Trên mạng xã hội, nhiều người sống ở Seattle tập trung chia sẻ thông tin, trao đổi về các vấn đề liên quan tình hình dịch Covid-19 ở bang Washington nói chung, thành phố Seattle nói riêng, các biện pháp phòng bệnh; cách thức nộp đơn xin trợ cấp thời kỳ khó khăn; kêu gọi giúp đỡ nhau về mua bán lương thực, thực phẩm và tìm việc.
Biển hiệu ở phía nam phố Jackson đánh dấu trung tâm của khu chợ người Việt Little Saigon ở thành phố Seattle, bang Washington, Mỹ. Ảnh: The Seattle Times.Thông tin dịch bệnh, xét nghiệm
Nikki Ngọc Trân chia sẻ thông tin, ngày mai (20/3), thành phố Seattle và cơ quan y tế cộng đồng hạt King tổ chức hội thảo qua điện thoại về dịch tễ Covid-19 dành cho cộng đồng người Việt ở Seattle. Mọi người có thể dùng ứng dụng gọi điện miễn phí như Skype để đặt câu hỏi bằng tiếng Việt hoặc tiếng Anh cho giới chức Seattle và cơ quan y tế cộng đồng về tình hình dịch Covid-19 hiện nay, cách phòng tránh cũng như về chính sách trợ giúp của chính quyền đối với các cơ sở thương mại như nhà hàng, tiệm làm móng (nail)... bị thiệt hại.
Anh David Nguyen khẳng định, hiện giờ ở Seattle đã có nhiều nơi xét nghiệm coronavirus mới, và hệ thống UWMC (Trung tâm Y tế Đại học Washington) cho ra kết quả nhanh nhất (trong vòng 1-2 ngày); hãng Labcorp và Quest đều có thể xét nghiệm nhưng phải đợi đến 3-5 ngày mới có kết quả. “Tôi có nói chuyện với Labcorp và họ nói có thể chuyển que thử nghiệm qua UWMC nhưng có thể tốn thêm 25 USD. Tuy đắt hơn nhưng kết quả sớm để giúp mình quyết định cách ly hoặc chữa trị sớm”, anh viết.
Chị Hồ Mỹ Loan ngày 19/3 cho biết đã đi xét nghiệm 3 ngày trước, chụp phổi nữa và có kết quả sớm (âm tính). Khi đồng hương Churchill Young hỏi có nên test nếu không có triệu chứng mắc Covid-19, chị tư vấn: “Chắc không cần đâu, nhưng nếu muốn an tâm hoặc trong nhà có người già, hoặc những người có sức đề kháng yếu, mà mình là người tiếp xúc bên ngoài nhiều, sợ mang về lây lan trong gia đình, thì nên xin thử”.
Chị Loan lấy trường hợp của mình làm ví dụ. Chị đi xét nghiệm, lấy mẫu ở mũi và họng vì chị bị suyễn rất nặng, con chị làm cho nhà hàng ở khu trung tâm có tiếp xúc với nhân viên Amazon là nơi đã bị nhiễm.
Bán khẩu trang N95 ở Seattle. Ảnh: Statnews.Về thực tế sàng lọc hành khách khi đến Mỹ nói chung, Seattle riêng, Lisa Le thông tin: “Xuống sân bay Mỹ, kiểm hơi lâu hơn mọi ngày. Mình chờ khoảng 2 tiếng tính từ máy bay đáp xuống. Nhưng không đo thân nhiệt. Mình nghĩ họ đã đo scan hết tất cả mọi người khi mình làm thủ tục đi vô rồi. Mình chỉ lo sẽ bị cách ly. Nhưng mọi thứ OK hết. Qua Mỹ bình an. Sân bay hơi vắng hơn mọi khi”.
Trong khi đó, Mai Tứ Quí có lời khuyên cụ thể: “Tự biết cách ly là tốt nhất nếu không muốn người thân mình bị nhiễm”. Nhưng nếu khó tự cách ly trong một nhà đông người, có thể cân nhắc thuê khách sạn nhỏ, an toàn, ít khách để ở 2 tuần rồi mới về nhà để đảm bảo cho cả nhà. Tina Kim thông tin: “Nhập cảnh bình thường, nhưng để bảo vệ mình và cộng đồng, mình sẽ tự cách ly 2 tuần”.
