Khủng bố, gần 100 người chết

> Đánh bom, xả súng ở Na Uy, gần 90 người chết

Các nạn nhân của vụ đánh bom ở thủ đông Oslo.

Cảnh sát cho biết, số nạn nhân sẽ còn tăng lên khi họ ngày càng tìm thêm được nhiều thi thể nạn nhân ở quanh biển bởi nhiều nạn nhân sợ quá đã nhảy xuống biển hoặc trèo lên cây để tháo thân.

Oddny Estenstad, người phát ngôn của công ty Felleskjopet chuyên cung cấp các sản phẩm nông nghiệp ngày 23-7 đã khẳng định với cảnh sát rằng, kẻ tình nghi này đã mua 6 tấn phân bón 10 tuần trước đây. Phân bón nhân tạo là chất gây nổ và có thể được dùng để chế bom tự tạo. Estenstad đã báo cho cảnh sát biết về vụ mua bán này sau khi có nhiều thông tin cho biết anh ta gây ra hai vụ tấn công đẫm máu.

Vụ xả súng đẫm máu

Đây là một trong những vụ xả súng đẫm máu nhất trong lịch sử thế giới hiện đại. Cảnh sát Na Uy phải mất nhiều giờ điều tra và tìm kiếm các nạn nhân mới xác định được quy mô của vụ tấn công. Chỉ huy cảnh sát Na Uy Oystein Maeland sáng 23-7 cho biết, phải mất nhiều thời gian để điều tra khu vực quanh đảo và có khả năng số người chết sẽ còn tăng.

Vụ đánh bom ở trung tâm thủ đô Oslo nhằm vào các cơ quan đầu não của chính phủ và đặc biệt là vụ xả súng trên đảo Utoeya cướp đi sinh mạng gần 100 người có thể được coi là vụ 11-9 của Na Uy. Hai vụ diễn ra cách nhau khoảng hai giờ đồng hồ. Kể từ Thế chiến II đất nước thanh bình ở Bắc Âu này chưa từng hứng chịu bất cứ hành động bạo lực nào tương tự.

Vụ đánh bom ở trung tâm thành phố Oslo, khiến 7 người thiệt mạng và hàng chục người bị thương. Có 3 toà nhà bị hư hại nặng nhất trong vụ này gồm trụ sở văn phòng Thủ tướng Jens Stoltenberg cao 20 tầng, trụ sở Bộ Dầu mỏ và Năng lượng và trụ sở tờ báo khổ nhỏ hàng đầu Na Uy VG.

Vụ xả súng vào nhóm thanh niên đang cắm trại trên đảo Utoeya đã làm 84 người chết. Theo các nhân chứng, kẻ giết người mang theo nhiều loại vũ khí như súng ngắn, súng máy để bắn giết một lúc hàng trăm người.

Cảnh sát cứu giúp các nạn nhân.

Khủng bố mang màu sắc chính trị

Trong quá khứ, các thành viên của phong trào cực hữu Na Uy từng thực hiện một số vụ tấn công nhưng nhìn chung họ chỉ là một cộng đồng nhỏ, theo đánh giá của những chuyên gia theo dõi chủ nghĩa Phát xít mới. Họ cũng cho rằng chủ nghĩa Phát xít mới tại Na Uy đã rơi vào tình trạng hỗn loạn và giải tán do hoạt động yếu ớt so với ở nước láng giềng Thụy Điển.

Các vụ tấn công ngày 22-7 được cho là mang màu sắc chính trị vì đều gắn với đảng Lao động cầm quyền ở Na Uy. Các toà nhà bị đánh bom đều thuộc chính phủ của Thủ tướng Jens Stoltenberg, đặc biệt là khu nhà văn phòng của ông. Trong khi vụ xả súng tại trại hè thanh niên do đảng Lao động tổ chức. Thủ tướng Stoltenberg cũng có lịch trình đến thăm đảo Utoeya để gặp gỡ các thanh niên đang tham dự trại hè.

