Dự kiến ông Bush sẽ tới Benin,Tanzania, Rwanda, Ghana và Liberia với mục đích nhấn mạnh cam kết của Mỹ trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và phát triển tại châu Phi, một phần chính sách ngoại giao của nước Mỹ bị che phủ bởi bóng đen cuộc chiến Iraq.
Các vấn đề chính mà ông Bush sẽ thảo luận với lãnh đạo 5 năm nước châu Phi xoay quanh chủ đề cải cách dân chủ, viện trợ quân sự và kinh tế, cuộc chiến chống lại đại dịch HIV/AIDS.
5 quốc gia ông Bush viếng thăm được coi là những nước có nền chính trị khá ổn định, với thế hệ lãnh đạo mới được Washington đánh giá là có phẩm chất dân chủ, có thể đánh thức những tiềm năng của châu Phi.
Các quốc gia này cũng chính là minh chứng cho thành công của những dự án do Mỹ tài trợ trong các lĩnh vực bệnh viện, trường học, cuộc chiến chống lại đại dịch AIDS và bệnh sốt vàng da.
Một trong những điểm nhấn của chuyến công du là sáng kiến Quỹ Thách thức Thiên niên kỷ (Millennium Challenge Account), trong đó nước Mỹ sẽ viện trợ cho các quốc gia trên cơ sở thỏa thuận quản lý nhà nước một cách công bằng, chống lại nạn tham nhũng, hỗ trợ nhân dân và ủng hộ tự do kinh tế.
Trong khuôn khổ chương trình này, Benin - Điểm đến đầu tiên trong chuyến công du, sẽ nhận được khoản viện trợ trị giá 307 triệu USD trong vòng 5 năm để xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hệ thống pháp lý, đồng thời đẩy mạnh thương mại và đầu tư.
Mục tiêu của chuyến thăm còn nhấn mạnh mong muốn của Washington nhằm thiết lập một mối quan hệ hợp tác mới dựa trên thương mại và đầu tư chứ không chỉ dựa trên các khoản viện trợ như trước đây.
"Khoảng thời gian của viện trợ và bảo hộ đã qua. Tương lai sẽ thuộc về một liên minh với châu Phi" - Tổng thống Bush cho biết trước chuyến đi.
Mặc dù không tới các quốc gia đang có xung đột như Sudan và Kenya, tuy nhiên những vấn đề liên quan đến tình hình chính trị bất ổn của hai quốc gia này, đặc biệt là vấn đề Sudan sẽ chiếm phần chính trong các cuộc hội đàm.
Ông Bush cũng đã thông báo kế hoạch cử Ngoại trưởng Condoleezza Rice tới Kenya nhằm tiếp tục những cố gắng của cựu Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Kofi Annan mong kết thúc cuộc xung đột sau bầu cử đã cướp đi sinh mạng của 1.000 người.
Dự kiến, trong chuyến đi, ông Bush sẽ tái khẳng định yêu cầu triển khai thêm quân gìn giữ hòa bình quốc tế tại Darfur trong nỗ lực chấm dứt tình trạng tàn sát dân thường tại khu vực phía Tây Sudan, mà Washington gọi là nạn diệt chủng.
Chuyến thăm của ông Bush tiếp nối sự thiết lập của phái đoàn quân sự Mỹ tới châu Phi Africom vào năm ngoái với mục đích gia tăng sự xuất hiện của Mỹ tại Lục địa đen, nơi cung cấp một lượng lớn dầu phục vụ nhu cầu của nước Mỹ.
Mặc dù bác bỏ thông tin về một căn cứ quân sự mới tại châu Phi, Africom hiện đang tìm kiếm một nơi tại Lục địa đen để thiết lập cơ quan chỉ huy. Tuy nhiên, kế hoạch này vấp phải sự phản đối của hầu hết các quốc gia châu Phi, ngoại trừ Liberia - Quốc gia cộng hòa đầu tiên tại châu Phi do một nô lệ người Mỹ đã được trả tự do sáng lập năm 1847. Ông Bush cho biết nước Mỹ sẽ xem xét đề nghị của Liberia.
Hà Giang
Theo AP, BBC
