Đoàn kết không chỉ trong một đại dịch

Người Việt ở Ba Lan chống dịch là hành động đáng học tập

Nhiều người Ba Lan theo dõi với sự ngưỡng mộ những hành động phòng chống coronavirus của chính quyền và xã hội Việt Nam. Việc thực hiện kiểm soát tình trạng dịch bệnh sớm ngay khi mới có sáu ca nhiễm từ ngày 1/2, bằng biện pháp giãn cách xã hội và hạn chế tỷ lệ tử vong Covid-19 xuống 0 đã thu hút sự quan tâm của cả thế giới. 

Phản ứng nhanh chóng của cộng đồng 50.000 người Việt ở Ba Lan cũng được ca ngợi không kém. Người Việt Nam ở Ba Lan cung cấp bữa ăn miễn phí do các nhà hàng Việt Nam chuẩn bị cho các bác sĩ và y tá Ba Lan, phát khẩu trang và thiết bị bảo hộ tại các quận của thủ đô Vác-sa-va và các thành phố khác của Ba Lan. 

Vào tháng 3 vừa qua, những người Việt gắn bó với Ba Lan cũng đã trao tặng các xét nghiệm phát hiện coronavirus và các thiết bị bảo hộ cho Ba Lan, như bộ bảo hộ và găng tay. Số hàng này đã đến Ba Lan bằng máy bay của  Hãng hàng không Ba Lan #LOTdoDomu vào ngày 29/3, cùng với các công dân Ba Lan và từ nhiều quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu và Na Uy. Thật khó để tìm thấy một biểu tượng tốt hơn về tình đoàn kết toàn châu Âu và toàn cầu hơn là chuyến bay này.

Việc hạn chế tối đa dịch bệnh COVID-19 ở Việt Nam, nhất là trong bối cảnh sát biên giới với Trung Quốc và nguồn gây bệnh là thành phố Vũ Hán, tạo ấn tượng mạnh mẽ trên thế giới. Cũng tại Ba Lan, cộng đồng người Việt là những người đầu tiên có động thái đối phó với dịch bệnh - người Việt ở Ba Lan bắt đầu đeo khẩu trang ở Vác-sa-va ngay từ tháng 1, khuyến cáo tự cách ly và cách ly tại nhà đối với những người trước đây đã sang Trung Quốc. 

Vào thời điểm đó, một phần của xã hội Ba Lan có thể coi các biện pháp này là quá sớm hoặc quá xa. Chúng ta hãy nhớ rằng, ở Ba Lan tại thời điểm đó chưa phát hiện trường hợp dương tính nào. Tuy nhiên, đến nay khá phổ biến quan điểm rằng, người Việt ở Ba Lan là tiền thân của hành động cần được học tập. Tầm nhìn xa và sự hỗ trợ của người Việt đã tạo ấn tượng tốt, tích cực đối với người Ba Lan, khi người Việt phát khẩu trang và găng tay cho người Ba Lan ở các quận trung tâm của Vác-sa-va như Śródmieście và các công viên quận Ochota. Và khi những ca bệnh đầu tiên bắt đầu xuất hiện ở Ba Lan vào tháng 3, người Việt Nam đã thể hiện tình đoàn kết bằng cách cung cấp bữa ăn miễn phí cho nhân viên y tế ở các bệnh viện ở Ba Lan. Tất cả những điều này không chỉ được chính phủ và chính quyền Ba Lan đánh giá cao,  mà trước hết đã được xã hội Ba Lan ghi nhận. 

70 năm quan hệ Ba Lan – Việt Nam 

Quan hệ ngoại giao giữa Cộng hòa Nhân dân Ba Lan và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thiết lập vào năm 1950. Từ năm 1954, Ba Lan trở thành một trong những đồng minh quan trọng nhất của Việt Nam. Hỗ trợ của Ba Lan dành cho Việt Nam trong nhiều thập kỷ rất đa dạng và bao gồm các hoạt động liên quan đến hỗ trợ phát triển và nhân đạo. Sự tham gia của Ba Lan vào hai ủy ban hòa bình thường được đề cập nhiều nhất: Ủy ban giám sát và kiểm soát quốc tế năm 1954 và Ủy ban kiểm soát và giám sát quốc tế năm 1973. Các ủy ban này bảo vệ các điều khoản của Hiệp định Geneve và Pari, nhằm chấm dứt Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất và lần thứ hai.

