Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng khẳng định trong cuộc họp báo thường kỳ chiều 20/4 để trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam về việc Tòa án quốc tế kết tội Tập đoàn hóa chất Monsanto hủy diệt môi trường Việt Nam.
Bà Hằng khẳng định, Việt Nam hoan nghênh phán xét của Toà án quốc tế về Monsanto ngày 18/4 kết luận Monsanto đã huỷ hoại môi trường Việt Nam. Đây là một thực tế khách quan về hậu quả chiến tranh nặng nề tại Việt Nam, nhất là do tác động lâu dài và nghiêm trọng của chất độc da cam/dioxin đã được sử dụng. Đề nghị Monsanto tôn trọng kiến nghị tham vấn của Toà án và sớm có những hành động thiết thực góp phần giải quyết hậu quả do chất độc da cam/dioxin để lại, bà Hằng nói.
“Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của Quốc hội, Chính phủ và nhân dân Mỹ đã có những bước đi tích cực, hỗ trợ giải quyết hậu quả chiến tranh tại Việt Nam, trong đó có ảnh hưởng của chất độc da cam/dioxin. Các công ty Mỹ như Monsanto cũng cần có trách nhiệm giúp hỗ trợ khắc phục hậu quả chất độc da cam/dioxin tại Việt Nam”, Người Phát ngôn khẳng định.
Trước đó, Tòa quốc tế kết luận, nếu tội “diệt chủng môi trường” được thừa nhận trong luật hình sự quốc tế thì những hoạt động của Monsanto có thể cấu thành tội danh đó.
Các thẩm phán đã đưa ra phân tích pháp lý những câu hỏi được chất vấn.
Câu hỏi thứ 5 liên quan đến tính phức tạp của những tội ác chiến tranh theo định nghĩa trong Điều 8 (2) trong Quy chế của Tòa án hình sự quốc tế (ICC) về chất độc Da cam.
Từ năm 1962 đến 1973, hơn 70 triệu lít chất độc da cam (chứa dioxin) bị rải trên khoảng 2,6 triệu hecta đất ở Việt Nam. Loại hóa chất làm rụng lá này đã đe dọa nghiêm trọng sức khỏe người dân Việt Nam. Những tác hại của chất độc Da cam đối với các cựu binh Mỹ, New Zealand, Úc và Hàn Quốc đã dẫn đến những vụ kiện lên tòa và sự công nhận về trách nhiệm của Monsanto cùng những vấn đề khác. Do tình hình luật quốc tế hiện hành và thiếu bằng chứng cụ thể, Tòa không thể đưa ra câu trả lời dứt khoát cho câu hỏi này.
Tuy nhiên, Tòa cho rằng dường như Monsanto biết các sản phẩm của họ sẽ được sử dụng như thế nào và có thông tin về hậu quả đối với sức khỏe con người và môi trường. Tòa khẳng định quan điểm, tội diệt chủng môi trường cần được bổ sung vào luật quốc tế, và những vấn đề thực tế được đệ trình lên có thể thuộc thẩm quyền xử lý của Tòa án hình sự quốc tế.