Bác sĩ nha khoa Hannah Ngoc Doan cũng có lời khuyên cụ thể liên quan bệnh răng miệng. “Khi cạo vôi, mài răng..., các tia nước bắn ra không chỉ là nước mà còn lẫn nước bọt và máu của bệnh nhân, do đó virus được dịp tung ra không khí bên ngoài… Hội Nha khoa Hoa Kỳ đã khuyến cáo không nên đi nha sĩ vào thời điểm này trừ khi trường hợp đau nhức… Mình chỉ muốn nói chung nếu chỉ cần cạo vôi, trám răng sâu nhỏ thì nên hoãn lại. Còn lại nếu có đau nhức thì xin khám ngay để tránh trường hợp phải vào ER (phòng cấp cứu) cấp cứu vì nhiễm trùng lan rộng”.
Du khách đeo khẩu trang chụp ảnh tượng lợn tại chợ Pike ở Seattle hôm 5/3. Ảnh: USA Today.Nhat Bui ngày 17/3 dịch thông báo của chính quyền bang Washington và bài báo Mỹ ra tiếng Việt và đăng trên Facebook để mọi người tham khảo. “Theo thống kê vào 4h chiều hôm nay, tiểu bang Washington đã có 904 ca nhiễm bệnh và 48 ca tử vong. Thống đốc tiểu bang Washington Jay Inslee công bố ông sẽ tạm thời đóng cửa nhà hàng, quán bar và các cơ sở giải trí trên toàn tiểu bang do coronavirus. Nhà hàng sẽ vẫn mở cửa để mình có thể gọi điện thoại đặt thức ăn hoặc tới đó mua và mang về nhà ăn, nhưng tuyệt đối mình không thể ngồi tại nhà hàng để thưởng thức. Mọi người cũng có thể sử dụng những dịch vụ giao hàng, giao thức ăn như Ubereat, Postmates, DoorDash, Grubhub. Ông cũng hạn chế tất cả các cuộc tụ họp lớn không được vượt quá 10 người. Không chỉ đóng cửa nhà hàng và quán bar, ông cũng thông báo rằng việc này cũng bao gồm việc đóng cửa các khu thực phẩm, quán rượu, cửa hàng cà phê và bánh rán, tiệm kem, quán rượu vang và các địa điểm nếm bia, nhà máy bia và xưởng chưng cất, tất cả tiệm làm đẹp, tiệm cắt tóc, tiệm làm móng tay, móng chân, phòng tập thể dục, bảo tàng, phòng trưng bày, rạp chiếu phim, nơi chơi bowling, nơi xăm mình và câu lạc bộ trẻ. Việc này sẽ phải diễn ra trong vòng hai tuần và có thể được kéo dài hơn tuỳ vào tình hình dịch bệnh. Cửa hàng tạp hóa và hiệu thuốc sẽ vẫn mở...”.
Chợ Pike ở trung tâm thành phố Seattle, Mỹ vắng bóng người hôm 10/3. Bình thường, nơi đây luôn đông nghịt du khách. Ảnh: Getty.Lương thực, thực phẩm, việc làm
Seattle có nhiều chợ bán hàng hóa Việt Nam, nhiều nhà hàng, quán ăn, mang phong vị Việt, đặc biệt là quán phở.
KT Vưu (làm việc trong lĩnh vực siêu thị ở Seattle) ngày 18/3 đăng bài về vấn đề nhu yếu phẩm, thực phẩm, được nhiều người đánh giá cao. Anh viết: Mặc dù đang sống trên nước Mỹ nhưng hầu như trong mỗi gia đình Việt của chúng ta không thể thiếu những món ăn thuần Việt. Vậy nên, điều quan trọng nhất hiện nay là hy vọng rằng các siêu thị thực phẩm của người Việt đừng nên tăng giá bừa bãi, buôn bán với cái tâm của mình để phục vụ tốt nhất cho cộng đồng người Việt của chúng ta trong bối cảnh hiện nay. Và vì rằng, căn bệnh này sẽ được ghi vào sử sách cho đến ngàn sau, nên đừng vì lợi nhuận nhỏ nhoi trong hoàn cảnh này mà ghi tên mình vào chung nhé!”. Anh cho rằng, hiện giờ không phải là thời điểm để kiếm tiền, mà là thời điểm để đưa thương hiệu và tên tuổi của mình cho ngày sau.
 |
Một cửa hàng tạp hóa ở Seattle hết khăn giấy và giấy vệ sinh ngày 13/3. Ảnh: Seattle Times.
