Toạ đàm: 'Tăng cường phòng chống dịch bệnh mùa đông xuân 2018'

Xin bác sĩ cho biết, những ai dễ bị bệnh nặng khi nhiễm cúm? 

Có gì khác biệt về dịch bệnh mùa đông xuân tại miền Bắc-miền Trung và miền Nam, thưa ông?

BS Nguyễn Bá Đăng - Chuyên viên Cục Y tế Dự phòng

Thời tiết mùa đông - xuân thường ảnh hưởng rõ rệt tại các tỉnh khu vực miền Bắc. Thời tiết mùa đông - xuân lạnh, ẩm, với điều kiện môi trường trong khoảng thời gian này rất thuận lợi cho các mầm bệnh (vi khuẩn, vi rút) phát triển, tồn tại lâu hơn trong môi trường làm tăng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở người và lây lan trong cộng đồng, nhất là với các bệnh bệnh đường hô hấp như cúm, sởi, rubella, viêm màng não do não mô cầu gây viêm phế quản, viêm phổi, tiêu chảy do vi rút Rota ...

Đối với các khu vực khác thường có 2 mùa mưa và mùa khô, cùng với công nghiệp hóa, đô thị hóa, sự giao lưu mạnh mẽ giữa các vùng miền, tình trạng ô nhiễm môi trường, tập quán tích trữ nước sạch, nước mưa trong lu, chum, vại hoặc bồn chứa, nhiệt độ không xuống quá thấp như miền Bắc,…tạo điều kiện thuận lợi cho véc tơ truyền bệnh, nhất là muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết phát triển, nên vẫn có nguy cơ gia tăng các trường hợp mắc bệnh do muỗi truyền vào mùa đông - xuân ở các khu vực này.

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ

Tại thành phố lớn như hiện nay có bệnh bạch hầu không? Biểu hiện của bệnh như thế nào? Vắc xin bạch hầu có thể bảo vệ trong bao lâu, thưa ông?

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ:

- Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, do vi khuẩn bạch hầu gây ra, có giả mạc ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi. Giả mạc bạch hầu thường màu trắng ngà hoặc xám dính chặt vào xung quang tổ chức viêm.

Đây là một bệnh vừa nhiễm trùng vừa nhiễm độc và các tổn thương nghiêm trọng của bệnh, chủ yếu là do ngoại độc tố của vi khuẩn bạch hầu gây ra. Các biến chứng nặng nề của bệnh có thể là tắc nghẽn đường hô hấp, viêm cơ tim, suy tim, liệt cơ hô hấp, hôn mê và có thể tử vong. Những ai chưa có miễn dịch bảo vệ đặc hiệu đều có thể bị nhiễm bệnh.

- Bệnh bạch hầu là bệnh đã có vắc xin phòng bệnh đặc hiệu, và được tiêm cho trẻ em trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Vắc xin bạch hầu là loại vắc xin giải độc tố. Trên thực tế có vắc xin phối hợp 2 trong 1 (bạch hầu – uốn ván), 3 trong 1 (bạch hầu – ho gà- uốn ván) và có thể phối hợp với nhiều loại vắc xin khác nữa như bại liệt, Hib và viêm gan b.

Miễn dịch tạo ra khi tiêm vắc xin bạch hầu rất bền vững, lâu dài. Nếu tiêm đúng liều và đủ mũi thì hiệu lực bảo vệ rất cao khoảng 90% trong thời gian khoảng 10 năm.

