 |
| Lê Văn Sơn |
Đó là: Lê Nguyên Mạnh (Hà Nội), Lê Văn Sơn (Huế) và Christian Falsnaes (Đan Mạch).
Tối hôm đó, ngôi nhà 2 tầng nằm ngoài đê Nghi Tàm gần sông Hồng (64, Ngõ 310, đường Nghi Tàm, Hà Nội) vốn được biết đến với cái tên Hanoi Future Art đông chật người. Địa chỉ này mấy năm nay đã nổi lên với tư cách một trung tâm nghệ thuật mới chuyên tổ chức các hoạt động cho các nghệ sĩ trẻ yêu thích sắp đặt (installasion), trình diễn (performance art), video art, body art…
Ba nghệ sĩ có ba phần trình diễn khác nhau và một màn trình diễn chung. Không một lời giải thích, nhưng người xem có thể cảm nhận được những thông điệp mà nghệ sĩ muốn đưa ra qua hình ảnh trình diễn trực tiếp và qua màn chiếu.
Lê Văn Sơn cần mẫn chạy tại chỗ, bóng anh hắt lên tường, cùng lúc máy chiếu lên hình ảnh đôi chân anh đang guồng với nhịp đều đặn có thể so sánh với một cỗ máy buồn tẻ. Tác phẩm video này được chiếu trên màn ảnh hình phễu cho một hiệu ứng như bước chân hướng tới một con đường vô định.
Hơn 30 phút cởi trần chạy liên tục trong không khí khá lạnh (Sơn tiếp tục trình diễn ngay khi Mạnh và Christian đã bắt đầu tác phẩm của mình), dưới con mắt của nhiều người đến vì tò mò, nghệ sĩ có vẻ “cơ bắp” không kém vận động viên.
Thật ra, anh nỗ lực thể hiện một cuộc đua tranh của con người trong xã hội hiện đại. Cuộc đua không thể ngừng, nhưng mệt mỏi, nhàm chán, gây căng thẳng. Tác phẩm của Sơn dường như đặt cho người xem những câu hỏi không dễ trả lời.
 |
| Christian Falsnaes |
Lê Nguyên Mạnh thì vật lộn xoay trở với một tấm ni lông lớn. Dường như anh bị trói, bị ngạt thở trong cuộc vật lộn với những bó buộc trong suốt. Phía sau anh, màn hình chiếu cảnh một con cá to dãy dụa trên tấm kính.
Với tác phẩm này, thông điệp của Mạnh khá rõ ràng. Sau buổi diễn, Mạnh chia sẻ: Tôi muốn biểu lộ sự hấp hối khi cá nhân không tìm được môi trường thích hợp với mình. Môi trường ở đây không chỉ là không khí, vấn đề còn rộng hơn…
Tác phẩm của Christian Falsnaes có vẻ ngoài vui nhộn làm thay đổi không khí có phần u ám nặng nề do hai nghệ sĩ Việt Nam đem lại. Anh đứng hát, vẻ say sưa – kiểu hát karaoke - trước một bức tranh khổ rộng cỡ 3x4 mét vẽ phong cảnh cực sến.
Loa phóng thanh phát ầm ĩ nhạc của Modern Talking – loại nhạc giải trí bình dân. Màn hình chiếu cảnh Christian – ăn mặc như một ngôi sao nhạc pop - xuất hiện trước những cảnh đường phố lộn xộn, tạp nham và… vẫn say sưa hát.
Cảnh đắt trong video này là Mạnh và Sơn bê ra bức tranh (chính bức có mặt trong buổi trình diễn) làm phông cho Christian “diễn”. Bức tranh này che đi một phần bối cảnh tự nhiên xấu xí. Toàn thể tác phẩm, với sự tương phản giễu nhại, phơi bày thói lãng mạn rởm, thói tô hồng hiện thực, bất chấp những nguy cơ về văn hóa, về môi trường hiển hiện ngay trước mắt.
 |
| Các nghệ sĩ đang trình diễn |
Trong khi các nghệ sĩ Việt Nam hướng tới những vấn đề có vẻ to lớn, mang “tầm nhân loại” thì chính một người nước ngoài lại thể hiện rất sinh động không khí đương đại ở Việt Nam. Nhiều khán giả có mặt, trong đó có khá nhiều nghệ sĩ, nhà văn, nhà báo, nhạc sĩ… thích cách tiếp cận của Christian.
Tiêu điểm của buổi diễn là tác phẩm trình diễn chung, trong đó các nghệ sĩ mặc trang phục cách điệu giống công nhân vệ sinh môi trường, đầu đội… vỏ ti vi, để lộ khuôn mặt qua chỗ vốn là màn hình, nhảy nhót giữa khán phòng, còn trên màn hình là cảnh họ trình diễn giữa những chiếc xe chở đầy rác!
Buổi trình diễn của ba nghệ sĩ Việt Nam – Đan Mạch cho thấy nghệ thuật đương đại Việt đang hòa nhập dần vào với thế giới.
| Đào Anh Khánh – một nghệ sĩ có bề dày làm trình diễn nhận xét: Ý tưởng của các nghệ sĩ trong tác phẩm này rất thú vị. Đúng là con người ngày nay đang có xu hướng tư duy theo những cách định sẵn mà người khác ấn định. Sự ấn định này rất tinh vi, thậm chí hấp dẫn, nhưng nguy hiểm. |
