'Kẻ phản bội nước Mỹ' có thể ở lại Nga lâu dài

> Quốc hội Nga bất ngờ mời Snowden hợp tác
> Bác tin Mỹ điều chiến đấu cơ chặn máy bay chở Snowden

“Kẻ phản bội nước Mỹ” Edward Snowden.

Theo lời Tổng thống Putin, Nga chỉ coi Snowden là một “hành khách quá cảnh” chưa vượt qua biên giới Nga (Snowden hiện đang ở khu quá cảnh, tức là khu trung lập, về pháp lý không thuộc lãnh thổ Nga) và không có hành động gì vi phạm luật pháp Nga. Bởi vậy Nga không có lý do gì bắt giữ Snowden.

Không dễ tìm được nơi tị nạn chính trị

Khi đề cập đến vụ Snowden, Tổng thống Putin không chỉ xác nhận anh ta đang trú ngụ tại khu quá cảnh sân bay Sheremetyevo ở Mátxcơva mà còn tỏ ý mong muốn anh ta sớm tìm được điểm đến vì như vậy sẽ có lợi cho cả Nga lẫn anh ta.

Ecuador là quốc gia đầu tiên tuyên bố sẵn sàng cho Snowden tị nạn chính trị. Thậm chí có tin đồn quốc gia Trung Mỹ này đã cấp giấy tờ chính thức cho anh. Nhưng Ecuador giờ đây đang chịu áp lực mạnh mẽ của Mỹ mà bằng chứng mới nhất là việc Tổng thống Rafael Correa đã phải đích thân lên tiếng chỉ trích Mỹ về vấn đề Snowden. Không loại trừ khả năng Ecuador rút cuộc sẽ buộc phải xem xét lại lập trường của mình bởi vì nền kinh tế Ecuador còn phụ thuộc nhiều vào Mỹ.

Venezuela là nước thứ hai tuyên bố sẽ cho phép Snowden tị nạn chính trị nếu được yêu cầu. Nhưng ngành xuất khẩu dầu mỏ của Venezuela phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ. Do đó, chính quyền Venezuela chắc chắn sẽ phải đắn đo hết sức thận trọng trước khi đưa ra quyết định
cuối cùng “chứa chấp” Snowden.

Trong số những nước được báo chí thế giới đồn đoán có thể cho Snowden tị nạn chính trị còn có Iceland và Cuba. Nhưng nền kinh tế Iceland cũng phụ thuộc rất nhiều vào Mỹ. Còn về phần Cuba, nước này đang thương lượng với Mỹ về một loạt vấn đề như khôi phục đường liên lạc bưu điện trực tiếp và tạo điều kiện dễ dàng hơn cho công dân 2 nước thăm viếng nhau. Trong bối cảnh đó, theo nhận định của các nhà phân tích, ít có khả năng Cuba sẽ “gây thù chuốc oán” thêm với Mỹ.

“Hành khách quá cảnh” lâu dài ?

Dư luận Nga ngày càng lên tiếng ủng hộ Snowden. Nhiều người Nga cho rằng thái độ trịch thượng của Mỹ trong việc đòi Nga phải “giao nộp” Snowden là “hạ nhục” Nga. Mới đây nhất nhiều thành viên Uỷ ban quyền con người trực thuộc Tổng thống Nga (SPCH) đã lên tiếng kêu gọi Chính phủ Nga cấp quy chế tị nạn chính trị cho Snowden. Họ dự định sẽ viết thư lên Tổng thống Putin về vấn đề này.

Hình Snowden tại khu trung lập sân bay Sheremetyevo.

Chủ tịch SPCH Mikhail Fedotov tuy chưa hoàn toàn tán thành đề xuất đó (chỉ bởi vì Snowden chưa có đơn đề nghị) nhưng cũng khẳng định trong khi chưa có một nước nào khác cho phép Snowden tị nạn chính trị thì anh ta sẽ được hoàn toàn an toàn trên lãnh thổ Nga dưới sự bảo trợ của Công ước Geneve. Ông Fedotov nhấn mạnh: “Không thể có chuyện giao nộp Snowden cho chính quyền Mỹ”.

Trong bối cảnh đó, có nhiều khả năng Snowden sẽ ở lại lâu dài tại khu quá cảnh sân bay Sheremetyevo. Cho dù Ecuador có quyết định cấp quy chế tị nạn cho Snowden thì việc xem xét cũng sẽ phải mất nhiều tháng trời.

Theo lời Ngoại trưởng Ecuador Ricardo Patino, Ecuador phải mất 2 tháng mới quyết định được về vụ Julian Assange, bởi vậy, đừng hy vọng vụ Snowden sẽ được quyết định nhanh hơn. Đại diện trang WikiLeaks mới đây cũng xác nhận với tờ báo Nga Izvestia rằng, Snowden sẽ ở lại Mátxcơva trong một thời gian vô hạn định.

Thật ra, việc ở lại khu quá cảnh một sân bay lớn và hiện đại như Sheremetyevo cũng chẳng có gì ghê gớm lắm. Theo lời kể của Tổng Giám đốc Hiệp hội Hàng không dân dụng Nga Aeroport là Viktor Gorbachev, tại sân bay Sheremetyevo đã và đang có nhiều trường hợp như vậy. Đó là những người vì một lý do nào đấy vứt bỏ hộ chiếu hoặc là những người đến từ châu Phi. Họ muốn bay đến một nơi nào đó ở châu Âu nhưng thiếu giấy tờ cần thiết. Không thể đưa họ ngược trở lại vì không có kinh phí nhưng cũng không thể đưa họ đi tiếp vì họ không có giấy tờ. Họ sống hàng năm trời trong khu vực trung lập của sân bay, ăn ngủ và thậm chí trong một vài trường hợp, cưới nhau rồi sinh con đẻ cái tại đây.

VŨ VIỆT 
Theo Gazeta.ru và Newsru.com