Xin cho biết văn phòng đáp ứng dịch khẩn cấp có nhiệm vụ gì? Có thể hỗ trợ cộng đồng trong phòng chống dịch bệnh như thế nào, thưa ông?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Văn phòng Đáp ứng khẩn cấp phòng chống dịch bệnh (EOC) được Bộ Y tế thành lập từ tháng 5/2013, thuộc Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi, có nhiệm vụ làm đầu mối tầm soát, tiếp nhận, tổng hợp, phân tích, đánh giá nguy cơ và chia sẻ thông tin về tình hình dịch bệnh khẩn cấp từ các bộ, ngành, chính quyền địa phương và cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân trong nước, quốc tế phục vụ cho việc chủ động các hoạt động phòng, chống dịch bệnh. Văn phòng còn có nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch, theo dõi, điều phối hoạt động giữa các tiểu ban thuộc Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi của Bộ Y tế; Tổ chức triển khai thực hiện các biện pháp đáp ứng thích hợp với các tình huống về dịch bệnh; Tham mưu cho Ban Chỉ đạo phòng, chống bệnh dịch nguy hiểm và mới nổi của Bộ Y tế phối hợp với các đơn vị liên quan huy động, điều phối các đội chống dịch cơ động, các đội cấp cứu lưu động hoặc các cán bộ viên chức y tế từ các đơn vị y tế dự phòng, cơ sở khám, chữa bệnh và các lực lượng có liên quan tham gia vào các hoạt động đáp ứng, phòng chống dịch bệnh khẩn cấp; Phối hợp với các đơn vị và tổ chức có liên quan huy động các nguồn lực trong nước, ngoài nước và thực hiện hợp tác quốc tế trong công tác đáp ứng, phòng chống dịch bệnh và các vấn đề y tế công cộng. Văn phòng EOC đã nhiều lần được kích hoạt để triển khai các hoạt động phòng chống dịch như cúm A(H7N9), MERS-CoV, Ebola, Zika ..., thực hiện tham mưu công tác phòng chống dịch bệnh cho Ban chỉ đạo phòng, chống bệnh dịch nguy hiểm và mới nổi, điều phối các hoạt động phòng chống dịch tại địa phương, triển khai các đội chống dịch cơ động, các đội cấp cứu lưu động, cấp cứu bệnh nhân tại các tuyến y tế cơ sở. Văn phòng EOC cũng thường xuyên phối hợp với các tổ chức quốc tế như Tổ chức Y tế thế giới (WHO),.. phân tích, đánh giá nguy cơ về tình hình các dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi, đồng thời huy động các nguồn lực từ các tổ chức quốc tế trong công tác đáp ứng, phù hợp với từng tình huống về dịch bệnh và các vấn đề y tế công cộng.

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Xin cho biết văn phòng đáp ứng dịch khẩn cấp có nhiệm vụ gì? Có thể hỗ trợ cộng đồng trong phòng chống dịch bệnh như thế nào, thưa ông?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Văn phòng Đáp ứng khẩn cấp phòng chống dịch bệnh (EOC) được Bộ Y tế thành lập từ tháng 5/2013, thuộc Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi, có nhiệm vụ làm đầu mối tầm soát, tiếp nhận, tổng hợp, phân tích, đánh giá nguy cơ và chia sẻ thông tin về tình hình dịch bệnh khẩn cấp từ các bộ, ngành, chính quyền địa phương và cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân trong nước, quốc tế phục vụ cho việc chủ động các hoạt động phòng, chống dịch bệnh. Văn phòng còn có nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch, theo dõi, điều phối hoạt động giữa các tiểu ban thuộc Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi của Bộ Y tế; Tổ chức triển khai thực hiện các biện pháp đáp ứng thích hợp với các tình huống về dịch bệnh; Tham mưu cho Ban Chỉ đạo phòng, chống bệnh dịch nguy hiểm và mới nổi của Bộ Y tế phối hợp với các đơn vị liên quan huy động, điều phối các đội chống dịch cơ động, các đội cấp cứu lưu động hoặc các cán bộ viên chức y tế từ các đơn vị y tế dự phòng, cơ sở khám, chữa bệnh và các lực lượng có liên quan tham gia vào các hoạt động đáp ứng, phòng chống dịch bệnh khẩn cấp; Phối hợp với các đơn vị và tổ chức có liên quan huy động các nguồn lực trong nước, ngoài nước và thực hiện hợp tác quốc tế trong công tác đáp ứng, phòng chống dịch bệnh và các vấn đề y tế công cộng. Văn phòng EOC đã nhiều lần được kích hoạt để triển khai các hoạt động phòng chống dịch như cúm A(H7N9), MERS-CoV, Ebola, Zika ..., thực hiện tham mưu công tác phòng chống dịch bệnh cho Ban chỉ đạo phòng, chống bệnh dịch nguy hiểm và mới nổi, điều phối các hoạt động phòng chống dịch tại địa phương, triển khai các đội chống dịch cơ động, các đội cấp cứu lưu động, cấp cứu bệnh nhân tại các tuyến y tế cơ sở. Văn phòng EOC cũng thường xuyên phối hợp với các tổ chức quốc tế như Tổ chức Y tế thế giới (WHO),.. phân tích, đánh giá nguy cơ về tình hình các dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi, đồng thời huy động các nguồn lực từ các tổ chức quốc tế trong công tác đáp ứng, phù hợp với từng tình huống về dịch bệnh và các vấn đề y tế công cộng.

