Mỗi buổi sáng của tôi trôi qua có lẽ cũng không khác mấy so với các bạn. Chúng ta đều nhặt báo hoặc bật TV lên xem về nỗi thống khổ mà người ta phải chịu đựng. Lebanon. Darfur. Somalia. Tất nhiên, với tư cách Tổng Thư ký LHQ, ít ra tôi cũng ở vào một vị trí để cố gắng làm điều gì đó về những thảm kịch này. Và ngày nào tôi cũng cố gắng.
Khi bắt đầu đảm nhiệm cương vị này, tôi không hề có một chút ảo tưởng. Một vị tiền nhiệm xuất sắc đã từng có câu nhận xét nổi tiếng rằng đây là “công việc bất khả thi nhất trên thế giới”.
Bản thân tôi cũng đùa rằng tôi là “thư ký” nhiều hơn là “tổng”, bởi vì xét cho cùng, quyền lực Tổng Thư ký cũng chẳng hơn gì sự thống nhất của Hội đồng Bảo an. Trước đây và bây giờ cũng vậy, sự thống nhất ấy thường là hiếm hoi. Vậy nhưng tôi vẫn lạc quan như ngày đầu tiên tôi bước vào văn phòng này.
Có lẽ phấn khởi nhất là sự hỗ trợ mà công chúng dành cho LHQ vẫn hết sức cao. Một cuộc trưng cầu mới của WorldPublicOpinion.org cho thấy đa số (74 %) đối tượng trưng cầu cho rằng LHQ cần đóng vai trò mạnh mẽ hơn trên thế giới.
Ngay cả ở Mỹ, nơi mà sự nhận thức về LHQ gần đây tỏ ra rất sâu sắc, ba trên bốn người Mỹ ủng hộ một LHQ mạnh mẽ hơn, và cũng gần chừng đó người chờ đợi chính sách ngoại giao của nước họ được tiến hành trong khuôn khổ hợp tác với LHQ.
Ngoại giao thầm lặng
Nhiều năm qua tôi mang trong ví của mình (cùng với các danh mục thống kê thương mại và kinh tế) một mảnh giấy đã sờn có viết những chữ Trung Hoa, mỗi chữ liên quan tới một lứa tuổi và giai đoạn của cuộc đời. Ở tuổi 30, tam thập nhi lập, người ta đạt đỉnh cao sung sức.
Ở tuổi 50, có thể tri thiên mệnh. Ở tuổi 60, người ta có sự khôn ngoan của đôi tai biết lắng nghe. Tuổi này chính là giai đoạn hiện nay của tôi. Nó không chỉ là thuần túy lắng nghe, cho dù lắng nghe có thể rất quan trọng. Có lẽ từ mô tả tốt nhất là nhận thức...
Điều này, tôi tin, sẽ là phẩm chất nổi bật trong nhiệm kỳ của tôi với tư cách Tổng Thư ký. Tôi tin ở sự tham gia, đối thoại trước khi đối đầu. Đôi khi ngoại giao sẽ là công khai; cũng có khi nó diễn ra ở hậu trường, bởi vì hậu trường là nơi có tiềm năng thành công cao nhất.
Tôi nhấn mạnh từ “tiềm năng”. Thành công hiếm khi có thể định đoạt được từ trước. Điều quan trọng là cố gắng, như tôi đã và đang làm ở Darfur. Tôi đã gây áp lực rất mạnh với Washington và các đối tác khác về việc có thêm thời gian thương lượng với Tổng thống Sudan ông Omar al–Bashir để triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế dưới sự bảo trợ của Liên minh châu Phi. Cho tới nay, nỗ lực này chỉ đem lại thắng lợi một phần. Cũng tinh thần đó, tôi đã tới thăm Trung Đông bốn lần.
(*Tựa đề do Tiền phong đặt)