Trong lĩnh vực bảo vệ sức khỏe, một sự kiện rất quan trọng là sáng kiến xây dựng bệnh viện mang tên Bệnh viện Hữu nghị Ba Lan - Việt Nam tại thành phố Vinh (được xây dựng lại vào những năm 1980 với sự hỗ trợ tài chính của Ba Lan). Các kế hoạch tái khởi động sự hỗ trợ của Ba Lan cho bệnh viện này đã được bắt đầu, gồm chương trình trị liệu cho trẻ tự kỷ. 

Về văn hóa và di sản, các dự án quan trọng nhất bao gồm sự tham gia của các chuyên gia Ba Lan trong quá trình phục chế các tàn tích của quần thể đền thờ Chăm ở Mỹ Sơn và thành phố lịch sử Hội An, nơi có tượng đài của kiến trúc sư Kazimierz Kwiatkowski. Năm nay, chúng ta kỷ niệm 40 năm ngày các nhà bảo tồn di tích Ba Lan giúp đỡ Việt Nam, các hoạt động để kỷ niệm sự kiện này đang được tiến hành trong thời điểm khó khăn của dịch COVID-19. 

Trường THPT Việt Nam - Ba Lan, một trong những trường THPT ngày càng được đánh giá cao hơn trong bảng xếp hạng các trường trung học tại Hà Nội là một điểm nhấn quan trọng trong hợp tác giáo dục. Năm ngoái, các phòng học đã được trang bị màn hình giáo dục nhờ vào nỗ lực của Đại sứ quán Ba Lan tại Hà Nội và Cty dược phẩm Ba Lan Adamed. Hơn nữa, học sinh của trường được mời đến Ba Lan dự chương trình SmartUp hàng năm do Adamed tổ chức.

Người đứng đầu và cán bộ của đại sứ quán Ba Lan thường xuyên đến trường theo lời mời của ban giám hiệu, mong muốn đóng góp cho sự thành công trong học tập và cuộc sống của học sinh nhà trường thông qua các chương trình và cuộc thi. Năm ngoái, đại diện của Cơ quan trao đổi học thuật quốc gia Ba Lan và đông đảo đại diện của các trường đại học Ba Lan đã đến thăm nhà trường, giới thiệu về cơ hội du học ở Ba Lan và các học bổng.

Có lẽ là thành quả lâu dài nhất của quan hệ Ba Lan-Việt Nam, theo Tiến sĩ Grażyna Szymańska - nhà nghiên cứu di cư Việt Nam sang Ba Lan từ Đại học Vác-sa-va, chính là sự hình thành của cộng đồng người Việt ở Ba Lan. Từ giữa những năm 1950, người Việt đến Ba Lan để học tập, kể cả các nghiên cứu sinh và thực tập sinh sang đào tạo nghề. Sau khi trở về Việt Nam, một số lượng đáng kể trong số họ đã làm nên sự nghiệp phi thường. Những người khác ở lại Ba Lan, coi Ba Lan như quê hương của họ.

Ngày nay, cộng đồng người Việt ở Ba Lan ước tính lên tới 50.000 người. Vì vậy, có thể nói rằng, những con người này và thành tựu của họ là tài sản lớn nhất của bảy mươi năm quan hệ song phương. Nhiều người Việt Nam có vị trí trong danh sách những người giàu có nhất Ba Lan, những người khác chiến thắng các cuộc thi truyền hình hay nấu ăn, những người khác lại là ngôi sao trên YouTube tiếng Ba Lan. Cũng cần phải kể ra rằng, có một nhóm nhỏ người Ba Lan đang ngày càng lớn mạnh và phát triển tại Việt Nam, đã chọn Việt Nam làm điểm đến, đã sinh sống ở đây nhiều năm, lập gia đình và gắn bó cuộc sống của họ với đất nước này.

