Phát biểu tại họp báo chiều 9/4 tại Hà Nội, ông Trần Tiến Dũng Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình nhận xét, gần 30 năm thám hiểm các hang động ở Quảng Bình, các chuyên gia hang động của Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh (BCRA) đã thử lặn ở một số hang nước, tuy nhiên tần suất chưa nhiều.
Việc mời các chuyên gia lặn hang động giỏi nhất thế giới đến để lặn xuống sông ngầm bên dưới Hang Sơn Đoòng mở ra các cơ hội lớn để khám phá những bí mật và những điều mới lạ bên dưới các hang ngầm mà trước đây các chuyên gia chưa làm hoặc rất ít làm.
Một nhóm Top 5 chuyên gia lặn hang động giỏi nhất thế giới được mời tới Quảng Bình: Trưởng nhóm lặn: ông Martin Holroyd - Chuyên gia BCRA cùng ba thành viên đã đóng góp lớn cho việc giải cứu thành công đội bóng nhí Lợn Hoang tại hang Tham Luông, Chiang Rai, Thái Lan năm 2018: Ông Rick Stanton, ông Jason Mallinson và ông Chris Jewell cùng điều phối viên thiết bị lặn là bà Laura Jewell.
Các chuyên gia kỳ vọng trong chuyến lặn này tìm ra đoạn hang ngầm nối giữa Hang Sơn Đoòng và Hang Thung cách nhau 600m. Họ nhận định ban đầu là khi đạt độ sâu 25m thì đoạn sông ngầm bên trong Hang Sơn Đoòng sẽ chạy ngang để nối với dòng sông ngầm bên trong Hang Thung. Tuy nhiên trên thực tế hoàn toàn khác.
 |
Phát lộ hệ thống hang ngầm bên dưới sông ngầm hang Sơn Đoòng
Khi nhóm chuyên gia đo độ sâu của dòng sông ngầm bằng dây thì đáy của dòng sông ngầm bên trong Sơn Đoòng nằm ở độ sâu là 93m, ở độ sâu này thì không thể dùng bình lặn nén khí thông thường. Các chuyên gia lặn phải tìm kiếm các điểm trần hang ngầm với độ sâu khoảng 40-50m.
Ông Jason Mallinson thực hiện đợt lặn ở độ sâu 77m là độ để tìm kiếm lối thông qua hang Thung nhưng vẫn chưa thể tìm thấy điểm nối mà độ sâu của hang vẫn tiếp tục sâu hơn. Nhóm chuyên gia lặn hang động đã có phương án dùng bình ký heli (Helium) để có thể lặn sâu 120m đến 200m.
Phát hiện mới nhất và bất ngờ của chuyến thám hiểm này chính là hệ thống hang ngầm (tunnel) nằm ở độ sâu 60m, càng sâu hệ thống hang ngầm càng mở rộng ra. Ở độ sau này đã sâu hơn mực nước biển tại vị trí lặn.
Chuyên gia giảm áp trước khi tiếp tục lặn khám phá dưới sông ngầm hang Sơn Đoòng Với phát hiện này thì Hang Sơn Đoòng lại trở thành điều bí ẩn đối các chuyên gia hang động và các nhà khoa học. Độ sâu của Hang Sơn Đoòng tăng lên hơn 500m tính từ cửa hang cho đến đoạn cuối cùng chưa được khám phá hết”, đại diện tỉnh Quảng Bình cho biết.
Ngoài dòng sông ngầm bên trong Hang Sơn Đoòng, các chuyên gia lặn hang động còn lặn khảo sát tại khu vực suối Nước Moọc bên trong VQG Phong Nha - Kẻ Bàng. Tại độ sâu 74m các chuyên gia buộc phải dừng lại vì cần thiết bị phù hợp hơn.
 |
Hệ thống thiết bị thở, chiếu sáng hỗ trợ quá trình lặn thám hiểm
Như vậy theo nhận định của các chuyên gian lặn hang động lần này thì hệ thống hang động đá vôi tại Phong Nha - Kẻ Bàng được chia thành 3 tầng, hang khô, hang nước có dòng chảy và hệ thống hang ngầm nằm ở độ sâu trên 93m.
Mặc dù vẫn phải cần chuyến khảo sát vào thời điểm khác để khẳng định thêm nhận định ban đầu về hệ thống hang ngầm dưới lòng Sơn Đoòng, tuy thế kết quả khảo sát lần này đã mở ra một trang khám phá mới về hệ thống hang ngầm nằm ở độ sâu trên 90m đồng thời mở cách cửa cho các nhà thám hiểm hang động khảo sát thêm hệ thống hang động nằm sâu bên dưới lòng đất.
Lịch sử lặn của nhóm chuyên gia
16/3/2019Martin Holroyd, Recce lặn từ điểm cuối của hồ lắng đến độ sâu -25m.
02/4/2019
Chris Jewell lặn xuống -60m nhưng không tìm được lối đi nào.
03/4/2019
Rick Stanton và Jason Mallinson tiếp tục khám phá, tìm kiếm lối đi để tiếp tục cuộc hành trình. Đoạn hang được cho là có thể vào được và Jason đã đạt đến độ sâu -77m, là giới hạn tối đa đối với một thợ lặn khí nén.
Chris Jewell tìm ra đường đi do Jason để lại và tìm ra mái vòm của đoạn hang mới ở độ sâu -61m. Do tầm nhìn kém nên họ đã không thể đo được kích thước của đoạn hang này. Phải qua sự kết hợp của mỗi lần lặn, các chuyên gia mới có thể tìm được đường đi tiếp theo.
