Nga “dọn dẹp” Crimea, Donetsk đòi ly khai

Lính biên phòng Ukraine tuần tra. Ảnh: Ria-Novosti
Lính biên phòng Ukraine tuần tra. Ảnh: Ria-Novosti
TP - Nga đã chiếm giữ căn cứ quân sự cuối cùng của Ukraine trên bán đảo Crimea. Trong khi đó, tại thành phố Donetsk của Ukraine, 5.000 người thân Nga biểu tình, đòi trưng cầu dân ý sáp nhập với Nga.

Báo Pháp Le Monde ngày 23/3 tường thuật, lực lượng thân Nga xông vào căn cứ hải quân Novofedorivka phía tây Crimea. Họ đập vỡ cửa kính, lật đổ xe cộ, phá hủy đồ đạc trong các tòa nhà, hạ cờ Ukraine xuống rồi thượng cờ Nga. 

Đám đông thét vang: “Nước Nga! Nước Nga!” và mắng lính Ukraine trốn lên mái nhà là “Đồ rác rưởi! Hãy cút đi”. Vài giờ sau, đến lượt căn cứ không quân Belbek bị chiếm giữ. Tờ Washington Post (Mỹ) đưa tin, ít nhất 4 xe bọc thép tiến vào Belbek - một trong những tiền đồn quân sự cuối cùng của Ukraine ở Crimea.

Trước đó, các lực lượng Nga đã ra tối hậu thư cho binh sĩ Ukraine phải rời khỏi căn cứ. Đại tá Yuli Mamchur, chỉ huy căn cứ Belbek, đã từ chối và thương lượng không có kết quả. Binh lính Ukraine trong căn cứ Belbek đã đốt các tài liệu; cuối buổi chiều, một sĩ quan Nga tuyên bố họ cần phải rời khỏi đây vì Crimea giờ đã là lãnh thổ Nga.

Tranh cãi nổ ra khi binh sĩ Ukraine yêu cầu tài liệu chứng minh Crimea là lãnh thổ của Nga, sau đó xe bọc thép và lực lượng mặc đồng phục không phù hiệu trang bị hiện đại tiến vào. Ông Mamchur ra lệnh cho binh lính dưới quyền không được nổ súng chống cự để tránh thương vong.

Lực lượng này nổ súng và ném lựu đạn gây choáng khi tiến vào căn cứ, đại tá Mamchur nói. Theo viên đại tá này, thuộc cấp của ông đã bị đánh nhưng không rõ có ai thương vong không. Sau đó, xuất hiện hai xe cứu thương chạy vào căn cứ. Đại tá Mamchur nói ông không có liên lạc gì với chính quyền Kiev và hoàn toàn phải tự ra quyết định. 

Nhiều binh sĩ Ukraine cho biết họ cảm thấy bị giới lãnh đạo quân sự bỏ rơi. Washington Post nhận định, sau khi chiếm giữ những căn cứ quân sự cuối cùng của Ukraine, Nga đã hoàn toàn làm chủ Crimea.

Xu hướng ly khai tiếp diễn

Theo hãng tin Nga Ria-Novosti, khoảng 2.000 trong số 18.000 binh sĩ Ukraine phục vụ tại các căn cứ quân sự ở Crimea đã quyết định trở về nước, Bộ Quốc phòng Nga ngày 22/3 thông báo. Các quân nhân Ukraine muốn về nước sẽ được cung cấp dịch vụ vận tải để vận chuyển đồ đạc và đưa gia đình của họ trở về Ukraine. 

Tổng cộng có 147 đơn vị quân đội Ukraine tại Crimea đã treo cờ Nga và xin gia nhập lực lượng vũ trang Liên bang Nga. Cờ hải quân Nga đã được kéo lên trên 54 trong số 67 tàu của hải quân Ukraine, trong đó có 8 tàu chiến và 1 tàu ngầm. Tàu ngầm Zaporizhzhia duy nhất của Ukraine đã gia nhập Hạm đội Biển Đen của Nga và sẽ sớm được chuyển đến căn cứ.

Ngày 23/3, lực lượng biên phòng Ukraine đóng cửa biên giới với Cộng hòa Crimea, chính quyền địa phương này hôm qua cho biết. Văn phòng Liên bang Nga tại Crimea (được Tổng thống Nga Vladimir Putin thành lập hôm 21/3) cho biết, ngay cả những quân nhân Ukraine ở Crimea muốn trở về nước cũng đã không thể qua biên giới. 

“Mục đích rõ ràng của sự khiêu khích này là nhằm buộc tội chính quyền Crimea không cho phép binh lính Ukraine về nước và tạo ra những căng thẳng ở biên giới”, Văn phòng Liên bang Crimea cho biết.

Trong khi đó, hơn 400 quan sát viên quốc tế đang được triển khai tới Ukraine, kể cả khu vực đông và nam nước này. Tuy nhiên, Nga từ chối cho phép quan sát viên vào Crimea. Bạo lực bùng phát những tuần gần đây giữa lực lượng thân Nga và phe ủng hộ chính quyền Kiev. Ngày 21/3, phe thân Nga tập hợp lực lượng tại hai thành phố Donetsk và Kharkov. 

Báo Mỹ Wall Street Journal ngày 23/3 tường thuật, hàng ngàn người vẫy cờ Nga, giương biểu ngữ yêu cầu Tổng thống Ukraine bị phế truất Viktor Yanukovych đang tị nạn ở Nga trở về. Họ cáo buộc chính quyền Kiev là bất hợp pháp, đòi trưng cầu dân ý sáp nhập vào Liên bang Nga. Bộ Ngoại giao Nga hôm 21/3 gọi những động thái trừng phạt mới đây của Liên minh châu Âu nhằm vào Nga là “xa rời thực tế” và tuyên bố Nga bảo lưu quyền đáp trả.

Cảnh sát Ukraine vừa tịch thu 42 kg vàng và 4,8 triệu USD tiền mặt trong khi lục soát căn hộ của cựu Bộ trưởng Năng lượng Eduard Stavytsky, Reuters ngày 23/3 đưa tin. Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Arsen Avakov cho biết hoạt động này liên quan một cuộc điều tra tham nhũng trong lĩnh vực năng lượng.

MỚI - NÓNG