Nếu mắc viêm não rồi, có thể bị mắc lại không, thưa BS? 

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Bệnh viêm não có thể do nhiều tác nhân gây nên. Một số tác nhân đã có vac-xin, hoặc cơ thể có thể tạo được miễn dịch sau khi mắc thì sẽ không mắc lại như: viêm não Nhật Bản. Nhiều tác nhân khác chưa có vac-xin phòng bệnh và cơ thể cũng không tạo được miễn dịch bền vững sau khi mắc bệnh nên vẫn có thể mắc lại.

Xin bác sĩ cho biết, bệnh ho gà có biểu hiện như thế nào? Làm sao phòng bệnh hiệu quả? Người lớn có bị mắc ho gà không?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Bệnh ho gà có các biểu hiện như sau: ho cơn kéo dài, ho rũ rượi, đỏ mặt, đờm trắng dai. Ở trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi có thể gây ngừng thở. Người lớn vẫn có thể mắc ho gà nhưng các biểu hiện thường nhẹ hơn và có thể đáp ứng với các thuốc điều trị thông thường. Để phòng bệnh ho gà hiệu quả thì cách tốt nhất là tiêm vac-xin phòng bệnh. Ngoài ra, vệ sinh đường hô hấp, tránh tiếp xúc với nguồn bệnh… cũng làm giảm nguy cơ mắc bệnh.

Sau khi tiêm bao lâu thì vắc xin có thể bảo vệ cho cơ thể tránh được bệnh đã tiêm chủng?

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ:

Thông thường sau các mũi tiêm vắc xin khoảng 2 tuần thì cơ thể tạo được kháng thể bảo vệ.

Chúng ta còn nghiên cứu về biến đổi của virus cúm không? Hiện nay virus này có thay đổi như thế nào?

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ:

Giám sát virus cúm là một trong những hoạt động quan trọng của ngành y tế dự phòng, hiện nay ngoài hệ thống giám sát thường xuyên các bệnh truyền nhiễm, chúng ta còn triển khai giám sát trọng điểm một số bệnh truyền nhiễm gây dịch nguy hiểm, trong đó có bệnh cúm. Bản thân virus cúm là một virus có sự biến đổi khá thường xuyên về đặc điểm di truyền.

Tuy nhiên những biến đổi này là những biến đổi nhỏ, hiếm khi ảnh hưởng tới độc lực gây bệnh. Trong thực tế những biến đổi ảnh hưởng lớn tới độc lực của virus hay thậm chí tạo ra chủng virus cúm mới xảy ra vài chục năm hoặc lâu hơn mới xuất hiện. Hàng năm chúng ta đều phải cập nhật vắc xin phòng bệnh cúm dựa trên các chủng virus cúm mới nhất để có thể phòng được bệnh cúm hiệu quả.

Giám sát trọng điểm trong điểm quốc gia thực hiện với những loại bệnh nào? Hiệu quả của việc giám sát này ra sao?

BS Nguyễn Bá Đăng - Chuyên viên Cục Y tế Dự phòng

Từ năm 2006, với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (USCDC)...Việt Nam đã triển khai hệ thống giám sát trọng điểm hội chứng cúm. Lúc đầu các điểm giám sát cúm, SARI hoàn toàn dựa vào kinh phí hỗ trợ, sau đó từ năm 2012, Bộ Y tế cũng đã cấp bổ sung kinh phí trong nguồn kinh phí phòng chống dịch cho các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur để chủ động mở rộng giám sát trọng điểm. Đến nay đã đưa thêm các bệnh: Viêm phổi nặng do virus, bệnh tay chân miệng, bệnh viêm não Nhật Bản, bệnh sốt xuất huyết, bệnh do vi rút Zika, dịch hạch,… vào trong hệ thống giám sát trọng điểm và được thực hiện liên tục qua các năm.

