Thiểu năng tuần hoàn não (TNTHN) là tình trạng thiếu máu nuôi não. Bệnh gặp phổ biến ở người có tuổi nhưng hiện nay có xu hướng phát sinh cả ở người trung niên, nhất là người lao động trí óc. Nguyên nhân do bẩm sinh: Dị dạng mạch máu; do thoái hóa đốt sống cổ, sự chèn ép của khối u; do các mạch máu bị hẹp do xơ vữa động mạch, huyết khối, thiếu máu, bệnh tim… thường gặp ở tuổi trung niên và người già; Cũng gặp ở những người lao động trí óc với cường độ cao, trong thời gian dài như: Sinh viên ôn thi, doanh nhân, chính trị gia làm việc với cường độ cao, trong thời gian dài, cần tăng lượng máu đến não để làm việc hiệu quả.
 |
Bệnh nhân bị TNTHN thường gặp triệu chứng: Đau đầu không có điểm cố định ở cả khu vực chẩm, cổ. Đau không thường xuyên mà xen kẽ với các biểu hiện khác: Chóng mặt, mất thăng bằng, đôi khi đột ngột, choáng váng, hết cơn lại đi lại được, hoa mắt, thị lực giảm thoáng qua rồi trở lại bình thường, đôi khi có ù tai; Rối loạn giấc ngủ rất hay gặp với nhiều biểu hiện đa dạng như: Người thì mất ngủ: trằn trọc khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu, sáng thức dậy không thoải mái, không tỉnh táo; người thì rối loạn giấc ngủ, nửa đêm thức giấc, giấc ngủ mơ màng không sâu, hay mơ, mình mỏi, chân tay tê buồn, ban ngày ngủ gà ngủ gật, người như say không tỉnh táo. 80% số người bị mất ngủ kinh niên là do thiểu năng tuần hoàn não; Rối loạn cảm xúc người luôn cảm thấy bồn chồn, không tự chủ, dễ cáu giận, suy giảm trí nhớ, mất tập trung, học tập, làm việc trí óc khó khăn, mất tỉnh táo, sa sút trí tuệ, lú lẫn; Bệnh tiến triển có thể gây nhũn não, xuất huyết não, liệt nửa người hoặc chết đột ngột trong đêm.
Điều trị thiểu năng tuần hoàn não: Trước tiên phải tìm nguyên nhân để điều trị. Nếu phát hiện được nguyên nhân khi giải quyết xong nguyên nhân thì dấu hiệu thiểu năng tuần hoàn não sẽ hết. Khi không phát hiện được nguyên nhân sẽ dùng biện pháp điều trị triệu chứng bằng các thuốc tân dược hoặc đông dược, xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu và lý liệu pháp có tác dụng giãn mạch não giúp tăng sự tưới máu lên não. Bên cạnh điều trị nguyên nhân hoặc triệu chứng người bệnh cũng cần được phát hiện các yếu tố nguy cơ gây xơ vữa động mạch như rối loạn lipid máu, thoái hóa đốt sống cổ, đái tháo đường, tăng huyết áp…
Bên cạnh đó, cần có chế độ ăn uống hợp lý: Ăn nhiều rau, quả, cá (mỗi tuần nên ăn vài ba bữa cá), hạn chế ăn thịt, không nên ăn mỡ động vật. Ngoài ra người bệnh cũng cần có chế độ sinh hoạt điều độ, thoải mái, và bớt căng thẳng thần kinh,tập thể dục đều đặn giúp ngăn ngừa huyết áp, xơ vữa động mạch, thừa cân vì các bệnh này gián tiếp làm xuất hiện bệnh thiểu năng tuần hoàn não.
PGS.TS. Nguyễn Trọng Thông
Nguyên Trưởng Bộ môn Dược lý - Trường Đại học Y Hà Nội
Dược & Mỹ phẩm