Tuy vậy nếu các vụ khủng bố đẫm máu tại Oslo và Utoeya ngày 22-7 được chứng minh là có màu sắc của chủ nghĩa dân tộc và cực hữu, đây thực sự là một lời cảnh báo đắt giá cho cả châu Âu.

Trước khi cảnh sát bắt giữ Breivik , ngày 23-7, một nhóm tự xưng là “Thánh chiến Hồi giáo toàn cầu” lên tiếng nhận trách nhiệm vụ khủng bố Na Uy. Đây chính là tổ chức mà kẻ đánh bom Stockholm, Thụy Điển, năm ngoái từng có mối liên hệ. Thông điệp của nhóm cho hay chúng đánh bom là để trả thù việc Na Uy đưa quân đến Afghanistan và xúc phạm đấng tiên tri.

Chân dung thủ phạm Anders Behring Breivik, 32 tuổi, có bề ngoài đậm nét Na Uy: dáng cao lớn, mắt xanh và tóc vàng.   Anders Behring Breivik được phát hiện đã lảng vảng ở Oslo ngay trước khi vụ đánh bom xảy ra. Sau đó anh ta lại giả danh cảnh sát tới đảo Utoeya nói rằng đang điều tra manh mối về các vụ nổ để xả súng. Từ nghi vấn ban đầu, cảnh sát đã cáo buộc một mình Breivik thực hiện cả vụ đánh bom trung tâm Oslo khiến 7 người chết lẫn vụ bắn giết làm 84 người thiệt mạng tại trại hè thanh niên Utoeya. Cảnh sát Na Uy nhận định vụ tấn công kép không có dấu hiệu liên quan đến các tổ chức khủng bố Hồi giáo quốc tế mà là hành động của “một gã điên rồ”. Anders Behring Breivik từng theo học tại Trường Kinh doanh Oslo và làm việc cho công ty riêng Breivik Geofarm trong lĩnh vực nông nghiệp. Kênh truyền hình TV2 của Na Uy cho biết công ty này được lập ra để trồng rau, củ, quả, do đó có thể đây là cách để thủ phạm tiếp cận nhiều với các loại phân bón, một thành phần thường được sử dụng trong bom tự chế. Trên trang Twitter cá nhân, vài ngày trước khi thực hiện vụ tấn công khủng bố, Breivik chỉ viết một lần duy nhất là phần trích dẫn lời của triết gia John Stuart Mill: “Một người có đức tin tương đương với sức mạnh của 100.000 người chỉ có các mối quan tâm”. Breivik được cho rằng đã lớn lên tại Oslo. Sau này, hắn tỏ ra không thích sống ở thành phố và đã thành lập một công ty ở nông thôn. Ngoài ta, hắn vẫn sở hữu một căn hộ ở Oslo. Breivik chưa từng tham gia quân đội trừ một vài hoạt động nghĩa vụ bình thường và không có tiền án. Người ta cho rằng hắn là cựu thành viên của Fremskrittspartiet, đảng thanh niên đối lập với đảng Lao động. Hắn rất thích bày tỏ quan điểm chống Hồi giáo của mình trên các diễn đàn và chỉ trích các chính sách nhập cư. Hắn đã từng tranh luận trên một tờ báo điện tử của Thụy Điển rằng báo chí chưa đủ tính phê phán về Hồi giáo và cho rằng đảng Tự do Geert Wilders ở Hà Lan là đảng bảo thủ đích thực duy nhất. Hắn cũng hay tranh luận rằng chủ nghĩa xã hội đã phá bỏ những cái truyền thống, văn hóa và bản sắc dân tộc và các cấu trúc xã hội khác, làm cho xã hội suy yếu và đảo lộn. Hắn ngưỡng mộ người anh hùng Na Uy trong thế chiến thứ 2 là Max Manus, người thủy thủ lão luyện đã làm chìm tàu của quân phát xít.