Kết quả giám sát trọng điểm này góp phần hỗ trợ, bổ sung thông tin cùng với kết quả của hệ thống giám sát thường xuyên để cung cấp đầy đủ hơn các thông tin cơ bản về dịch tễ học, theo dõi sự biến đổi gen của các tác nhân gây bệnh, các đặc điểm về tác nhân gây bệnh, các yếu tố liên quan tới mắc bệnh để căn cứ đánh giá nguy cơ, dự báo xu hướng diễn biến dịch bệnh và làm cơ sở cho việc lập kế hoạch phòng chống dịch bệnh hàng năm và từng giai đoạn cho từng địa bàn, khu vực.

BS Nguyễn Bá Đăng - Chuyên viên Cục Y tế Dự phòng

Thưa ông, ở người lớn, nếu mắc sởi có thể bị biến chứng nặng không?

BS Nguyễn Bá Đăng - Chuyên viên Cục Y tế Dự phòng

Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút sởi gây ra. Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp. Bệnh sởi có khả năng lây nhiễm rất cao. Tất cả những người chưa bị mắc bệnh sởi hoặc chưa được gây miễn dịch đầy đủ bằng vắc xin Sởi, đều có cảm nhiễm với bệnh sởi.

Việc phòng bệnh sởi theo biện pháp thông thường là rất khó khăn, tiêm vắc xin sởi là biện pháp hiệu quả nhất phòng bệnh sởi. Ở người lớn, khi mắc bệnh thường có biểu hiện nhẹ, dễ nhầm lẫn với các sốt phát ban khác. Nhưng bệnh cũng có thể có biến chứng như: Viêm tai giữa cấp, viêm phổi nặng, viêm não, tiêu chảy, suy sinh dưỡng,…đặc biệt trong trường hợp bội nhiễm bởi các tác nhân gây bệnh khác, sẽ khiến bệnh trầm trọng hơn.

Xin ông cho biết vì sao lại gọi là cúm mùa và cúm thông thường? Và mức độ nguy hiểm của nó có gì khác nhau hay không? Các loại cúm này có vắc xin phòng không ạ?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Cúm là bệnh viêm đường hô hấp cấp tính do vi rút Influenza gây ra và lây lan nhanh. Bệnh lây chủ yếu từ người bệnh sang người lành qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp theo đường hô hấp, niêm mạc mắt, đặc biệt bệnh cúm có thể lây từ gia cầm sang người (hay còn gọi là cúm gia cầm) với tỷ lệ tử vong cao.

Bệnh có biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, ho, đau họng... có thể dẫn đến viêm phổi nặng và tử vong nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Gọi là cúm mùa, khi vi rút gây bệnh này lưu hành rộng rãi trên thế giới và gây bệnh cho mọi người, mọi lứa tuổi và thường do 3 chủng vi rút A, B, C; chủng A thường được phân loại dưới chủng từ tập hợp các protein bề mặt, trong đó cúm A (H1N1), A (H3N2) thường lưu hành trên người.

Cúm mùa rất dễ lây lan từ người sang người và dễ trở thành dịch nếu cộng đồng chưa có miễn dịch. Vắc xin cúm mùa đã được lưu hành rộng rãi, nhiều năm trên thế giới và đã chứng minh được tính an toàn và hiệu quả. Vắc xin cúm được khuyến cáo tiêm chủng hằng năm do các chủng vi rút cúm thường có biến đổi, vì vậy các chủng cúm mùa trong vắc xin luôn được cập nhật mỗi năm để phù hợp với chủng vi rút đang lưu hành tại mỗi khu vực trên thế giới theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ

Thưa bác sĩ, việc tiêm ngừa rồi vẫn mắc bệnh có liên quan chất lượng vắc xin không ạ?

