Bão không đến từ Hà Giang

TP - Cơn bão từ Hà Giang đã lan đến một số tỉnh miền núi phía Bắc và nhiều tỉnh thành khác. Cơn bão từ những cột điểm thi dối trá, bởi những kẻ vô lương trong lớp áo người thầy.

Nhưng thực ra bão không đến từ Hà Giang. Cũng không phải chỉ lúc này. Giông gió luôn quần đảo bao năm qua bên những kỳ thi, chốn học đường.

Không nhớ hết bao nhiêu sự cố, bi kịch cùng nước mắt đã xảy ra, đã đổ xuống tuổi học trò. 

Những tưởng sau rất nhiều cải tiến, nhờ vào các loại công nghệ, trường thi đã bình an hơn. Với vòng trong vòng ngoài dày đặc từ an ninh đến thanh tra, giám thị, thí sinh nào hó hé phạm quy lập tức bị gạch bài. Nhưng giờ mới vỡ lẽ, rằng tại một nơi yên ắng nhất là kho lưu giữ bài thi, một mình ông thầy chỉ với 6 giây âm thầm nhấp chuột cũng đủ cướp đoạt tương lai của người này để ban cho kẻ khác. Đối tượng hưởng những điểm số không tưởng ấy có gia thế tất nhiên không bình thường. Không còn lẻ tẻ vài thí sinh phạm quy nữa, mà một lúc cả trăm bài thi. Chỉ tại một hội đồng chấm thi. Chỉ với vài thao tác đơn giản. 

Bão đã đến từ lâu với sự mất phương hướng của giáo dục nước nhà. Dạy dỗ, thi cử, đào tạo để làm gì? Vì cái gì? Xuất phát điểm từ đâu, đích đến ở đâu?... Những câu hỏi sống còn ấy hầu như bỏ ngỏ. Như gần 8.000 lần bấm nút đòi chất vấn người đứng đầu ngành giáo dục tại nghị trường mới đây khiến hệ thống máy móc của Quốc hội hôm ấy bị “treo” cứng…

Thực ra, không gì dễ hơn là chỉ ra bất cập của một nền giáo dục như của ta. Và cũng day dứt đến khổ sở khi phải làm việc đó. Bởi giáo dục vẫn luôn là nan đề, thậm chí vấn nạn của không ít quốc gia. Nhất là khi quốc gia đó chưa thực sự thoát ra khỏi lối tư duy truyền thống còn nhiều manh mún, bất cập; ngược lại tầm nhìn hạn hẹp ấy còn bị bối cảnh xã hội vốn nhiều phức tạp “tô đậm” thêm. Để rồi cuộc đua thực sự chỉ xoay quanh hai chữ "bằng cấp". Với đích đến là một chỗ yên ổn trong bộ máy. Từ những ngành đang hot như công an, quân đội đến một chỗ ngồi nơi công quyền. Còn bằng cấp, tri thức ấy có tạo ra được giá trị nào dâng hiến cho xã hội không, vật chất lẫn tinh thần, thì vẫn là khoảng trắng đáng sợ.

Những ngày rất buồn này, tôi ngồi đọc lại “Triết lý giáo dục” của Giáo sư Kim Định (1915-1997). Những dòng viết ra từ hơn 50 năm trước của một triết gia luôn đau đáu với minh triết Việt, với giáo dục Việt vẫn như còn ở xa xôi phía trước. Đọc lại câu "Kỳ bổn loạn nhi mạt trị giả phủ hỹ" (Gốc loạn mà trị ngọn là không thể có) ông dẫn theo Khổng Tử. Đọc cả ý này: "Giả sử có khiêng được Sorbonne cả chương trình lẫn giáo sư sang Sài Gòn cũng chỉ thêm được một đống kiến thức vất ngổn ngang ra đó mà sinh viên ta vẫn ngơ ngác thiếu hướng đi, thiếu ý thức, thiếu hồn sống như thường. Vì giả thiết họ có hướng sống đi nữa, điều đó không chước chuẩn chúng ta phải tự suy tư tìm kiếm. Thành công có thể mượn ở ngoại bang được, chứ thành nhân phải trông cậy trước nhất vào mình".

Bão không đến từ Hà Giang. Nhưng những ngày này lũ lụt, thiên tai đang hoành hành khắp nơi với hàng chục người chết, nhà cửa tan hoang. Hậu quả của cơn bão có tên Sơn Tinh do Việt Nam đặt. Trớ trêu, sao không là Thủy Tinh giống như truyền thuyết? 

