Chiều 24/5, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte có cuộc họp báo tại sân bay quốc tế Manila ngay sau khi từ Nga về nước. Theo CNN, tại cuộc họp báo, Tổng thống Duterte thừa nhận, nhóm phiến quân Maute đã chặt đầu cảnh sát trưởng của thành phố Marawi. Ông Duterte khẳng định sẽ thiết quân luật ở miền nam Philippines.
Tổng thống Duterte cho biết, nếu mối đe dọa khủng bố lan rộng, ông không ngại hành động xa hơn. “Nếu tôi thấy rằng, các phiến quân IS đã đặt được chân vào Luzon và khủng bố đang ở ngay đằng sau , tôi có thể tuyên bố thiết quân luật trên khắp đất nước để bảo vệ người dân”.
Ông Ernesto Abella, phát ngôn viên của Tổng thống Duterte, xác nhận, nhóm phiến quân Maute đã kiểm soát một số tòa nhà chính quyền trong thành phố, đốt cháy một số nhà thờ, trường học, nhà tù thành phố. Mindanao là quê hương của nhiều tín đồ Hồi giáo, trong khi đa số người Philippines theo công giáo.
Ông Abella cho biết, có 3 người chết và 12 người bị thương trong vụ xung đột giữa quân đội chính phủ Philippines và nhóm phiến quân Maute tối 23/5 tại Marawi. Cư dân trú ẩn trong nhà qua đêm. Cư dân mạng tại thành phố này đã đăng tải nhiều hình ảnh cho thấy, một số người dân đang trên đường sơ tán sáng 24/5.
Hãng thông tấn Amaq, cơ quan truyền thông thân cận với IS, đưa tin, các chiến binh IS đã tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn vào các vị trí của quân đội Philippines tại Marawi. Ngày 24/5, nhóm phiến quân Maute thông báo, họ đã kiểm soát thêm một trung tâm y tế và thay thế cờ Philippines bằng băng đen của IS. Trang ABS-CBN của Philippines chiều 24/5 đăng tải một vài hình ảnh cho thấy quân đội Philippines đang sử dụng lựu pháo tấn công nơi có phiến quân Maute trú ẩn tại Marawi. Tình hình chiến sự tại Marawi ngày 24/5 không được cập nhật nhiều do khu vực này vẫn đang nằm trong vòng kiềm toả của phiến quân Maute.
Trong khi Tổng thống Duterte vội về nước để giải quyết tình hình khẩn cấp, Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano được ủy quyền tiếp tục ở lại Nga và ký kết một số thỏa thuận. Ông Cayetano nói: “Mặc dù chuyến thăm cấp cao tới Mátxcơva và St Peterburg rất quan trọng, nhưng vì sự an toàn của người dân Philippines, Marawi và Mindanao là ưu tiên số 1”.
Theo The New York Times, trước đó, các nhà chức trách Philippines buộc tội nhóm phiến quân Maute tham gia vụ đánh bom ở quê nhà ông Duterte ở Davao vào tháng 9 năm ngoái khiến 14 người thiệt mạng. Khủng bố diễn ra dai dẳng ở miền nam Philippines, nơi nhóm phiến quân Maute và Abu Sayyaf đặt trụ sở. Nhóm phiến quân Maute đã chịu trách nhiệm về vụ đánh bom chợ đêm ở thành phố Davao vào tháng 9 năm ngoái, làm 15 người thiệt mạng và cố tình ném bom Đại sứ quán Mỹ tại Manila năm 2016. Còn nhóm Abu Sayyaf từ lâu đã nhắm tới người dân địa phương và người nước ngoài trong khu vực. Nhóm này đã chặt đầu một con tin Đức vào năm nay và giết chết hai người Canada vào năm 2016.
Quân đội chính phủ Philippines cho biết, họ đã khởi động chiến dịch chống lại phiến quân vào tối 23/5 với hy vọng bắt được Isnilon Hapilon - lãnh đạo cao cấp của nhóm Abu Sayyaf tại Marawi - đối tượng được cho là đóng vai trò quan trọng trong nhóm Maute hiện nay. Cả hai nhóm Abu Sayyaf và Maute đã cam kết trung thành với IS và tuyên bố sẽ thực hiện các cuộc tấn công khắp Philippines, trung tâm Công giáo của châu Á.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gọi điện chia buồn với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte: “Nước Nga xin chia buồn với những mất mát của người dân Philippines vì vụ tấn công khủng bố kinh hoàng này. Chính phủ Nga và cá nhân tôi rất thông cảm rằng, ông buộc phải lập tức quay về nước. Tôi hy vọng, các xung đột mà ông vừa thông báo sẽ được giải quyết càng nhanh càng tốt, với mất mát và thương vong ở mức thấp nhất”.