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ

Miễn dịch tạo ra sau khi tiêm vắc xin thường rất bền vững, lâu dài và có hiểu quả bảo vệ rất cao, có loại lên đến 95%. Tuy nhiên hiệu quả bảo vệ do tiêm vắc xin phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó sự đáp ứng miễn dịch của từng cá thể tạo ra miễn dịch bảo vệ đóng vai trò quan trọng. Tại khu vực thường xuyên lưu hành bệnh truyền nhiễm, miễn dịch quần thể thấp thì mọi người nên tiêm các mũi nhắc lại để đảm bảo có miễn dịch bảo vệ tốt nhất phòng chống bệnh.

Xin bác sĩ cho biết, người lớn có thể tiêm vắc xin phòng bệnh viêm não hay không?

TS Ngũ Duy Nghĩa - Phó trưởng Khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ

Người lớn hoàn toàn có thể tiêm các vắc xin phòng bệnh viêm não. Hiện nay chúng ta đã có các loại vắc xin phòng bệnh viêm não Nhật Bản và viêm màng não do não mô cầu. Mọi người có thể đến các cơ sở tiêm chủng để được tư vấn và tiêm vắc xin phòng bệnh

 

Trẻ em là đối tượng khá mẫn cảm với sự thay đổi của thời tiết. Cứ mỗi khi bước vào mùa đông xuân là số trẻ nhập viện lại tăng đột biến. Xin hỏi bác sĩ, những bệnh nào thường gặp ở trẻ em trong mùa đông xuân?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Một số bệnh do virus, vi khuẩn có thể tăng lên vào mùa đông xuân do điều kiện thời tiết như: nhiệt độ, độ ẩm… phù hợp cho các tác nhân gây bệnh phát triển. Một số bệnh thường gặp vào mùa đông xuân gồm: cúm, sởi, ho gà, viêm màng não, tay chân miệng… Để phòng bệnh thì cần tiêm vac-xin đầy đủ, tăng cường chế độ dinh dưỡng để đảm bảo cơ thể khoẻ mạnh, tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh, vệ sinh cá nhân tốt…

Thưa bác sĩ, bệnh tay chân miệng thường xảy ra ở những trường hợp nào? Triệu chứng bệnh như thế nào để phân biệt với việc bé chỉ bị nhiệt miệng? Bệnh lây qua đường nào ạ?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Bệnh tay chân miệng có thể gặp ở bất kì trẻ nào, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh tay chân miệng có các biểu hiện đặc biệt như: phát ban ở lòng bàn tay, bàn chân, hai gối, mông, niêm mạc miệng kèm theo có thể sốt cao, giật mình, đi loạng choạng… Nhiệt miệng thì thường chỉ có các tổn thương ở trong niêm mạc miệng. Tuy nhiên, một số trường hợp rất khó phân biệt giữa hai nhóm bệnh này. Do vậy cần theo dõi các triệu chứng khác, đặc biệt là triệu chứng của bệnh tay chân miệng.

 Con trai tôi 6 tuổi, cháu bị quai bị đã 2 ngày nay. Tôi đã đưa cháu đi khám, được bác sĩ kê đơn và hướng dẫn chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên tôi rất lo lắng vì nghe nói bệnh quai bị có nhiều biến chứng rất nguy hiểm, nhất là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này. Xin bác sĩ cho biết có đúng như vậy không và làm thế nào để điều trị hiệu quả bệnh này?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Bệnh quai bị có một số biến chứng, với trẻ nam có thể gây viêm tinh hoàn và có khả năng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này. Điều trị bệnh chủ yếu là điều trị triệu chứng như dùng thuốc hạ sốt, nghỉ ngơi. Khi phát hiện viêm tinh hoàn (tinh hoàn sưng đỏ, đau) thì cần đưa trẻ đi khám ngay tại các cơ sở y tế để điều trị kịp thời.

Theo dự báo của ngành y tế, mùa đông xuân năm nay dịch bệnh nào có nguy cơ bùng phát? Người dân làm gì để phòng chống? Xin cảm ơn ông Hiện tại thời tiết đang chuyển mùa từ Thu sang Đông.

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Trong giai đoạn giao mùa thời tiết thay đổi rất nhiều và biên độ giao động lớn giữa các ngày trong tuần, giữa ngày và đêm trong đó rõ nét nhất là sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm. Với đặc điểm thời tiết như vậy có thể gây ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe con người đặc biệt là trẻ em và người già.

