Tỉ phú quyền lực của bóng đá Myanmar: Tư bản thân hữu hay người yêu nước?

Bà Aung San Suu Kyi và Chủ tịch MMF, tỷ phú Zaw Zaw rời sân vận động sau khi theo dõi một trận đấu tại Rangon năm 2011. Ảnh: GETTY IMAGES
Bà Aung San Suu Kyi và Chủ tịch MMF, tỷ phú Zaw Zaw rời sân vận động sau khi theo dõi một trận đấu tại Rangon năm 2011. Ảnh: GETTY IMAGES
TP - Tỉ phú Zaw Zaw không phải cái tên duy nhất ở Myanmar bị lọt vào danh sách cấm vận của Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ. Ông bị cáo buộc liên quan chính quyền quân sự, vốn nắm toàn quyền ở Myanmar trước cuộc bầu cử dân sự năm 2015, để làm ăn.

Mối quan hệ với “bông hồng thép” Myanmar

Trước tất cả những cáo buộc, Zaw Zaw tuyên bố ông không bao giờ phản bội Tổ quốc, và nếu có là một nhân vật thân hữu thì sẽ là một thân hữu tốt. Truyền thông phương Tây cho rằng, Zaw Zaw đã tận dụng tốt mối quan hệ với chính quyền quân sự ở Myanmar trước đây, dựa vào uy danh của bố mình cũng là một quan chức quân sự cấp cao, để làm ăn.

Thực tế, tập đoàn Max Myanmar của ông Zaw Zaw hoạt động bao trùm nhiều lĩnh vực ở Myanmar, từ bất động sản, máy móc, xây dựng tới giao thông vận tải, cơ khí, gỗ, công nghiệp ngân hàng và đá quý. Max Myanmar được cho là sở hữu cả giấy phép khai thác các mỏ quý ở những nơi ít người có thể tiếp cận nhờ mối quan hệ với chính quyền quân sự. Ông Zaw Zaw hiện tại sở hữu nhiều khách sạn lớn ở Myanmar, gồm khách sạn 5 sao Novotel Maxl ở thành phố Yangon. Ông cũng là chủ ngân hàng, đồng thời nổi tiếng nhất ở Đông Nam Á trên cương vị Chủ tịch LĐBĐ Myanmar (MMF). Rất dễ để tìm thấy thông tin về các dự án hàng triệu, chục triệu USD của Max Myanmar ở đất nước xứ Chùa Vàng.

“Nếu bạn trở thành tỉ phú ở đất nước này, nhiều người sẽ phàn nàn”.    

Zaw Zaw (Forbes)

Cuộc tổng tuyển cử năm 2015 đánh dấu cột mốc quan trọng trong đời sống chính trị ở Myanmar, khi nước này lần đầu tiên sau hàng chục năm xây dựng nên một chính quyền dân cử. Quân đội đã chấp nhận lùi bước cho sự tiến lên của lịch sử quốc gia. Chiến thắng của đảng Liên đoàn quốc gia vì Dân chủ (NLD) của bà Aung San Suu Kyi đã thổi một luồng gió mới vào đời sống chính trị-xã hội Myanmar, dù quân đội vẫn duy trì ảnh hưởng lớn.

Zaw Zaw có mối quan hệ mật thiết với bà Aung San Suu Kyi, mà như truyền thông phương Tây mô tả, một phần bắt nguồn từ quan hệ giữa những người cha của cả hai trước đây. Tướng Aung San, thân phụ bà Aung San Suu Kyi, cũng là cái tên danh tiếng lẫy lừng ở Myanmar. Đến Yangon những ngày này, du khách rất dễ thấy các bức ảnh chân dung bà Aung San Suu Kyi và tướng Aung San được bán ở nhiều nơi.

Hiến tặng tài sản khi qua đời?

Trong các sự kiện gây quỹ từ thiện của bà Aung San Suu Kyi, vốn được nhiều doanh nhân Myanmar ủng hộ, luôn có sự tham gia của Zaw Zaw. Điều này làm dấy lên những nghi ngờ, ông Zaw Zaw muốn qua đó được rút tên khỏi “danh sách đen” của Mỹ và EU. Zaw Zaw tuyên bố ông đơn giản chỉ muốn đóng góp cho đất nước Myanmar, vốn đang còn rất nghèo. Zaw Zaw cũng nói ông muốn tạo thêm việc làm cho người lao động, nâng cao dân trí, đưa đất nước thoát nghèo.

Dù vẫn trong danh sách cấm vận của Bộ Tài chính Mỹ, nhưng có một thực tế ảnh hưởng của Zaw Zaw đã tăng lên khi được nhắc tới cùng với bà Aung San Suu Kyi, người đang được đông đảo công chúng Myanmar yêu mến. Năm 2011, Myanmar đón Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton trong chuyến thăm lịch sử của hai nước. Đây là lần đầu tiên sau 57 năm, một ngoại trưởng Mỹ tới Myanmar. Cũng trong năm này, ông Zaw Zaw xuất hiện bên cạnh bà Aung San Suu Kyi trong một trận bóng đá ở Yangon.

Giàu có, đổ hàng triệu USD vào bóng đá và hàng chục triệu USD cho các lĩnh vực kinh doanh khác, ông Zaw Zaw cũng được biết đến như một nhà từ thiện lớn.

Ayeyarwady Foundation là quỹ do Zaw Zaw thành lập. Người ta cũng chờ đợi để kiểm chứng tuyên bố của ông Zaw Zaw, là sẽ hiến tặng tài sản của mình làm từ thiện sau khi qua đời. Nhiều tỉ phú trên thế giới từng bày tỏ nguyện vọng này, với ông Zaw Zaw thì lý do vì sao? “Theo lời Phật dạy, khi ta qua đời thì tài sản không thể mang theo, mà cái theo ta là “quả”. Tôi làm từ thiện vì muốn mang “quả” tốt
theo mình”.

Cùng với chiếc ghế Chủ tịch MMF và hàng triệu USD đổ vào bóng đá, tỉ phú Zaw Zaw đã tạo cho mình một hình ảnh mới trong công chúng Myanmar. Bóng đá Đông Nam Á nhắc đến ông Zaw Zaw và riêng tại Việt Nam, nhiều người nhắc đến ông trong sự so sánh với ông bầu Đoàn Nguyên Đức. Có sự so sánh như vậy bởi ông Zaw Zaw khi đầu tư vào bóng đá cũng từng sở hữu 1 CLB trước khi chuyển quyền sở hữu sang doanh nghiệp khác lúc đã ngồi vào ghế Chủ tịch MMF. Ông cũng chi hàng triệu USD mở học viện bóng đá, đầu tư cho công tác đào tạo trẻ…

MỚI - NÓNG