Ném đá dò đường?

Tổng thống Mỹ đình hoãn chuyến đi tới Greenland với lý do thủ tướng Đan Mạch “không hứng thú” bàn chuyện bán đảo này cho Mỹ ảnh: CNBC/Getty Images
Tổng thống Mỹ đình hoãn chuyến đi tới Greenland với lý do thủ tướng Đan Mạch “không hứng thú” bàn chuyện bán đảo này cho Mỹ ảnh: CNBC/Getty Images
TP - Tổng thống Mỹ đã làm một điều gây sốc, bởi dường như nó chưa từng có tiền lệ trong ngoại giao: Ông Donald Trump đã hoãn lại chuyến thăm đã lên kế hoạch tới Đan Mạch, một thành viên NATO, dự kiến diễn ra trong chưa đầy 10 ngày tới, với lý do có vẻ rất kỳ quặc: vì người Đan Mạch không chịu bán hòn đảo Greenland cho Mỹ!

Hôm 20/8, ông Trump lên Twitter và viết: “Đan Mạch là một đất nước đặc biệt với những con người đặc biệt, nhưng dựa trên những nhận xét của Thủ tướng Mette Frederiksen, rằng bà ấy không hứng thú thảo luận về việc bán Greenland, tôi sẽ hoãn lại cuộc gặp đã lên kế hoạch diễn ra trong hai tuần tới giữa chúng tôi đến một thời điểm khác”.

Lên tiếng đòi mua đất đai lãnh thổ nước người ta trong khi họ không có ý định bán, rồi lại giận dỗi khi họ không muốn (và không thể) bán, có lẽ chỉ có thể là ông Trump, một tỷ phú chuyển sang làm chính trị. Nhưng vẫn còn đó cả bộ sậu cố vấn hùng hậu đằng sau ông. Chính vì thế, cắt nghĩa hành động của tổng thống Mỹ là điều không hề dễ dàng. Greenland là một hòn đảo hoang vu nhưng có vị trí chiến lược trong lúc các nước lớn đang nhăm nhe vùng cực bắc trái đất giàu tài nguyên và băng đang tan, phát lộ nhiều cơ hội mới.

Chắc chắn ông Trump và các cộng sự sẽ đoán trước được phản ứng của phía Đan Mạch. Vấn đề là vì sao họ vẫn đưa ra đề nghị có thể coi là “kỳ quặc” và khiếm nhã này?

Ông Trump vốn đã nổi tiếng với những nhận xét hay ý tưởng không giống ai, ít nhất là không giống vị tổng thống tiền nhiệm nào. Vậy thì thêm một ý tưởng nữa cũng đâu có khiến mọi thứ khác đi. Ông từng nói Mexico phải trả tiền cho bức tường Mỹ xây ở biên giới và ông cũng nói đám đông tại lễ nhậm chức của ông là lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ, dù chẳng có bằng chứng nào về việc đó.

Một bài bình luận trên CNN cho rằng, những gì ông Trump nói (và hành động) liên quan vụ đòi mua Greenland có thể cắt nghĩa bằng mấy khả năng: Ông chủ Nhà Trắng bất chợt nghĩ ra điều khác lạ này với tâm lý “người Mỹ đã muốn gì thì phải được”; hoặc một ý tưởng bất chợt được xì ra cho báo chí như một kiểu “ném đá dò đường”, trong khi các cố vấn chưa chắc chắn ông Trump có nghiêm túc thực sự hay không. Nếu “bên kia” không sẵn sàng thì nói báo chí đã hiểu sai, nhưng có khi vẫn “ỡm ờ” nếu “đối phương” tỏ ý đồng ý.

Cây bút bình luận Chris Cillizza của CNN cho rằng, đây là điển hình cho cách “cư xử” của tổng thống Mỹ đương nhiệm. Rằng ở một thời điểm nào đó, ông ta có thể bất chợt nói điều gì đó, và sau đó sẽ phản ứng tùy theo phản ứng của công chúng.

Nhưng cũng cần nhắc lại rằng, ông Trump đã nhiều lần nói chuyện mua Greenland và rõ ràng vùng đất này ngày càng có ý nghĩa về mặt chiến lược đối với Mỹ. Vì thế, phát ngôn vừa rồi biết đâu chẳng phải lời nói bất chợt, mà là “viên đá dò đường” thì sao?

MỚI - NÓNG