Thời tiết thay đổi thất thường như vậy với khí hậu lạnh và ẩm cũng là điều kiện thuận lợi cho một số dịch bệnh dễ phát sinh, phát triển trong đó phải kể đến các dịch bệnh đường hô hấp như cúm, hội chứng cảm lạnh, các bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi rút các loại, các dịch sốt phát ban lây qua đường hô hấp như sởi, rubella, adeno vi rút, thuy dau, quai bi, viêm mang não do não mô cầu, Hib v.v..

Bên cạnh đó một số dịch bệnh đường tiêu hóa cũng rất dễ xuất hiện, đặc biệt dịch tiêu chảy cấp do Rota vi rút gây dịch ở trẻ nhỏ rất hay xảy ra vào mùa này.

Trong giai đoạn chuyển mùa như hiện nay mọi người rất cần chú ý giữ gìn sức khỏe để phòng tránh dịch bệnh. Trong đó cần đặc biệt chú ý giữ ấm, tránh bị nhiễm lạnh đặc biệt cho trẻ nhỏ. Có chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý. Giữ gìn vệ sinh cá nhân thật tốt trong đó có ăn uống hợp vệ sinh, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng. Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với những người nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm.

Đối với trẻ em cần đảm bảo cho trẻ tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Ở những nơi có điều kiện mọi người cũng có thể chủ động đến các cơ sở y tế để tiêm phòng vacxin không nằm trong TCMR phòng một số bệnh thường gặp như vacxin cúm, sởi, thủy đậu, quai bị, viêm màng não vv.. Khi bản thân và người thân nghi ngờ bị mắc bệnh truyền nhiễm cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị cũng như chủ động phòng tránh lây bệnh cho người khác. Thực hành tốt những khuyến cáo phòng bệnh của cơ quan y tế.

Nếu tiêm vắc-xin muộn thì hiệu quả phòng bệnh có đạt không thưa bác sĩ?

Thạc sỹ, BS Đỗ Thiện Hải - Phó Trưởng Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi TƯ

Vắc xin phải được tiêm theo đúng lịch, đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối đa. Tuy nhiên khoảng cách mũi tiêm lớn hơn quy định (tiêm muộn) không làm giảm nồng độ kháng thể sau khi hoàn thành các mũi tiêm, mặc dù hiệu lực bảo vệ có thể không đạt được cho đến khi đủ số liều theo quy định.

Một số dịch bệnh như sởi, bạch hầu... đều đã có vắc-xin phòng. Hiệu quả phòng bệnh bằng vắc xin có đảm bảo hay không mà dịch vẫn quay lại?

BS Nguyễn Bá Đăng - Chuyên viên Cục Y tế dự phòng:

Cho đến hiện nay, y học thế giới vẫn khẳng định tiêm chủng là một giải pháp hữu hiệu trong phòng chống các bệnh có vắc- xin dự phòng. Vắc-xin có thể giúp bảo vệ con người khỏi nhiều loại bệnh nguy hiểm như sởi, bạch hầu, ho gà, uốn ván, cúm, viêm màng não, viêm phổi, nhiễm trùng máu do vi khuẩn phế cầu, phòng ngừa bệnh tiêu chảy cấp và ung thư cổ tử cung, ung thư gan ...

Việc tiêm ngừa không chỉ phát huy hiệu quả bảo vệ trực tiếp trên từng cá nhân, nó còn có ý nghĩa giúp làm giảm nguồn bệnh có thể lây nhiễm trong cộng đồng. Đặc biệt ý nghĩa với trẻ em giúp tránh khỏi những căn bệnh nguy hiểm có thể mắc phải ở giai đoạn đầu đời. Tuy nhiên, vẫn còn một số thôn bản, vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn tỷ lệ tiêm chủng tạo các vùng lõm về tiêm chủng thì nguy cơ tái xuất hiện bệnh sẽ xảy ra, đồng thời với xu hướng di biến động dân số gia tăng thì nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng là rất lớn. Để phòng bệnh và các biến chứng của bệnh truyền nhiễm, cần cho trẻ đi tiêm chủng vắc xin đúng lịch, đủ mũi.