Hôm qua, Korean Air, hãng hàng không hàng đầu Hàn Quốc nói họ sẽ dừng khai thác các chuyến bay giữa thành phố Busan của Hàn Quốc và Sapporo của Nhật Bản từ ngày 3/9 do hành khách giảm giữa lúc hai nước đang có những căng thẳng trong quan hệ kinh tế và ngoại giao.
Tháng trước, Nhật Bản thắt chặt xuất khẩu một số vật liệu công nghệ cao tới Hàn Quốc, có vẻ để trả đũa một phán quyết của tòa án Hàn Quốc về chuyện lao động cưỡng bức trong thời Nhật đô hộ bán đảo Triều Tiên. Tranh cãi giữa hai nước đã châm ngòi cho một đợt tẩy chay hàng hóa và dịch vụ Nhật Bản, từ bia tới quần áo hay đi lại, du lịch, tại Hàn Quốc.
Ngành hàng không và du lịch Hàn Quốc nhanh chóng chứng kiến sự sụt giảm tại thị trường Nhật Bản, điểm đến quen thuộc của giới trẻ Hàn Quốc.
Khách Hàn đến Nhật Bản chỉ đứng sau Trung Quốc về số lượng, chiếm 24,2% trong năm 2018, theo số liệu của Cơ quan du lịch quốc gia Nhật Bản. Tuy nhiên lượng khách du lịch Hàn Quốc tới Nhật Bản đã giảm trong nửa đầu năm nay, trước khi căng thẳng ngoại giao và kinh tế giữa hai nước diễn ra.
“Nếu tâm lý bài Nhật Bản tiếp tục và tác động đến doanh thu, chúng tôi không thể loại trừ khả năng phải tính toán lại các đường bay tới Nhật Bản, một người phát ngôn của Jin Air, hãng bay giá rẻ, công ty con thuộc Korean Air, nói với Reuters.
Trong khi đó, Korean Air được nói là đang cân nhắc cắt một số đường bay Hàn Quốc-Nhật Bản thua lỗ từ giữa tháng 8 tới, một phát ngôn viên của hãng nói.
Hai hãng hàng không giá rẻ khác của Hàn Quốc là T’way Air và Easter Jet sẽ tạm thời ngừng một số tuyến bay tới Nhật Bản từ tháng 9.
Hãng hàng không số hai Hàn Quốc là Asiana Airlines và hãng hàng không giá rẻ lớn nhất Hàn Quốc, Jeju Air, chưa có kế hoạch ngừng bay tới Nhật Bản nhưng đang “theo dõi sát sao tình hình” đại diện các hãng này nói với Reuters.
Diễn tiến mới này cho thấy cuộc khủng hoảng ngoại giao-kinh tế giữa hai nước láng giềng đã lan ra nhiều lĩnh vực.
Hôm 26/7, hãng tin Kyodo tường thuật rằng Nhật Bản đang chuẩn bị để loại Hàn Quốc khỏi “danh sách trắng” từ ngày 2/8. Các quốc gia có tên trong danh sách này không phải chịu những hạn chế khi giao dịch thương mại với Nhật Bản. Khi chính phủ Nhật Bản phê chuẩn, danh sách mới sẽ có hiệu lực 21 ngày sau đó.
Trong khi đó, theo báo chí Hàn Quốc, Seoul đã hủy bỏ các cuộc đàm phán để tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mà Nhật là nước có vai trò dẫn dắt.
Cuộc khủng hoảng Nhật-Hàn còn là yếu tố tác động tiêu cực đến một thỏa thuận thương mại khác, Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP). RCEP là thỏa ước giữa 10 thành viên của ASEAN với Trung Quốc, Nhật Bản, Úc, Ấn Độ, New Zealand và Hàn Quốc. Các cuộc đàm phán dự kiến hoàn tất vào cuối năm nay, theo SCMP.
Tờ báo Hong Kong nói Trung Quốc coi một hiệp định thương mại với Nhật Bản và Hàn Quốc là phần quan trọng trong nỗ lực tích hợp kinh tế khu vực và đa dạng hóa thị trường trong lúc đang có những tâm lý chống tự do thương mại thể hiện qua chính sách thương mại đầy gây hấn của tổng thống Mỹ Donald Trump.
Khác biệt giữa Nhật Bản và Hàn Quốc đã làm phơi lộ sự dễ bị tổn thương về chính trị giữa ba nền kinh tế lớn nhất Đông Bắc Á, mặc dù sự phụ thuộc lẫn nhau của các nền kinh tế này là rất cao. Kinh tế Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc chiếm gần 24% GDP toàn cầu, lớn hơn Liên minh châu Âu và chỉ đứng thứ hai sau nhóm thương mại Bắc Mỹ gồm Mexico, Canada và Mỹ.
