Cách đây hơn 10 năm, giải bóng đá Nhi đồng toàn quốc lần đầu tiên được tổ chức, ngôi vô địch thuộc về một lứa cầu thủ trẻ của Thái Bình.
Đó là năm mà người ta ngỡ ngàng về một màn đón tiếp tưng bừng, những cầu thủ nhí thực sự là những anh hùng của Thái Bình - một địa phương không thể nói là có phong trào bóng đá mạnh.
Nhưng tất cả đều dừng lại ở đó, không một cầu thủ nào của Thái Bình được tiếp tục đầu tư nên họ đã nhanh chóng chìm vào quên lãng.
Những năm sau, một số hiện tượng khác nổi lên như các cầu thủ nhí của các đội U11, U13 Thái Bình, Tuyên Quang, Phú Thọ... chơi rất tốt nhưng không thể phát triển được thành những cầu thủ giỏi thực sự sau này.
Dường như bóng đá Việt Nam đã quên lãng hay nói cách khác là bỏ đi những nguồn tài nguyên, những viên ngọc thô quý giá. Bây giờ đến lượt Hải Dương vô địch bóng đá nhi đồng, nỗi lo ấy lại xuất hiện. Chỗ đứng nào ở tương lai cho các cầu thủ nhí này vẫn là một dấu hỏi lớn.
Tìm đất để gieo hạt
Ngay ở giải nhi đồng năm nay, trên khán đài nhà thi đấu QK7 cũng xuất hiện những nhà tuyển trạch viên của Học viện Arsenal - HAGL và sau khi chứng kiến màn trình diễn của các cầu thủ nhí, các tuyển trạch viên đã “chấm” ít nhất hai cầu thủ đặc cách vào học viện Arsenal - HAGL.
| Vấn đề không phải là tiền Một hướng đi lâu nay bóng đá Việt Nam vẫn tắc là việc gửi cầu thủ trẻ ra nước ngoài đào tạo. Những kế hoạch đưa cầu thủ đi Brazil, Achentina mới chỉ dừng lại ở ý tưởng, kế hoạch đưa cầu thủ học việc tại Nhật Bản cũng không thực hiện được. Trên thực tế, đưa cầu thủ ra nước ngoài cũng chỉ là một giải pháp. Ông Nguyễn Hồng Minh - nguyên Vụ trưởng Vụ TTTT Cao 1 từng kể một bài học về bóng đá Trung Quốc: “Bóng đá Trung Quốc cách đây hơn 10 năm đã quyết định chọn hẳn bốn đội với những cầu thủ trẻ nhất sang Brazil với hy vọng sau này sẽ có một đội xuất sắc nhưng kế hoạch này đã bị đổ bể. Vấn đề ở đây không phải là tiền, mà là cách làm”. |
Tất nhiên không phải qua vòng tuyển chọn khắc nghiệt của học viện Arsenal - HAGL đã là một lợi thế lớn cho các cầu thủ xuất sắc ở bóng đá giải nhi đồng nhưng có vào học hay không lại không phụ thuộc vào các em mà còn là gia đình, thậm chí lã lãnh đạo đội bóng địa phương.
Theo kế hoạch, 16 em đã qua tuyển trạch của Học viện Arsenal - HAGL sẽ tập trung hôm nay và bắt đầu có buổi tập đầu tiên vào ngày 6/8 tới.
Rõ ràng việc HAGL kết hợp với Arsenal để mở học viện đào tạo trẻ như một cách tìm ra một mảnh đất màu mỡ gieo những hạt giống bóng đá với hy vọng 7 đến 10 năm nữa, các cầu thủ nhí hôm nay sẽ trưởng thành, làm nòng cốt cho đội tuyển quốc gia.