Trong quan hệ song phương, chi tiết đáng chú ý chính là việc Việt Nam là đối tác thương mại quan trọng nhất đối với Ba Lan trong số các nước ASEAN. Vì vậy không có gì đáng ngạc nhiên khi gần đây, trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Andrzej Duda, tại thành phố Hồ Chí Minh – trung tâm kinh tế của Việt Nam, Văn phòng Ngoại thương của Cơ quan Thương mại và Đầu tư Ba Lan – cơ quan hợp tác chặt chẽ với Đại sứ quán để thúc đẩy thương mại và đầu tư song phương, đã được thành lập. Sau 30 năm gián đoạn, khóa học tiếng Ba Lan tại Đại học Hà Nội với giáo viên người Ba Lan đã được khôi phục và khởi động, và khóa học thu hút cả các sinh viên từ từ các trường đại học khác.

Tình đoàn kết Việt Nam ở cấp độ toàn cầu

Xã hội Ba Lan, cũng như chính quyền, rất ấn tượng bởi hành động hỗ trợ của Việt Nam đối với các quốc gia và khu vực bị khủng hoảng y tế cộng đồng vì đại dịch. Trong số những người cám ơn Việt Nam vì sự hỗ trợ có Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, Việt Nam luôn được lãnh đạo WHO và Liên minh châu Âu đánh giá cao về những hành động đoàn kết, Việt Nam đã giúp đỡ nhiều nước trong số đó có Ý, Tây Ban Nha, Anh, Nga và thậm chí cả Trung Quốc, khi họ đang ở giai đoạn đầu của cuộc chiến chống lại coronavirus. 

Việt Nam đã chủ trì Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt ASEAN và ASEAN + 3, và với tư cách là chủ tịch của ASEAN Việt Nam đã nêu ra vấn đề của cuộc chiến chống lại COVID-19. Có thể nói, Việt Nam hoạt động ở đây với quy mô chưa từng có và ở mức toàn cầu, cho thấy sức mạnh quốc gia này và khả năng ảnh hưởng quốc tế, cũng như trên cương vị thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Việt Nam đã giúp đỡ các đối tác lớn hơn và mạnh hơn - các siêu cường toàn cầu. Tại thời điểm khó khăn này, điều quan trọng là thấy được những nỗ lực này đang được ghi nhận, và hợp tác và đoàn kết toàn cầu, cũng như đồng lòng trong hành động là đơn thuốc hiệu quả duy nhất cho một đại dịch toàn cầu.

Cuối tháng 3 Ba Lan đã tổ chức các chuyến bay do hãng hàng không quốc gia Ba Lan LOT thuộc sở hữu nhà nước, để đưa khách du lịch và cư dân của nhiều quốc gia thuộc Liên minh châu Âu và khu vực Schengen trở về Ba Lan và châu Âu sau kỳ nghỉ hoặc công tác tại Việt Nam, chính là một minh chứng về tình đoàn kết Âu đoàn kết hoạt động trên quy mô vi mô. Những sản phẩm y tế của Việt Nam được được mua ở Việt Nam và được người Việt gửi tặng cho ngành y tế Ba Lan và cũng là một ví dụ về tình đoàn kết toàn cầu, tình đoàn kết Ba Lan - Việt Nam. Ba Lan đã gửi các bác sĩ của mình đến Ý, đến khu vực thiệt hại nhất do dịch bệnh. Ba Lan đã chuyển một lượng lớn dụng cụ y tế được sử dụng trong cuộc chiến chống coronavirus, cụ thể là chất sát khuẩn, đến Ý, Cộng hòa San Marino và Tây Ban Nha. Tại thời điểm viết bài này, những chiếc xe tải chở chất sát khuẩn vừa rời Ba Lan và đang trên đường đến Tây Ban Nha. Ba Lan cũng đã tăng phần đóng góp của mình đối với các tổ chức viện trợ nhân đạo quốc tế. Song song với việc giúp đỡ những nước khác, Ba Lan vẫn hết sức nỗ lực và đạt được kết quả tốt nếu so sánh với châu Âu và thế giới nói chung, trong việc hạn chế hậu quả của dịch bệnh tại nước nhà, bằng việc đưa ra các biện pháp đối phó chưa từng có.