 |
Điểm dừng chân đầu tiên của nhà lãnh đạo Trung Quốc là Seattle, nơi phái đoàn lớn của nước này do Phó Thủ tướng Ngô Nghi dẫn đầu đã ký thoả thuận mua 80 máy bay Boeing hồi tháng 4 vừa qua.
Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Bush tại Washington DC vào thứ năm (20/4). Đây sẽ là cuộc hội đàm thứ 5 giữa ông Hồ Cẩm Đào và Tổng thống Bush kể từ tháng 5/2005. Chuyến thăm lần này của Chủ tịch nước Trung Quốc diễn ra sau khi người đứng đầu nước Mỹ tới Bắc Kinh tháng 11 năm ngoái.
Chương trình nghị sự giữa hai nhà lãnh đạo sẽ bao trùm một loạt vấn đề, từ việc đồng tiền của Trung Quốc đến những chính sách thương mại, cuộc tìm kiếm dầu lửa và vấn đề hạt nhân Iran, CHDCND Triều Tiên.
Xung quanh chuyến thăm của người đứng đầu Trung Quốc có nhiều câu hỏi đặt ra. Đó là....
Chuyến thăm quan trọng như thế nào?
Quan hệ giữa một cường quốc có tiếng - Mỹ và một cường quốc trong tương lai - Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng trên nhiều cấp độ.
Trong quá khứ, Tổng thống Mỹ Bush gọi Trung Quốc là ''đối thủ chiến lược'' và mức hợp tác hoặc cạnh tranh giữa họ đã được quyết định và được giám sát chặt chẽ tại khu vực cũng như ở khắp nơi trên thế giới.
Hiện đang có hàng loạt vấn đề có thể đe doạ sự ổn định trong quan hệ hai nước, gồm cả thâm hụt thương mại lớn của Mỹ với Trung Quốc, cuộc đua giành quyền cung cấp năng lượng và tương lai Đài Loan.
Ngoài ra, giữa hai nước còn tồn tại các vấn đề nhạy cảm về nhân quyền, việc Trung Quốc kiểm duyệt Internet - theo Mỹ đây là những việc rất quan trọng cần cải tổ. Quan hệ giữa hai bên vẫn bình yên nhưng không phải luôn hài lòng về nhau.
Tại sao Chủ tịch Hồ Cẩm Đào lại gặp Bill Gates đầu tiên?
Chủ tịch tập đoàn Microsoft Bill Gates sẽ mở một bữa tiệc lớn tại nhà riêng ở Washington (bang phía tây nước Mỹ) để đón Chủ tịch Hồ Cẩm Đào.
Bữa tiệc được thiết kế nhằm hoan nghênh những nỗ lực của Trung Quốc trong việc giải quyết vấn đề ăn cắp phần mềm. Ngoài ra, nó có thể mang ý nghĩa: thương mại là quan trọng.
Gần đây, Trung Quốc vừa công bố một trong những nhà sản xuất máy tính lớn của nước này đã mua hệ điều hành Microsoft với giới 250triệu USD.
Việc này có thể không giải quyết được nạn ăn cắp phần mềm nhưng nó là cử chỉ đẹp trong bối cảnh thương mại Mỹ Trung còn những vấn đề vướng mắc lớn.
Tổng thống Mỹ Bush và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào.
Tại sao thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc lại quá lớn?
Có hai lý do.
Trung Quốc đang trở thành nhà sản xuất các sản phẩm công nghệ và các vật dụng tiêu dùng rất lớn. Quốc gia này sản xuất mọi thứ, từ phần cứng máy tính đến đồ chơi. Các doanh nghiệp bán lẻ Mỹ đều thuê gia công hàng hoá tại đây vì chi phí thấp.
Lý do thứ hai là giá trị đồng NDT của Trung Quốc rất thấp so với đồng USD. Một số quan chức Mỹ cho rằng Trung Quốc đã giảm 40% giá trị của đồng tiền này. Điều này khiến cho hàng hoá của Trung Quốc khi xuất đi rất rẻ. Năm ngoái, Trung Quốc xuất sang Mỹ nhiều hơn nhập về là 200 tỷ USD.
Mỹ muốn gì để giảm thâm hụt thương mại?
Mỹ muốn Trung Quốc mua nhiều hàng hoá của Mỹ hơn (và Trung Quốc tuyên bố mua 80 máy bay Boeing), định giá lại đồng NDT.
Trung Quốc đã có một số bước tiến theo hướng này nhưng theo Mỹ nó chưa đủ.
Hai nước đang tham gia cuộc đua giành quyền cung cấp năng lượng?
Ngày nay, tất cả các quốc gia trên thế giới đều tìm cách đảm bảo nguồn cung cấp nhiên liệu và Mỹ-Trung Quốc, hai nước tiêu thụ nhiên liệu nhiều nhất, đôi khi đã rơi vào thế đối đầu.
Mỹ từng cản trở Trung Quốc nắm quyền công ty dầu UNOCAL - có quyền khai thác ở nước ngoài. Một số chuyên gia về năng lượng cho rằng Trung Quốc đang cố tập trung hút dầu từ những nơi mà Mỹ có ít ảnh hưởng như Iran và Venezuela. Điều này có thể dẫn đến xung đột.
Mỹ - Trung có hỗ trợ nhau về mặt ngoại giao?
Vào thời điểm này, quan hệ giữa hai phía khá ổn định. Trung Quốc ít khi gây ra những vấn đề khó xử lớn cho Mỹ tại Hội đồng Bảo An LHQ nhưng Mỹ đang muốn Trung Quốc giúp họ nhiều hơn nữa quanh vấn đề CHDCND Triều Tiên, Iran và Sudan.
Iran là một vấn đề đặc biệt nhạy cảm. Trung Quốc và Nga phản đối cấm vận Iran quanh chương trình hạt nhân của nước này. Trung Quốc đã ký một thoả thuận lâu dài với Iran về việc mua dầu và khí do vậy nước này không muốn làm phật lòng Iran.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng muốn mua dầu của Sudan - quốc gia này cũng đang bị Mỹ nhắm tới trừng phạt về vấn đề Dafur.
Mỹ phải chú ý nhiều hơn tới Trung Quốc vì tầm ảnh hưởng của nước này càng ngày càng lớn.
Vấn đề Đài Loan
Cả hai vẫn giữ bình tĩnh.
Trung Quốc vẫn muốn sáp nhập Đài Loan theo chính sách ''Một Trung Quốc''. Trong trường hợp Đài Loan muốn giành độc lập Trung Quốc doạ sẽ dùng sức mạnh quân sự. Trong khi đó Mỹ lại hứa bán vũ khí tự vệ cho Đài Loan.
Theo VietnamNet\BBC
