Khi du lịch, người ta tự đặt mình vào trạng thái xả hơi, hưởng thụ, có xu hướng tiêu pha nhiều hơn. Ngày thường, người ta có thể nhịn nhiều thứ, nhưng sẽ phá lệ khi đi du lịch…
Ngành du lịch chịu tác động trực tiếp từ ô nhiễm môi trường. Rõ ràng những nơi bẩn thỉu thì cảnh đẹp mấy cũng chẳng ai muốn đến. Thế nhưng chỉ số cạnh tranh du lịch nước ta được Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) xếp thứ 129/136 về tính bền vững môi trường. Việt Nam đứng thứ 4 về lượng rác nhựa thải ra đại dương, đều đều mỗi ngày 2.500 tấn. Phần lớn trong số đó hẳn do du khách ven biển thải ra. Cho dù khách sạn có ấm điện thì cũng rất ít du khách chịu khó đun nước để uống. Vì thế mỗi ngày họ sẽ quẳng đi vài ba vỏ chai nhựa là thường. Rồi những loại bàn chải, dao cạo, tăm bông… dùng một lần rồi vứt. Đấy là còn chưa kể nước thải từ nhiều khu công nghiệp, du lịch vẫn tống thẳng ra biển…
Gần đây, anh hùng môi trường Greta Thunberb công du từ Anh đến Mỹ bằng thuyền buồm hết 15 ngày để phát đi thông điệp: máy bay là nguồn khí thải lớn khiến trái đất nóng lên. Đại loại một chuyến bay từ New York tới London sẽ thải ra 1,6 tấn CO2 tương đương lượng khí thải của một xe hơi trong một năm (nếu mỗi ngày nó đi 24km). Rõ ràng việc mọi người đổ xô đi du lịch bằng hàng không giá rẻ cũng có tác động xấu tới môi trường.
Gần đây xuất hiện khái niệm du lịch dấn thân kiểu “hậu hiện đại”: du khách đến những vùng hoang sơ, sử dụng tiện nghi tối thiểu, trải nghiệm chiều sâu văn hóa… Nhưng phần lớn người Việt không có điều kiện đến thế. Du lịch chỉ là bê nguyên xi những hoạt động hàng ngày tới nơi có cảnh đẹp. Ví dụ, thay vì ăn ở nhà thì mang đồ ăn ra bãi biển và để lại bát nhựa, khay xốp…
Nói chung đời người cũng quẩn quanh “tứ khoái” mà thôi. Chả thế mà các điểm du lịch nổi tiếng của Indonesia đang lo ế nặng, nếu dự luật cấm tình dục ngoài hôn nhân (bao gồm tình dục đồng giới) được nước này thông qua. Hàng chục nghìn người còn xuống đường phản đối cơ mà. Động vào “bản năng gốc” đâu đơn giản!
Dân Barcelona (Tây Ban Nha) cũng từng xuống đường nhưng lại để phản đối việc phải đón đến 8 triệu du khách/năm. Du khách kéo đến uống bia ở Prague (CH Szech) đông đảo đến nỗi thành phố phải tổ chức đội tuần tra nhắc nhở không làm ồn sau 22h. Hao hao phố cổ Hà Nội vậy.