Cùng ngày, Tran Nguyen viết: “Các bạn cũng đã biết bắt đầu từ ngày hôm qua, Inslee (ông Jay Inslee – Thống đốc bang Washington) đã thực hành luật đóng cửa các nhà hàng dine-in (ăn trong tiệm) và chuyển qua chế độ to-go, take out (mua mang đi), delivery only (chỉ giao hàng). Điều này đã ảnh hưởng rất rất nhiều đến công việc làm ăn nhất là cộng đồng người Việt mình làm chủ nhà hàng rất nhiều ở Seattle. Bây giờ cũng là lúc mọi người chung tay nhau và hỗ trợ nhau hơn bao giờ hết. Đừng quên họ cũng phải trả tiền rent (tiền thuê), tiền bill (hóa đơn) như bao tiệm khác cho dù họ bán được hay không… Nếu nhà hàng nào của người Việt mình có bán giftcard (thẻ quà tặng), mua giftcard để support (ủng hộ) cho họ...”.
Cơ quan y tế hạt King mua khách sạn EconoLodge 85 giường ở ngoại ô thành phố Seattle làm nơi cách ly. Ảnh: USA Today.Trên Facebook, nhiều người cũng chia sẻ thông tin về “người tìm việc-việc tìm người”.
Theo kết quả Khảo sát Cộng đồng Mỹ 2012-2016, tính đến năm 2016, Seattle có xấp xỉ 12.000 người gốc Việt, chiếm 1,8% dân số thành phố. Ước tính, hiện nay Seattle và vùng phụ cận có khoảng 24.000 người Mỹ gốc Việt, công dân Việt Nam đang học tập, làm việc, sinh sống, tập trung ở khu phố Chinatown và phía Tây thành phố.
Các công việc mà nhiều người Việt ở Seattle thường làm là phục vụ nhà hàng, khách sạn, giúp việc, trông trẻ, làm móng. Theo tạp chí Nails của Mỹ, thành phố này có tới 1.200 tiệm nail do người Việt làm chủ. Ngày 18/3, Jasmine Nguyen đăng thông tin “Em nhận giữ trẻ ở Renton (ngoại ô Seattle). Có thể nấu luôn đồ ăn cho bé và dạy bé học cả tiếng Anh lẫn tiếng Việt nếu bố mẹ có nhu cầu” và đã nhận được một số phản hồi.
Trường tiểu học Frank Love ở Bothell (thuộc khu vực Seattle) đã đóng cửa để phòng dịch, sau khi một nhân viên nhà trường được yêu cầu tự cách ly. Ảnh: New York Times.Xin trợ cấp
Ngay sau khi Trần Ly Ly ngày 18/3 lên mạng hỏi “Dịch bệnh corona, tiệm đóng cửa, thất nghiệp thì em xin tiền trợ cấp ở đâu?”, hàng chục người cung cấp thông tin chỉ dẫn rất cụ thể, gồm địa chỉ trang web, số điện thoại.
Jason Katelyn Dang lược dịch một số câu hỏi được trả lời trên trang web của Sở Bảo hộ lao động bang Washington với hy vọng phần nào giúp những người không rành tiếng Anh hiểu thêm các thủ tục liên quan xin trợ cấp thất nghiệp.
“Nếu tôi bị cho nghỉ việc tạm thời vì chỗ làm ít việc do ảnh hưởng của Covid-19 thì sao? - Trường hợp này bạn có thể xin trợ cấp thất nghiệp (với điều kiện nơi bạn làm không trả lương cho bạn trong thời gian bạn nghỉ). Tuy nhiên, để được hưởng tiền trợ cấp cũng tuỳ thuộc từng hoàn cảnh cá nhân… Nếu chỗ tôi làm bị phá sản bởi Covid-19 thì sao? - Trong trường hợp này bạn có thể hưởng trợ cấp thất nghiệp…”.
