Có thật Áo lụa Hà Đông đoạt giải 'Kim Kê vàng'?

Áp phích phim Áo lụa Hà Đông

Lâu nay việc hiểu lầm, đôi khi ngộ nhận những danh hiệu, giải thưởng quốc tế đã trở nên tương đối phổ biến, gây phiền lòng cho những người làm nghệ thuật và đã được các phương tiện thông tin đại chúng nhiều lần cảnh báo.

Đáng tiếc là xung quanh sự kiện bộ phim Áo lụa Hà Đông đoạt giải thưởng “Kim Kê vàng” năm nay, những chuyện tương tự lại xảy ra. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của nhà văn Hà Phạm Phú - Giám đốc Hãng phim Hội Nhà văn Việt Nam.

Ngày 26/10 vừa rồi, báo điện tử VnExpress đưa tin và đăng ảnh nghệ sĩ Phước Sang nhận giải thưởng “Kim Kê vàng” trao cho phim Áo lụa Hà Đông ở mục phim nước ngoài xuất sắc, diễn ra tại Liên hoan phim (LHP) Trung Quốc.

Ngày hôm sau, thứ Bảy, trên đường về quê, tôi được đứa cháu thông tin: Trang nhất báo Tuổi trẻ đăng trang trọng tin phim Áo lụa Hà Đông vượt qua một loạt phim nước ngoài xuất sắc nhất để đoạt giải “Kim Kê vàng” dành cho phim nước ngoài tại LHP Kim Kê lần thứ 16 ở Tô Châu, Giang Tô, Trung Quốc.

Nhân đây xin mở một ngoặc đơn, Giải Kim Kê tức là Giải Gà vàng. LHP Kim Kê không có giải Gà bạc, Gà đồng.

Thật là một tin phấn khởi!

Trước hết nếu quả thực Áo lụa Hà Đông đoạt giải chính thức của LHP Kim Kê Trung Quốc thì đáng mừng không chỉ cho điện ảnh nước nhà thăng tiến, có thể sánh ngang tầm với điện ảnh các nước tiên tiến trên thế giới, mà còn là đáng mừng cho Phước Sang, một người say mê điện ảnh đến cuồng nhiệt.

Bởi vì tôi quen Phước Sang từ những năm 1990 của thế kỉ trước, khi đã từng cùng nhau lăn lộn làm những băng video cải lương, hài với bao nhiêu thăng trầm khốn đốn.

Tuy nhiên tôi có chút phân vân, tự hỏi phải chăng qui chế LHP Kim Kê đã thay đổi?

Theo chỗ tôi được biết, hiện nay ở Trung Quốc có nhiều LHP khác nhau, mục tiêu của mỗi LHP cũng khác nhau. Một số LHP chủ yếu có thể kể ra đây, gồm: LHP Trường Xuân dành cho các phim trong nước, hiện nay mở rộng dành cho các phim nói tiếng Hoa, vì thế ngoài phim được sản xuất ở Đại lục còn có các phim của Hồng Kông, Ma Cao, Đài Loan. LHP Thượng Hải là một LHP quốc tế, qui mô thế giới.

Nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc đã giành giải thưởng âm nhạc của LHP này. Những LHP trên do nhà nước Trung Quốc tổ chức.

LHP Kim Kê - Bách hoa là LHP do Hội Điện ảnh Trung Quốc tổ chức hằng năm, nay đổi thành hai năm một lần. Giải Kim Kê do một Hội đồng nghệ thuật gồm các chuyên gia hàng đầu bình chọn, nên giới điện ảnh Trung Quốc gọi là “Giải của các chuyên gia”. Giải Bách hoa (Trăm hoa) do người xem bình chọn, tạp chí điện ảnh Đại chúng (thuộc Hội Điện ảnh) chủ trì.

Những người nhận giải của Hội chợ triển lãm phim quốc tế Kim Kê (nghệ sĩ Phước Sang đứng thứ 2 từ phải sang - ảnh của Tân Hoa xã)

Trong các LHP Kim Kê - Bách hoa, Ban tổ chức còn mở Hội chợ phim quốc tế và tổ chức cho người xem bình chọn phim, đạo diễn, diễn viên được người xem yêu thích nhất, một giải hữu nghị.

