Ngày 26/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định sẽ truy tặng huân chương Anh hùng nước Nga cho cơ trưởng chiếc máy bay Su-24 bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi ở biên giới Syria, và tặng huân chương dũng cảm cho sĩ quan dẫn đường trên máy bay.
Ngay sau khi chiếc Su-24 trúng tên lửa phóng ra từ F-16 Thổ Nhĩ Kỳ và bốc cháy dữ dội vào khoảng 9h30 ngày 24/11, hai phi công đã bung dù khẩn cấp, trước khi chiếc phi cơ đâm xuống và nổ tung ở gần Al-Atira, khu vực biên giới phía bắc Syria.
Trong lúc nhảy dù, cơ trưởng của chiếc Su-24 đã hy sinh vì trúng đạn súng bộ binh do phiến quân người Turk ở khu vực này bắn lên. Phiến quân đăng lên mạng hình ảnh cho thấy trên ngực viên phi công này có hai lỗ đạn xuyên từ dưới lên trên. Phi công còn lại là đại úy Konstantin Murakhtin may mắn không bị trúng đạn và nhảy dù xuống một khu rừng bên dưới, theo RT.
Theo tờ Al-Manar, ngay sau khi nhận được thông tin Su-24 bị bắn rơi trên lãnh thổ Syria, lực lượng Nga đóng quân tại căn cứ ở Latakia, cách đó khoảng 50 km, đã lập tức cử một chiếc trực thăng vũ trang Mi-24 và một trực thăng vận tải Mi-8 cùng nhiều lính hải quân đánh bộ thực hiện chiến dịch giải cứu.
Nga cũng điều các máy bay không người lái lập tức chuyển hướng tới khu vực này để phối hợp thực hiện chiến dịch giải cứu. Máy bay không người lái đã phát hiện ra vị trí của đại úy Murakhtin nhờ tín hiệu phát ra từ thiết bị định vị GPS của anh, nhưng đồng thời cũng nhận thấy các nhóm phiến quân người Turk đang gấp rút triển khai chiến dịch truy lùng viên phi công nhảy dù này.
Khởi động chiến dịch giải cứu
Chiến dịch giải cứu lúc này trở thành một cuộc chạy đua với tử thần, bởi nếu phiến quân bắt được Murakhtin, anh sẽ bị phiến quân đưa ra làm con bài mặc cả với Nga, hoặc tồi tệ hơn là bị hành hình một cách vô nhân đạo.
Tuy nhiên phía Nga đã gặp rất nhiều khó khăn trong chiến dịch giải cứu. Khu vực máy bay rơi là địa hình rừng núi hiểm trở, nơi đang diễn ra những trận giao tranh quyết liệt giữa quân đội chính phủ Syria và các nhóm phiến quân nổi dậy. Trong lúc đang lượn vòng để tìm kiếm dấu vết phi công, chiếc trực thăng Mi-8 của Nga đã bị trúng hỏa lực súng máy của phiến quân bắn từ mặt đất.
Chiếc trực thăng buộc phải hạ cánh khẩn cấp trên ngọn đồi al-Nawba, lính hải quân đánh bộ trên khoang vội sơ tán ra ngoài trước khi phiến quân bắn thêm một quả tên lửa chống tăng TOW, khiến chiếc máy bay nổ tung và một binh sĩ Nga thiệt mạng.
Trước tình hình trên, Nga quyết định dồn các nguồn lực để tìm kiếm phi công và ngăn chặn phiến quân. Các nguồn tin tiết lộ với tờ Al-Manar rằng Nga đã điều 16 trực thăng tấn công, đồng thời sử dụng pháo binh hạng nặng bắn ngăn chặn vào các mục tiêu phiến quân để bảo vệ chiến dịch giải cứu. Đây là lần đầu tiên Nga sử dụng pháo binh hạng nặng trên chiến trường Syria.
 |
Đại úy Murakhtin. Ảnh:9news.
Tờ Al-Watan của Syria cho biết lực lượng đặc nhiệm của quân đội nước này gồm các binh sĩ thuộc cơ quan tình báo không quân và một phiên dịch tiếng Nga đã lập tức xuất phát từ căn cứ Hmeimim vào trưa ngày 24/11 để gấp rút đến Al-Atira tham gia chiến dịch giải cứu.
Cùng lúc đó, tướng Qassem Soleimani, chỉ huy lực lượng Hezbollah do Iran hậu thuẫn đang tham chiến ở Syria, cũng liên hệ với phía Nga và đề xuất thành lập một lực lượng giải cứu đặc biệt gồm các binh sĩ Syria và chiến binh Hezbollah, bởi họ là những người thông thuộc địa hình tại khu vực phi công nhảy dù, theo hãng tin Fars của Iran.
Đụng độ
Tướng Soleimani hứa với Nga rằng sẽ đưa viên phi công trở về an toàn. Lực lượng giải cứu đặc biệt được thành lập gồm 18 đặc nhiệm Syria, 8 tay súng Hezbollah, dưới sự yểm trợ của không quân, máy bay do thám Nga.
Lực lượng giải cứu chia làm ba mũi, hành quân bộ thâm nhập vào khoảng 6 km trong vùng lãnh thổ do phiến quân người Turk kiểm soát. Trong thời gian này, họ liên tục nhận được tín hiệu từ máy bay không người lái Nga cung cấp vị trí của đại úy Murakhtin.
Đội giải cứu sử dụng mật danh "Costa" để gọi tên đại úy Murakhtin, đồng thời quy ước với anh này rằng họ sẽ dùng một lá cờ Syria để ra hiệu rằng họ là lực lượng đến giải cứu chứ không phải phiến quân.
Trong lúc hành quân, đội giải cứu đã nhiều lần đụng độ với phiến quân người Turk. Theo Sputnik, phiến quân cũng được trang bị các thiết bị dẫn đường hiện đại để truy tìm dấu vết của phi công Nga.
Cuộc đua ngày càng gay cấn, bởi đại úy Murakhtin đang bị thương ở chân và phải ẩn nấp một chỗ, không thể di chuyển được xa. Trong các cuộc đọ súng quyết liệt với phiến quân, ba binh sĩ Syria ở mũi thứ nhất bị thương nhẹ, hai người ở mũi thứ hai bị thương nghiêm trọng, theo một nguồn tin quân đội Syria tiết lộ với MilitaryToday.
Họ cũng tiêu diệt được một số phiến quân người Turk và phá hủy các thiết bị dẫn đường hiện đại của chúng. Sau nhiều giờ hành quân liên tục, đội đặc nhiệm tiếp cận được vị trí của đại úy Murakhtin trước khi trời tối và tiếp tục hành quân bộ đưa anh tới dãy núi Zahiya, nơi trực thăng Nga sơ tán toàn bộ các binh sĩ về căn cứ Hmeimim.
 |
Đội đặc nhiệm đưa đại úy Murakhtin (khoanh đỏ) đến vị trí an toàn. Ảnh: FMS
Được giải cứu sau một chiến dịch kéo dài 12 giờ đầy gay cấn, đại úy Murakhtin cho biết sức khỏe anh đang hồi phục và thề sẽ tiếp tục quay lại chiến đấu để trả thù cho cơ trưởng.
Trong ngày 25 và 26/11, các chiến đấu cơ Nga đã thực hiện các cuộc không kích dữ dội nhất từ trước tới này vào các nhóm phiến quân người Turk ở khu vực Al-Atira để trả thù cho phi công bị sát hại. Nga tuyên bố nhóm phiến quân bắn chết cơ trưởng Nga đã bị xóa sổ hoàn toàn trong những cuộc không kích dữ dội này.
