Đó là con số giật mình nhưng bị Cơ quan quản lý hàng không liên bang Mỹ (FAA) giấu kín. Năm 2015, một báo cáo của FAA bị rò rỉ cho thấy, nhiều kiểm soát viên không lưu của Mỹ luôn trong tình trạng buồn ngủ khi làm việc.
Dù FAA phủ nhận báo cáo trên, nhưng phóng viên AP có được bản sao tài liệu nghiên cứu. Nghiên cứu này được giữ bí mật trong gần 4 năm. Lịch làm việc dày đặc là nguyên nhân chính khiến các kiểm soát viên không lưu thường lâm vào tình trạng mệt mỏi triền miên, kém tỉnh táo và gây nguy hiểm cho sự an toàn của hệ thống giao thông hàng không quốc gia.
Nghiêm trọng nhất có thể kể đến vụ tai nạn năm 2006 khi một chiếc máy bay chở khách đâm xuống khi đang cất cánh từ đường băng quá ngắn ở Lexington, Kentucky. Tổng cộng 49/50 người trên máy bay thiệt mạng. Nguyên nhân được tìm ra là do kiểm soát viên không lưu ngủ gật trong ca trực. Người này đã phải làm việc cả đêm và chỉ được ngủ 2 giờ trong 24 giờ trước đó.
Năm 2011, Mỹ chứng kiến nhiều vụ kiểm soát viên không lưu ngủ gật nhất với tổng cộng 5 trường hợp, trong đó có vụ xảy ra tại sân bay quốc gia Reagan ở Washington vào đêm khuya. Rất may, các máy bay đều hạ cánh an toàn. Vụ kiểm soát viên ngủ gật khi làm việc gây bàn tán trên mạng nhiều nhất diễn ra vào tháng 4/2011 khi chiếc phi cơ của đệ nhất phu nhân Michelle Obama hạ cánh ở căn cứ không quân Andrews mà không có ai điều khiển không lưu. Nhân viên kiểm soát không lưu này bị sa thải ngay lập tức. Chuyên gia hàng không Mark Weiss nói rằng, trong hơn 20 năm làm phi công của ông, chưa bao giờ gặp tình trạng như vậy.
Đông đảo gười dân Mỹ hết sức bất bình trước những vụ việc như vậy. Họ cho rằng, không thể đặt tính mạng hàng trăm con người vào tay những kiểm soát viên không lưu ngủ gật khi làm việc. Lương trung bình của một kiểm soát viên không lưu là 150.000 USD/năm.
Tại Trung Quốc hồi tháng 8/2015 cũng xảy ra chuyện hai kiểm soát viên không lưu ngủ gật trong ca trực. Hãng China Eastern buộc phải trì hoãn chuyến bay; sau đó, máy bay hạ cánh an toàn. Tuy nhiên, sự cố ngủ gật làm dấy lên một làn sóng tức giận trên mạng Trung Quốc về an toàn hàng không. Một cư dân mạng bức xúc: “Hàng trăm mạng sống phụ thuộc vào hành động của các bộ phận điều khiển không lưu. Chúng tôi ủy thác cuộc sống của chúng tôi cho bạn mà bạn có thể ngủ gật”. Một người khác viết: “Những hậu quả của nó hết sức nghiêm trọng. Nên để anh ta ngủ nhiều như anh ta muốn ở trong tù”.
17 khuyến nghị
Trước sự việc nhiều kiểm soát viên không lưu Mỹ ngủ gật trong ca trực, Hiệp hội An toàn giao thông quốc gia Mỹ và Cơ quan giám sát không lưu liên bang buộc phải thực hiện một cuộc điều tra nhằm thay đổi lịch trình làm việc để giúp họ có thời gian ngủ đủ để tái tạo sức lao động.
Nghiên cứu đã khảo sát 3.268 kiểm soát viên không lưu tại các sân bay trên khắp nước Mỹ. Kết quả cho thấy, trong năm trước đó, cứ 10 kiểm soát viên không lưu thì có hai người mắc những sai sót đáng kể, như đưa máy bay quá gần nhau và hơn một nửa số lỗi đến từ sự mệt mỏi. Có tới 1/3 số kiểm soát viên cho biết, họ nhận thấy mệt mỏi là một rủi ro cực kỳ lớn đối với an toàn hàng không.
Qua nghiên cứu lịch làm việc của các kiểm soát viên không lưu, các nhà điều tra nhận thấy, hầu hết trong số họ thường phải làm việc 6 ngày trong vài tuần liên tiếp hoặc phải trực 5 ca đêm/tuần; người trực ít nhất là một ca đêm/tuần. Bản báo cáo cho thấy, mệt mỏi triền miên có thể được coi là nguy cơ đáng kể cho sự bất cẩn của kiểm soát viên lưu không. Ngay cả khi họ được ngủ từ 8-10 tiếng vào hôm sau thì cũng khó có thể hồi phục sự tỉnh táo ở mức cơ bản. Nghiên cứu 270 trang này đưa ra 17 khuyến nghị cho FAA, bao gồm việc cơ quan này phải ngừng lịch làm việc sáu ngày đối với các kiểm soát viên lưu không càng sớm càng tốt.
