Trong bài phát biểu tại Bảo tàng Tưởng niệm Jawaharlal Nehru, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho rằng, sự kết nối ngày càng chặt chẽ hơn cả về kinh tế, chính trị, văn hóa giữa châu Á - Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương sẽ tạo dựng một động lực tăng trưởng mới, thúc đẩy xu hướng đưa thế kỷ của châu Á trở thành thế kỷ của Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương.
Tuy nhiên, khu vực này đang phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức đan xen. Bên cạnh việc là nơi tập trung nhiều sáng kiến liên kết, hợp tác, Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương cũng là trọng điểm cạnh tranh quyền lực và ảnh hưởng gay gắt giữa các nước lớn. Mâu thuẫn giữa hợp tác và cạnh tranh; giữa ôn hòa và cực đoan; giữa mở cửa và biệt lập; giữa tự do và bảo hộ; giữa phát triển và tụt hậu; giữa độc lập và lệ thuộc; giữa đoàn kết và chia rẽ vẫn còn gay gắt. Khát vọng hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương vẫn chưa trở thành hiện thực.
Chủ tịch nước cho rằng, khát vọng đó chỉ có thể trở thành hiện thực khi tất cả các nước đều chia sẻ tầm nhìn chung về một khu vực mở, dựa trên luật pháp quốc tế, cùng chia sẻ lợi ích trong việc duy trì hòa bình, ổn định và sự thịnh vượng bao trùm. Khát vọng đó chỉ có thể trở thành hiện thực khi các nước kề vai, sát cánh xây dựng một không gian sinh tồn và phát triển chung với niềm tin Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương đủ lớn để tất cả các nước cùng phát triển thịnh vượng.
Khát vọng đó chỉ có thể trở thành hiện thực khi các nước nỗ lực hình thành các cơ chế hữu hiệu để duy trì hòa bình, ổn định, thượng tôn pháp luật, bảo đảm an ninh chung, ngăn ngừa xung đột và chiến tranh, ứng phó có hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, Chủ tịch nước nói.
Chủ tịch nước khẳng định, ASEAN có niềm tin và kỳ vọng về sự phát triển mạnh mẽ của Ấn Độ trong tương lai. Đó là sự vươn lên không ngừng của một cường quốc có ý thức sâu sắc về trách nhiệm và nghĩa vụ của mình với cộng đồng quốc tế. Con đường phát triển hòa bình của Ấn Độ luôn là nhân tố quan trọng mang tính xây dựng đối với hòa bình, ổn định ở khu vực. Với tiềm lực và đóng góp của mình, Ấn Độ xứng đáng đóng một vai trò lớn hơn ở Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương cũng như trên thế giới. Vì lẽ đó, Việt Nam hoan nghênh Ấn Độ tiếp tục phát huy vai trò quan trọng ở khu vực, nhất quán ủng hộ Ấn Độ tham gia tích cực vào các cơ chế liên kết, hợp tác khu vực, kể cả APEC, cũng như trở thành Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ).
Chủ tịch nước đề xuất một số bước đi sắp tới của quan hệ Việt Nam - Ấn Độ. Trước hết, tăng cường hơn nữa sự kết nối về kinh tế - thương mại, coi đây là trọng tâm và động lực phát triển của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Ấn Độ; thúc đẩy kết nối hợp tác về biển, coi đây là lĩnh vực then chốt không chỉ trong quan hệ hai nước mà còn đối với môi trường hòa bình, ổn định và phát triển ở Ấn Độ Dương - châu Á- Thái Bình Dương; tiếp tục hợp tác chặt chẽ, cùng nhau xây dựng cấu trúc khu vực mới cởi mở, mang tính bao trùm và cùng chia sẻ giá trị, lợi ích của hòa bình. Cùng với đó, hai nước cần phối hợp hành động chặt chẽ hơn nữa tại các diễn đàn đa phương, nhất là trong các cơ chế của LHQ và ASEAN…
Ấn Độ hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực quốc phòng
Trong Tuyên bố chung Việt Nam- Ấn Độ đưa ra ngày 4/3, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Thủ tướng Narendra Modi nhấn mạnh Ấn Độ và Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và củng cố cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ và trong tăng cường hơn nữa hợp tác với ASEAN.
Hai bên nhất trí hợp tác quốc phòng - an ninh là trụ cột quan trọng, hiệu quả trong quan hệ song phương. Ấn Độ khẳng định luôn sẵn sàng phối hợp với Việt Nam trong hợp tác quốc phòng, đào tạo nâng cao năng lực cho Việt Nam. Hai bên nhất trí đẩy nhanh thực hiện gói tín dụng 100 triệu USD đóng tàu tuần tra cao tốc cho Bộ đội Biên phòng Việt Nam và thúc đẩy sớm ký Hiệp định khung về sử dụng gói tín dụng 500 triệu USD cho công nghiệp quốc phòng. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác quốc phòng, bao gồm trao đổi đoàn quốc phòng cấp cao, đối thoại, hợp tác giữa các quân binh chủng, các chuyến thăm của tàu hải quân và tàu cảnh sát biển, các dự án nâng cao năng lực, mua sắm trang thiết bị, chuyển giao công nghệ và hợp tác trên các diễn đàn khu vực như ADMM+.
Hai bên nhất trí về sự cần thiết của việc tăng cường hợp tác hàng hải, bao gồm chống cướp biển, bảo đảm an ninh các tuyến đường biển, trao đổi thông tin hàng hải phi quân sự. Trên tinh thần đề xuất về thiết lập Đối thoại Chiến lược ASEAN - Ấn Độ về Hợp tác hàng hải được nêu tại Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN - Ấn Độ tại New Delhi vào 1/2018, hai bên nhất trí thúc đẩy tham khảo song phương về các vấn đề trên biển.
Hai bên tái khẳng định quyết tâm và nỗ lực hợp tác trong duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và trên toàn thế giới. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng, và sự cần thiết của việc tuân thủ tuyệt đối luật pháp quốc tế, đặc biệt Công ước LHQ về Luật Biển 1982 (UNCLOS), bao gồm việc thực hiện các nghĩa vụ pháp lý quốc tế một cách thiện chí, duy trì tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông, tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, phù hợp với luật pháp quốc tế. Trên tinh thần đó, hai bên ủng hộ việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử các bên ở biển Đông (DOC) và tiến tới sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất.
Hai bên nhất trí, việc tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại mạnh mẽ là mục tiêu chiến lược, thành tố cốt lõi của quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện và cần thiết đối với việc tăng cường quan hệ song phương nói chung.
Hoan nghênh Ấn Độ mở rộng khai thác dầu khí ở Việt Nam
Chủ tịch nước Trần Đại Quang hoan nghênh các doanh nghiệp Ấn Độ mở rộng hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí trên đất liền và tại thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (EEZ) và đề nghị các doanh nghiệp Ấn Độ tích cực nghiên cứu, sớm có đề xuất với những lô dầu khí phía Việt Nam đã giới thiệu. Hai bên nhất trí tích cực thực hiện Biên bản ghi nhớ về hợp tác tìm kiếm thăm dò dầu khí ở các nước thứ 3. Việt Nam ủng hộ các công ty dầu khí Ấn Độ tìm kiếm cơ hội hợp tác trong lĩnh vực dầu khí trung nguồn và hạ nguồn tại Việt Nam.