Thế nhưng, con số 16 thực chất vẫn là quá ít ỏi so với hàng ngàn, hàng ngàn cầu thủ nhí có khả năng được phát hiện qua các giải đấu trẻ. Mặt khác, theo ý kiến của nhiều chuyên gia, việc nuôi “gà nòi” kiểu Học viện Arsenal - HAGL cũng chỉ là một cách và mảnh đất ấy chưa thật đủ rộng cho các tài năng trẻ.
Những hy vọng tiếp theo trong tương lai có thể là học viện Bayer Munich mà Thể Công- Viettel vừa ký văn bản ghi nhớ hay một trung tâm khác được mong chờ là trung tâm đào tạo bóng đá của VFF hy vọng là khánh thành trong thời gian tới.
Thần đồng không lớn, vì sao?
Sau ASIAN Cup, chính HLV trưởng A.Riedl cũng đã đề cập đến một hạn chế của các cầu thủ Việt Nam là thể hình nhỏ. “Với thể hình như này thì không thể vươn lên tầm châu Á được” - A.Riedl kết luận.
Hạn chế ấy cũng có nguyên nhân từ khâu tuyển chọn cầu thủ nhí. Lâu nay, bóng đá Việt Nam khi tổ chức những giải trẻ thường vướng phải các nghịch lý: Các em ở lứa tuổi nhỏ thi đấu rất tốt nhưng càng lớn càng… tụt dần, không phát triển được.
Lý do xuất phát từ khâu tuyển chọn. Các lãnh đội ở địa phương khi chọn những cầu thủ trẻ đi đá giải tập trung vào những em khéo léo, nhanh nhẹn, thể hình nhỏ thay vì chọn những em có khả năng phát triển về thể hình sau này. Cách chọn đó để phục vụ thành tích trước mắt chứ không hướng đến lâu dài.
Tư tưởng chọn quân đá vì thành tích trước mắt vẫn còn tồn tại, chưa sửa được. Đó cũng là lý do tại sao đội tuyển Việt Nam không nhiều tài năng trẻ nổi bật, vừa có năng khiếu vừa có thể hình đáp ứng những trận đấu của bóng đá hiện đại.
Ai nuôi những thần đồng?
Bóng đá Việt Nam từng có những lúc vui mừng khi xuất hiện những cầu thủ trẻ xuất sắc như Trần Thế Vọng, Đậu Sỹ Điệp, Minh Ngọc, Văn Chung nhưng không thể trưởng thành, trong đó Thế Vọng còn thiệt mạng vì đua xe.
Một lứa cầu thủ trẻ khác cũng đã từng được đặt nhiều hy vọng như Văn Quyến, Quốc Vượng chưa cống hiến hết tài năng đã vướng vào vòng lao lý.
Đào tạo trẻ bóng đá trẻ Việt Nam dường như vẫn đi theo quy trình ngược: Tìm hạt trước khi tìm mảnh đất để gieo hạt.
Thực tế, cái nôi của “thần đồng” phải là một sân chơi mang tính rộng khắp, nôm na là bóng đá đường phố. Cái mà chúng ta còn thiếu chính là những sân chơi đàng hoàng cho thiếu nhi từng phường, từng xã, từng quận.
SLNA trở thành lò đào tạo chính là họ đã triển khai bóng đá đến từng xã và có hàng ngàn cầu thủ nhí để lựa chọn. Ở các thành phố việc đầu tư sân cỏ cho thiếu nhi là một hạn chế và điều này khiến các em dù có ham thích bóng đá cũng không có đất để thể hiện tài năng?
Một đội tuyển giỏi chỉ có thể có khi nó là kết tinh của một giải VĐQG hấp dẫn, trình độ cao với những CLB chất lượng cao. Một CLB chất lượng cao chỉ có khi nó đảm bảo được hệ thống đào tạo cầu thủ trẻ.
Quy trình ấy phải được đảm bảo chặt chẽ để sau đó, bóng đá Việt Nam không phải tiếc vì những cầu thủ trẻ được phát hiện ở những giải trẻ nhưng mất hút khi trưởng thành. Đó là một cách làm để không còn lãng phí tài năng.
