Thuỷ sản khô: Chế biến và lựa chọn như thế nào để bảo đảm an toàn

07/12/2018 | 08:30

Thủy sản khô có nguy cơ gây bệnh cho người tiêu dùng nếu quá trình sơ chế, chế biến, bảo quản không bảo đảm ATTP

Thuỷ sản khô (cá khô, mực khô, tôm khô …) là loại thực phẩm được sử dụng phổ biến ở Việt Nam, tuy nhiên nếu quá trình sơ chế, chế biến, bảo quản không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, sử dụng phụ gia không theo quy định, sản phẩm có nguy cơ gây bệnh cho người tiêu dùng.

Nguy cơ về an toàn thực phẩm

Theo kết quả kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm tại một số địa phương trong những năm quacho thấy vẫn còn tình trạng một số tiểu thương/cơ sở chế biến nhỏđã sử dụng hóa chất (Trichlofon) trong bảo quản thuỷ sản khô để diệt ruồi, kiến, kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm …. Bên cạnh đó, sản phẩm dễ bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh nếu điều kiện sản xuất không bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP).

Vì thế, mối nguy đáng quan tâm đối với nhóm sản phẩm này là Trichlofon, vi sinh vật gây bệnh như Salmonella.

Có một số nguyên nhân dẫn đến có Trichlofon trong sản phẩm thuỷ sản khô. Trong đó, một số ít cơ sở sản xuất, kinh doanh thuỷ sảnnhỏthiếu hiểu biết đã sử dụng như một cách để bảo quản sản phẩm với mục đích diệt ruồi, kiến ....;Người sản xuất và kinh doanh không biết được đây là chất cấm sử dụng và tác hại của chất Trichlofon đối với sức khoẻ con người.Công tác tuyên truyền, phổ biến quy định của cơ quan quản lý đến người dân còn chưa đầy đủ. Ngoài ra, hoạt động kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý vẫn còn hạn chế ở một số nơi.

Đối với Salmonella, cũng có nhiều nguyên nhân dẫn đến nhiễm trong sản phẩm thuỷ sản khô. Trong đó, một số ít cơ sở sản xuất, kinh doanh thuỷ sản thiếu kiến thức về bảo đảm ATTP trong xử lý, chế biến, bảo quản thuỷ sản khô.Điều kiện sản xuất của cơ sở từ khai thác, thu gom, sơ chế, chế biến không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm dẫn đến lây nhiễm vào sản phẩm (từ công nhân, trang thiết bị, dụng cụ chứa đựng tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm).

Đình chỉ hoạt động sản xuất cơ sở vi phạm

Hiện nay cac quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm đối với thuỷ sản khô khá đầy đủ, như: Quyết định 46 /2007/QĐ-BYT ngày 19/12/2007 của Bộ Y tế quy định giới hạn tối đa ô nhiễm sinh học và hoá học trong thực phẩm (Salmonella: không cho phép trong 25gr); Thông tư 10/2016/TT-BNNPTNT ngày 01/6/2016 của Bộ Nông nghiệp và PTNT ban hành danh mục thuốc thú y được phép lưu hành, cấm sử dụng ở Việt Nam (trong đó, Trichlofon nằm trong danh mục hoá chất kháng sinh cấm sử dụng trong sản xuất kinh doanh thuỷ sản); Quy định về điều kiện bảo quản trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm đã được quy định trong Luật ATTP (Mục c Khoản 2 Điều 10; Điều 20, Mục a Khoản 2 Điều 27); Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia số QCVN 02 - 17: 2012/BNNPTNT: Cơ sở sản xuất thuỷ sản khô – Điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm; Thông tư số 45/2014/TT-BNNPTNT quy định về kiểm tra cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp và kiểm tra, chứng nhận cơ sở sản xuất kinh, kinh doanh nông lâm thủy sản đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Thuỷ sản khô: Chế biến và lựa chọn như thế nào để bảo đảm an toàn ảnh 1

Theo Nghị định số 115/2018/NĐ-CP của Chính phủ, trong lĩnh vực này, phạt đến 100 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định về sử dụng nguyên liệu; vi phạm quy định về sử dụng phụ gia, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm.Phạt đến 20 triệu đồng hành vi vi phạm quy định về điều kiện chung bảo đảm an toàn thực phẩm.

Các hình phạt bổ sung gồm:Đình chỉ hoạt động sản xuất; Tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm; Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm.

Các biện pháp yêu cầu khắc phục hậu quả: Buộc tiêu hủy sản phẩm; Buộc chịu mọi chi phí cho việc xử lý ngộ độc thực phẩm, khám, điều trị người bị ngộ độc thực phẩm.

Chọn sản phẩm có chỉ tiêu chất lượng rõ ràng

Để đảm bảo ATTP đối với thủy sản khô, cơ sở sản xuất, kinh doanh thuỷ sản khô phải tuân thủ các quy định về bảo đảm an toàn thực phẩm trong quá trình khai thác/thu hoạch, sơ chế, chế biến, bảo quản thuỷ sản khô nhằm ngăn ngừa lây nhiễm vi sinh vật gây bệnh.Chỉ sử dụng phụ gia trong danh mục phụ gia được phép sử dụng với tồn dư không vượt mức giới hạn cho phép theo quy định của Bộ Y tế (Thông tư số 02/VBHN-BYT về việc hợp nhất Thông tư hướng dẫn quản lý phụ gia thực phẩm).Không sử dụng hoá chất cấm sử dụng như trichlofon trong sản xuất thuỷ sản khô.

Đối với người tiêu dùng, theo chuyên gia, quan trọng nhất là người tiêu dùng cần chú ý lựa chọn mặt hàng có xuất xứ, thông tin ngày sản xuất, hạn sử dụng và chỉ tiêu chất lượng rõ ràng.