Ban Y tế cộng đồng ở Seattle đăng ảnh giao diện app phòng chống dịch Covid-19 của Việt Nam. Ảnh: VHB.Làm gì nếu bị phong tỏa trong 2 tuần?
Anh Huy Nguyen ngày 19/3 đặt vấn đề, nếu các hạt King, Snohomish, Pierce… ở bang Washington áp dụng lệnh phong tỏa, giới nghiêm 2-3 tuần như thành phố San Francisco (bang California) vừa làm thì mọi người nên làm gì. Và anh nhận được nhiều phản hồi thú vị, vừa thực tế vừa hài hước.
Seattle nhìn từ một chiếc phà bang Washington. Ảnh: Statnews. Lee Lilly đáp: “Mình thấy ai cũng than ở Mỹ làm quần quật thì bây giờ nghỉ chơi cho khỏe đi. Hai tuần nữa tổng thống gởi cho mỗi người 1 ngàn xài”. Theo một gói kích thích kinh tế lớn của chính phủ Mỹ (được trông chờ trị giá 1.000 tỷ USD), mỗi người Mỹ có thể được nhận một chi phiếu 1.000 USD trong 2 tuần tới, báo Mỹ Boston Herald đưa tin.
Trong khi đó, Mily Nguyen có nhiều kế hoạch vui chơi giải trí hơn. “Ăn, ngủ, luyện phim on bucket list (danh sách mục tiêu), học vài món ăn/uống trên mạng, karaoke, xem tin tức, chơi với người iu và thú cưng nếu tụi nó không dỗi dỗi, lướt mạng, chơi game, đọc truyện (tranh hoặc chữ tuỳ thích), work/study from home (làm việc/học tập từ nhà) nếu không sau lockdown (phong tỏa) cả thế giới thành introverts (người hướng nội) và anti-social (phản xã hội) hết như em là dzui”.
Trang Tran chú trọng yếu tố vệ sinh với tâm thế thoải mái, vui vẻ. “Cơ hội clean up (dọn dẹp) toàn bộ nhà ở của mình được sạch sẽ hơn. Cứ nghĩ mình đang chuẩn bị đón Tết nguyên đán như ở Việt Nam lần hai đi”.
Seattle có nhiều nhà hàng, quán ăn của người Việt. Ảnh: Nguyễn Mỹ Lan.Benjamin Nguyen khuyên bà con về vấn đề “người lớn” một cách hài hước. “Ai cũng lớn hết rồi, ở nhà buồn thì tìm gì đó chơi cho lành mạnh... Đừng có chơi trò thiếu lành mạnh là làm ra em bé nhe, mấy cha mấy mẹ! Thời buổi này mệt nhém”. Huy Nguyen thì hài hước theo cách khác: “Dân chúng sẽ tràn ra đường, bất chấp, tụ tập, xong dính bệnh, vô cách ly luôn”.
Huong Mai trăn trở: “Giới trẻ, giới trung niên bớt đi chơi tốn tiền, bớt mang họa? Sòng bài đóng vĩnh viễn càng tốt thôi!”.
Trong khi đó, Kenny Huynh hướng tới những việc làm cụ thể trước mắt. “Cần coi lại thực phẩm, lương thực, nước uống và nhu yếu phẩm cần thiết, thuốc trị cảm và nhất là gas cần dự trữ khi cần có thể nấu nướng sinh hoạt tạm thời. Qua dịp này cũng là cách tập sự dự phòng khi có điều bất ổn như thiên tai, hay chiến tranh, các bạn nhé. Mong gia đình và các bạn luôn được bình an!”.
Uyen Nguyen ở Seattle ngày 19/3 chia sẻ hình ảnh hướng dẫn phòng dịch “Đừng đưa tay chạm vào mặt”. Tranh: Wawawiwacomics. 
Uyen Nguyen ở Seattle ngày 19/3 chia sẻ hình ảnh hướng dẫn phòng dịch “Rửa tay thường xuyên nhưng không cần phải tích trữ xà phòng, dung dịch sát khuẩn”. Tranh: Wawawiwacomics. 
