 |
Ảnh: France24
Trẻ nhất trong số chín ứng viên và chân ướt chân ráo ghế Bộ trưởng Văn hoá&Truyền thông từ tháng 2/2016 đến 5/2017, Audrey Azoulay còn đến từ Pháp vốn dĩ là trụ sở của UNESCO 71 tuổi. Với hai bất lợi to tướng này, người nộp đơn tranh cử muộn nhất có nguy cơ trượt.
Vậy mà, ngay vòng đầu, số phiếu bà thu được chỉ sau ứng viên Qatar có cương lĩnh tranh cử đầy thuyết phục đảm bảo tài chính cho UNESCO. Nhưng sang vòng bốn, cả Azouley và cựu nữ Bộ trưởng Gia đình&Dân số Ai Cập 73 tuổi đều ít hơn đối thủ Qatar bốn phiếu. Cựu Bộ trưởng Văn hoá Qatar 69 tuổi được đoán chắc thắng. Đúng lúc đó, chiều 12/10, Mỹ rồi Israel tuyên bố rút khỏi UNESCO, sự kiện được cho khiến gió xoay chiều.
Bất cứ ai lãnh đạo Tổ chức Văn hoá Giáo dục&Khoa học của Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ thứ 11 đều phải đối mặt với hai thách thức. Thứ nhất là gánh nặng tài chính. Từ 2011, Mỹ cắt tài trợ 80 triệu USD/năm khiến ngân sách UNESCO hụt 22%. Kế đó, Israel hành động tương tự. Thứ hai, tổ chức chỉ còn nguồn quỹ 250 triệu USD/năm có dấu hiệu tiến hành các hoạt động “ngoài ngành” mang tính chính trị. Quan ngại đó của nhiều nước được Nga nói thẳng nhân việc Mỹ từ bỏ UNESCO với lý do tổ chức có 2109 nhân viên chính thức liên tục chống Israel. Năm 2011, Palestine được làm thành viên đầy đủ. Thủ tướng Pháp Manuel Valls năm 2016 nói Pháp bỏ phiếu cho nghị quyết phớt lờ vai trò Do Thái giáo ở Jerusalem là “sai lầm”. Rồi tháng 7/2017, thành cổ Hebron ở Bờ Tây do Israel chiếm đóng được coi là di sản thế giới của Palestine.
Azoulay sinh ra ở Paris nhưng gia đình lại gốc Do Thái đến từ Morocco, quốc gia có 99% dân số theo Hồi giáo. Thân phụ của bà đang là quân sư cho Vua Mohammad đệ lục ở Morocco. Lý lịch ấy - cầu nối hai tôn giáo và hệ thống chính trị xung khắc – làm thay đổi cán cân hai vòng đấu sinh tử cuối cùng. Đấy là chưa kể bà còn sở hữu năng lực kết nối với lãnh đạo nhiều nước cũng như các tổ chức tài chính lớn.
Thắng lợi của người có hai bằng thạc sỹ là phép thử uy tín quốc gia trên trường quốc tế đồng thời cho thấy hình ảnh cá nhân nhiều khi đóng vai trò quyết định trong cuộc chơi của một thế giới đa ý kiến.
