Năm 2003, SEA Games 22 tổ chức tại Việt Nam. Trên khán đài, hàng ngàn cổ động viên giơ cao một bức ảnh Văn Quyến khoác lá cờ Việt Nam tung bay, và bên trên là dòng chữ "WE LOVE YOU". Năm đó, Quyến mới 19 tuổi nhưng đã biết ghi những bàn thắng đẳng cấp.
Từ cú sút xa căng như kẻ chỉ trong trận gặp U23 Thái Lan ở vòng bảng, hai pha ghi bàn tinh tế trong cuộc đối đầu U23 Malaysia đến cú vô-lê đập đất ở trận chung kết kể trên. Kỳ SEA Games năm ấy, Quyến dẫn đường U23 Việt Nam vào đến trận cuối cùng bằng nụ cười, nhưng kết thúc giải đấu trong những giọt nước mắt.
Giấc mơ vàng SEA Games ngay trên sân nhà buồn như hình ảnh một cô gái mang áo và cờ Việt Nam đứng khóc trên vỉa hè giữa đêm đông Hà Nội. Bàn thắng cùng trận chung kết hệt như chính cái cách Quyến đã đem tới cho người hâm mộ trong suốt sự nghiệp thăng trầm của anh: tặng cho họ những cảm xúc đẹp nhất, rồi đày ải họ trong nỗi buồn cay đắng nhất.
Văn Quyến bắt đầu tạo dựng được tên tuổi từ vòng loại giải U16 châu Á trên SVĐ Chi Lăng (Đà Nẵng), nơi tiền đạo số 10 nhỏ bé đã ghi những bàn thắng tuyệt đẹp và thi đấu ngang ngửa với các đối thủ mạnh của châu lục. 19 tuổi, đã được lên đội một Sông Lam Nghệ An và chinh chiến tại V-League, có thời điểm anh ba lần liền được chọn làm Cầu thủ hay nhất tháng.
Bên cạnh tài năng, cái đáng nể của Quyến là hào khí mà rất ít cầu thủ Việt Nam có thể sở hữu, đấy là tâm lý không ngại đương đầu với các đối thủ lớn. Cảm giác “cóng” khi gặp các đội bóng của Thái Lan hầu như không có ở Quyến.
Ở anh là sự lì lợm bẩm sinh trên đôi chân khéo léo. Bàn thắng vào lưới của Hàn Quốc trong chiến thắng lịch sử của bóng đá Việt Nam ngày 19/10/2003 là minh chứng rõ nét nhất của một tài năng từng được ví như "thần đồng" này. Từ cách chạy chỗ, khống chế bóng và dứt điểm, tất cả đều tinh tế. Có thể nói ở độ tuổi 19 khi giành Quả bóng Vàng và sự yêu mến trên khắp cả nước, Văn Quyến đạt tới đỉnh cao rực rỡ của một đời cầu thủ.
 |
Bóng đá cho Quyến (trái) tất cả, và cũng lấy đi của anh gần như mọi thứ. Ảnh: Dung Lai.
Nhưng, bi kịch đến cũng rất nhanh. Năm 2005, U23 Việt Nam dự SEA Games 23 tại Bacollod, Philippines, Quyến tham gia bán độ. Đứa con cưng tài hoa nhất của bóng đá Việt Nam ngã xuống trong án hai năm tù treo và bốn năm treo giò. Anh sau đó không còn trở lại như ngày xưa nữa. Thỉnh thoảng, Quyến lại đem đến cho người hâm mộ những cảm xúc đặc biệt, ví như hai bàn thắng vào lưới Hoàng Anh Gia Lai ở Cup Quốc gia 2013 trong màu áo Ninh Bình. Nhưng đó chỉ là những ánh chớp lóe lên trong cái u tối của giai đoạn sau bê bối Bacollod.
Văn Quyến là nạn nhân của “viên đạn bọc đường” mà người lớn trao cho. Từ cậu bé chăn trâu trở thành người giàu có, từ đứa trẻ bị cha bỏ rơi bỗng chốc nổi tiếng. Nhưng quanh cậu chỉ có những lời tâng bốc và những đồng tiền, mà thiếu sự bảo ban về nhận thức. Quyến cũng là nạn nhân của bản thân anh. Bao nhiêu vòng tay đã giang ra để mong Quyến trở lại nhưng anh đã không nỗ lực. Thế giới từng có một Paolo Rossi của bóng đá Italy, người trở thành người hùng World Cup 1982 sau án treo giò hai năm bán độ. Còn Văn Quyến lại thiếu bản lĩnh của một cái đầu lạnh lùng.
 |
Bất chấp những lỗi lầm, Văn Quyến vẫn được người hâm mộ yêu mến. Ảnh: Lâm Thoả.
28/12/2008, phút bù giờ thứ tư của hiệp hai, Công Vinh đánh đầu ngược vào góc cao khung thành Thái Lan, gỡ hòa 1-1. Pha làm bàn đó đồng thời ấn định thắng lợi chung cuộc 3-2 sau hai lượt trận chung kết để tuyển Việt Nam đăng quang ở AFF Cup. Năm năm trước đó, Văn Quyến đã tung ra cú vô-lê đập đất, gỡ hòa 1-1 trước U23 Thái Lan. Nhưng bàn thắng ấy không thể đưa U23 Việt Nam lên đỉnh cao. Số phận trêu ngươi đến lạ lùng, hai bàn thắng định mệnh của Vinh và Quyến vô tình tượng trưng cho sự nghiệp quần đùi áo số của họ. Một bên viên mãn và bên kia dở dang.
Hôm 29/4, Văn Quyến 32 tuổi. Sinh nhật của cầu thủ đưa đến một cảm xúc mãnh liệt hiếm có trong lịch sử bóng đá nước nhà. Một cầu thủ đặc biệt mà mọi cảm xúc yêu - ghét, giận-thương, và mong chờ-tiếc nuối đều vây quanh. Lịch sử đã chọn Công Vinh, nhưng trái tim nhiều người hâm mộ vẫn hướng về Văn Quyến. Chuyện Vinh – chuyện Quyến, còn là chuyện đời trong đó. Một người có tài năng bẩm sinh nhưng phung phí để rồi mất gần như tất cả. Và người kia dẫu không được trời ban cho đôi chân biết múa, nhưng bằng nỗ lực ý chí đã có hết mọi vinh quang.
Bộ sưu tập danh hiệu trong sự nghiệp của Văn Quyến
Sông Lam Nghệ An:
V-League (3): 1999-2000, 2000-2001 và 2010-2011
Cup Quốc gia (2): 2001-2002; 2010
Siêu Cup Quốc gia (4): 2000, 2001, 2002, 2011.
Sài Gòn Xuân Thành
Cúp Quốc gia (1): 2012
The Vissai Ninh Bình
Cúp Quốc gia (1): 2013
Các đội tuyển Việt Nam:
SEA Games: HC bạc bóng đá nam tại SEA Games 22, 23 cùng đội U23 Việt Nam.
Tiger Cup: HC đồng năm 2002 cùng tuyển Việt Nam.
Cá nhân
Quả Bóng Vàng Việt Nam: 2003.
Cầu thủ trẻ hay nhất: 2000, 2002.