LHP Kim Kê - Bách hoa năm trước tổ chức ở Hàng Châu, Triết Giang đã diễn ra như vậy.

Có lẽ điều lệ LHP đã thay đổi. Vậy thì hoan hô Áo lụa Hà Đông, hoan hô Phước Sang.

Trở về Hà Nội, để xem báo chí Trung Quốc đánh giá thế nào về “Giải Kim Kê vàng” cho phim nước ngoài Áo lụa Hà Đông, tôi bèn vào mạng Sina, kích chuột vào mục Jinji Jiang (Giải Gà trống vàng).

Được biết, “Điều lệ LHP Kim Kê Trung Quốc” và “Qui chế chấm giải chi tiết”, LHP Kim Kê - Bách hoa lần thứ 16 về cơ bản vẫn như trước đây. Các đơn vị tham gia giải phải đăng kí từ tháng 3, với 152 bộ phim.

Ban sơ khảo làm việc từ tháng 5 chọn ra một danh sách đưa vào chung khảo 61 bộ.

Ban chung khảo làm việc trong nửa tháng cuối cùng đã đưa ra 18 giải tặng cho các tập thể và cá nhân, gồm có: Giải phim truyện, phim tài liệu, phim kĩ thuật số, phim thiếu nhi, phim khoa giáo, phim mĩ thuật… cùng các giải đạo diễn, giải biên kịch, giải diễn viên, giải âm nhạc, giải quay phim, giải mĩ thuật, giải kĩ thuật… và giải thành tựu suốt đời.

Kết quả Giải Kim Kê đã được công bố vào ngày 27/10, trong đó có các giải đáng chú ý: Giải phim truyện hay nhất thuộc về phim Vân Thuỷ dao, đạo diễn xuất sắc - Y Lực (phim Vân Thuỷ dao) và Thích Kiện (phim Thiên cẩu). Giải cống hiến suốt đời được tặng cho Lục Trụ Quốc và Trương Thuỵ Phương.

Hội chợ phim quốc tế LHP Kim Kê lần này có 30 nước như Italia, Iran, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ba Lan, Tây Ban Nha, Mêhicô, Ấn Độ, Nga, Phần Lan… và Việt Nam gửi phim tham dự.

Hội chợ sẽ tổ chức bình chọn “phim nước ngoài hay nhất mà tôi thích nhất”, tương tự như vậy cũng bình chọn đạo diễn, diễn viên nước ngoài mà “tôi thích nhất”.

Giải cho các phim nước ngoài tham gia Hội chợ phim Kim Kê do một ban giám khảo gồm 6 nhà chuyên môn, các nhà phê bình điện ảnh Tô Châu và đông đảo người xem bình chọn.

Kết quả: Giải Phim nước ngoài được người xem yêu thích nhất thuộc về phim Mê cung do Tây Ban Nha - Mêhicô hợp tác sản xuất và phim Áo lụa Hà Đông của Việt Nam.

Giải đạo diễn nước ngoài được người xem yêu thích nhất thuộc về hai đạo diễn Ba Lan và Hàn Quốc. Giải diễn viên nam được yêu thích nhất được trao cho hai diễn viên Niu Dilân và Italia. Giải diễn viên nữ được yêu thích nhất: nữ diễn viên Ba Lan và Hàn Quốc.

Thế là rõ.

Tôi nhớ Áo lụa Hà Đông vừa mới được giải thưởng phim truyện được người xem yêu thích nhất tại LHP Pu San, lần này phim lại được nhận giải thưởng tương tự tại Trung Quốc, chứng tỏ phim có sức hấp dẫn đối với người nước ngoài bởi sự lạ hóa.

Đó là một sự đánh giá và cổ vũ đáng kể vậy thì hà tất phải “nâng cấp” lên thành “Giải Kim Kê vàng”? Tôi nghĩ có lẽ không phải do nghệ sĩ Phước Sang muốn vậy?

Số tới: Ông Phước Sang nói gì?