vitamin muối khoáng, giữ ấm, dùng thuốc hạ sốt, giảm ho, vệ sinh răng miệng sạch sẽ. Thường, trẻ phát ban xong giảm sốt thì lành tính, nhưng cần chú ý nếu trẻ phát ban rồi vẫn sốt cao - đây có thể là dấu hiệu cho thấy có biến chứng - phải đưa con đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Vương Linh
