Còn lắm nỗi niềm sau giải Concours Mùa Thu - 2007

Concours Mùa Thu 2007 đã khép lại. Dù thứ tự giải thưởng cũng như thành tích đầy ăm ắp song khi cuộc thi qua đi, những băn khoăn còn đó...

Về giải thưởng

Huyền Anh – giải nhất violon- Ảnh: N.Đ.Toán

Trước nay chưa bao giờ Huế qua nổi Hà Nội và TPHCM, ở Concours Mùa Thu 2007 chất lượng thí sinh (TS) Huế cũng chưa thể sánh ngang hai anh hào. Nhưng trong khi TPHCM không một TS violon thì ít ra Huế cũng góp một gương mặt.

Về kỹ thuật và phong cách, Huế cũng chỉ thua ở điểm chưa có TS “hạt nhân” - tức là có thể tranh thứ hạng. Song  có thể thấy phương pháp đào tạo âm nhạc đỉnh cao của Huế đang đi đúng hướng.

NVHN nghiễm nhiên “choán” toàn bộ giải thưởng violon song niềm vui hẳn không trọn vẹn vì không có cơ hội cọ xát với đơn vị khác. Chỉ “đọ” với duy nhất 1 TS Huế lại không cùng “đẳng cấp” với TS “hạt nhân” NVHN, thì tiếng là tầm cỡ quốc gia nhưng có khác nào chỉ “đóng vùng” ở NVHN.

Trước cuộc thi, người yêu nhạc Hà Nội tràn trề hy vọng sẽ được thưởng thức phần trình diễn ấn tượng của những tay vĩ cầm TPHCM; TS HN cũng hy vọng tranh tài cùng TPHCM. Nhưng cuối cùng chẳng có tay violon nào của TPHCM tham dự.

Trái ngược sự đơn điệu của violon là sự cạnh tranh quyết liệt của các TS trong Nam ngoài Bắc chuyên ngành piano. Trong tổng số 37 TS piano bảng A có 18 của  NVHN, 10 của NV TPHCM, Huế 5 TS; ở bảng B có tổng số 15 TS thì NVHN có 8, NV TPHCM có 5. Chung cuộc giải thưởng chủ yếu thuộc về NVHN.

Gây “sốc” nhất là thất bại của 2 “hạt nhân” bảng A đoàn TP HCM Nguyễn Thế Cường Quốc và Đặng Hoàng Bảo Trâm. Do được cọ xát nhiều trong thi cử (như cùng đoạt giải Nhất, Nhì tại cuộc thi Giovanni tại Italia, ngoài ra Bảo Trâm còn tham dự các Festival âm nhạc lớn ở châu Âu còn Cường Quốc đoạt Giải thưởng lớn trong một cuộc tại Mỹ) nên cả Trâm và Quốc rất tự tin, cả 2 cũng thể hiện được sự chững chạc và đặc biệt là tính nghệ sĩ qua cuộc này...

Và những băn khoăn khác

Chủ tịch Hội đồng giám khảo Đỗ Hồng Quân bày tỏ lo lắng việc thể hiện phong cách âm nhạc: TS vẫn còn lẫn lộn giữa phong cách của nhạc sĩ này với nhạc sĩ khác. Anh còn không quên nhắc các thí sinh về vấn đề nhạc cảm mà TS còn thiếu.

Cứ “chiểu” theo kết quả cuộc thi, sợ rằng tương lai không xa, sự tham gia của các đơn vị ngoài Hà Nội vào các cuộc thi kiểu này sẽ chỉ là hình thức.

Gánh nặng đào tạo âm nhạc đỉnh cao sẽ dồn cả lên NVHN vốn đang phải gồng mình thay đổi để tiến kịp sự phát triển mạnh mẽ hiện nay ở trong khu vực như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, thậm chí Singapore, Thái Lan v.v...

Vẫn biết những năm qua NVHN đã mang lại thành tích tốt trong các kỳ thi quốc tế nhưng cứ đà này sẽ thiếu sự ganh đua trong giảng dạy, học tập dẫn đến chất lượng đi xuống.

GS.NSND Tạ Bôn từng góp ý cần có thêm một vòng thi với dàn nhạc (cho cả violon và piano), bên cạnh đó hãy giãn thời gian chứ không tập trung thi trong vòng chục ngày.

Tất nhiên không phải như thế là liền một mạch- TS phải “cơm nắm muối vừng, cắm lều chõng” suốt thời gian thi mà ngắt quãng thành từng vòng. Điều này giúp TS có thời gian chuẩn bị.

Vòng 1- vòng loại tuyển chọn qua băng đĩa, tuyển thật khắt khe để chỉ lấy khoảng chục em, hoặc thậm chí ít hơn vừa tiết kiệm kinh phí lại chất lượng cao. Sau vòng 1 một thời gian tổ chức thi vòng 2, tất cả TS phải trực tiếp thể hiện trước BGK.

Toàn bộ thời gian cho 3 vòng thi nên kéo dài vài tháng tới nửa năm. Đây hoàn toàn không phải chuyện vô lý mà trên thực tế nhiều nơi đã áp dụng.