Thiên nhiên môi trường bị tàn phá khiến sơn thần lẫn thủy thần cùng nổi giận. Như cơn giận và nỗi đau đớn mang tên “Hà Giang” hôm nay, bởi sự hủy hoại con người.

MỚI - NÓNG
Bình luận

NHU

Bài viết của tác giả TRÍ QUÂN cực hay và cực đúng. Các cán bộ trong ngành giáo dục hãy đọc kỹ.

Thích Trả lời

Mai Dũng.

Xin cảm ơn tác giả. Bài viết quá hay và quá đau.

Thích Trả lời

Phạm Yến

Bài viết hay quá, học sinh học trên trời, học những cái ra đời không bao giờ vận dụng đến, kỹ năng sống, làm việc thì không dạy gì

Thích Trả lời

Có thể bạn quan tâm

Đột phá từ cán bộ

Đột phá từ cán bộ

TP - Từ ngày 1/7 tới đây, Việt Nam chính thức chuyển mình qua một dấu mốc quan trọng: bộ máy hành chính không còn 63 tỉnh, mà chỉ còn 34 đơn vị cấp tỉnh. Cấp huyện – vốn từng là một tầng nấc trong bộ máy cũ - sẽ được gỡ bỏ, nhường chỗ cho mô hình hai cấp: tỉnh và xã, đi thẳng, gọn, và gần dân hơn bao giờ hết.
Trước lạ sau quen

Trước lạ sau quen

TP - Tân hoa hậu Hà Trúc Linh là đại diện đầu tiên và có lẽ cũng là cuối cùng của tỉnh Phú Yên đăng quang Hoa hậu Việt Nam. Vì chỉ còn vài ngày nữa, tên gọi tỉnh Phú Yên không còn.
Bao giờ thi cử hạ nhiệt?

Bao giờ thi cử hạ nhiệt?

TP - Hơn 1 triệu thí sinh chuẩn bị bước vào kì thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Sau các công cuộc điều chỉnh, thay đổi, kì thi tốt nghiệp THPT vẫn giữ nguyên sự cồng kềnh với sự vào cuộc của toàn xã hội.
Nhìn mình đi

Nhìn mình đi

TP - "Nếu như nói một ngày nào đó trong trường học không còn bạo lực, thì tôi có thể nói được, đó là ngày mà người lớn không còn đánh nhau nữa. Ngày đó, trẻ con sẽ nhìn nhau bằng ánh mắt yêu thương thuần túy mà thôi". Câu trả lời chất vấn trước Quốc hội của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhận được chia sẻ của đông đảo dư luận mấy ngày qua. Nó đánh thẳng vào suy tư và cảm xúc của mỗi người, về thái độ nhìn nhận hiện thực đời sống.
Làm sạch thị trường

Làm sạch thị trường

TP - Hôm 16/6, giữa cuộc họp tại Thành ủy Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói một câu rất ngắn – nhưng như một lát cắt rạch thẳng vào lớp sương mù đang bao phủ thị trường: Bản chất của việc các quầy hàng đóng cửa là do hàng giả, hàng gian.
Khối C

Khối C

TP - Tổ hợp C00 gồm 3 môn Văn, Sử, Địa, mà hồi xưa vẫn gọi là khối C, đang bị nhiều nơi đào thải khỏi phương án tuyển sinh đại học năm nay. Toàn những lò đào tạo khoa học xã hội thuộc top đầu cả nước. Như trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn, trường ĐH Luật (ĐH Quốc gia Hà Nội), Học viện Báo chí và Tuyên truyền,... Học báo chí, luật, công tác xã hội, tâm lý học, văn hóa học, Việt Nam học, xã hội học... mà lại né xa chùm ba môn Văn, Sử, Địa?!
Ám ảnh thi cử

Ám ảnh thi cử

TP - Đầu tháng Sáu, hơn 103.000 học sinh Hà Nội cùng hàng vạn em tại TP.HCM và cả nước bước vào kỳ thi vào lớp 10 công lập – một kỳ thi tưởng như chỉ là “chuyển cấp” nhưng lại đang là cuộc đua khốc liệt bậc nhất trong lộ trình học tập của một đứa trẻ.
Tư nhân mở 'cao tốc'

Tư nhân mở 'cao tốc'

TP - “Tư nhân mở cao tốc kinh tế” - phát biểu đầy hàm súc của ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, tại Hội thảo “Mở cao tốc cho kinh tế tư nhân”  do báo Tiền Phong tổ chức - không chỉ là một nhận định mang tính khuyến nghị, mà là một mệnh đề phát triển mang tính thời sự.