 |
| Tác giả đang ký tặng sách |
Tính hiện đại và tính dân tộc trong điện ảnh Việt Nam là cuốn sách đầu tiên về điện ảnh Việt Nam được xuất bản bằng tiếng Anh. Nhân Liwwn hoan phim Việt Nam lần thứ 15, Tiền phong giới thiệu bài viết của tác giả về chuyến đi này.
Tháng 5/2007, bản tiếng Anh cuốn sách của tôi Modernity and Nationality in Vietnamese Cinema hoàn thành phần in ấn tại Indonesia. Đây là cuốn sách đầu tiên được NETPAC (Network for the Promotion of Asian Cinema - Mạng lưới phát triển điện ảnh châu Á) chọn để xuất bản bằng tiếng Anh và phát hành trên thế giới.
Tham gia NETPAC có hơn 50 nhà hoạt động điện ảnh nổi tiếng ở các nước châu Á, gồm các nhà phê bình, nghiên cứu và các nhà hoạt động điện ảnh tên tuổi của điện ảnh các nước châu Âu, Mỹ, Úc. Nhưng sau khi ra đời 17 năm, NETPAC mới bắt đầu một hoạt động quan trọng nữa là xuất bản sách về các nền điện ảnh châu Á và họ đã chọn sách của tôi để “mở hàng” cho hoạt động này.
Bà Tiến sĩ Aruna Vasudev - Chủ tịch NETPAC, Tổng biên tập tạp chí điện ảnh Cinemaya, Giám đốc LHP Osian’s Cinefan ở Delhi, nói rằng, chọn cuốn Tính hiện đại và tính dân tộc trong điện ảnh Việt Nam làm ấn phẩm đầu tiên của NETPAC bởi vì các nhà điện ảnh châu Á và thế giới rất muốn nghe, muốn biết cách nhìn “origin” và riêng biệt của một tác giả VN về phim ảnh của nước mình.
Thời gian tới, hàng năm NETPAC sẽ tiếp tục xuất bản công trình của các nền điện ảnh khác, để thấy được sự khác biệt trong cách nhìn nhận và đánh giá so với các tác giả phương Tây.
Tham gia đoàn điện ảnh gồm có tôi với tư cách là tác giả cuốn sách Modernity and Nationality in Vietnamese Cinema, ông Philip Cheah - đồng biên tập cuốn sách (cùng với bà Aruna Vasudev), hiện là Giám đốc Liên hoan phim quốc tế Singapore và đạo diễn Phạm Nhuệ Giang - đạo diễn phim Thung lũng hoang vắng từng được trao giải FIPRESSCI Award for Promising Asian Director (Giải của Hiệp hội phê bình điện ảnh và báo chí quốc tế cho đạo diễn châu Á triển vọng) tại Liên hoan phim quốc tế Melbourne (Australia) năm 2002.
Ba điểm dừng chân của đoàn là thành phố đảo Honolulu (bang Hawaii), thành phố Seattle (bang Washington) và Los Angeles (bang Cali). Tại LHPQT Hawaii, Thung lũng hoang vắng được chiếu với sự hào hứng của khán giả, còn sách của tôi được bà Jeannette Pauson giới thiệu trang trọng trong họp báo của LHP.
Đoàn điện ảnh chúng tôi là “hạt nhân” của các cuộc hội thảo về điện ảnh VN ở trường ĐH Tổng hợp Hawaii, trường ĐH Tổng hợp Washington tại Seattle, trường Cao đẳng Pomona và ĐH Tổng hợp UCLA nổi tiếng ở Los Angeles.
Trước mỗi buổi hội thảo, chúng tôi giới thiệu một video clip 20 phút gồm trích đoạn ngắn một số bộ phim VN tiêu biểu qua các thời kỳ (tôi đã chọn nghiên cứu trong sách) với những lời nhận xét ngắn gọn về những nét đặc trưng tạo nên tính hiện đại và tính dân tộc trong điện ảnh VN.
Đối tượng đến dự là những nhà nghiên cứu điện ảnh, những tiến sĩ, giáo sư chuyên ngành lịch sử, văn hóa, Đông Nam Á học nên họ thực sự quan tâm đến Việt Nam nói chung và điện ảnh Việt Nam nói riêng.
Tại một số cuộc hội thảo, ý kiến của những người tham dự hay tập trung hỏi về vấn đề đầu tư của Nhà nước cho điện ảnh, về kiểm duyệt về tự do sáng tác của nghệ sĩ và những xu hướng sáng tác trong điện ảnh VN...
Những hoài nghi của người nghe - trong đó có nhiều người Mỹ gốc Việt - về vấn đề kiểm duyệt và sáng tác đều hầu như tiêu tan sau khi họ xem trích đoạn vài cảnh “tiêu biểu” trong phim Gái nhảy, và thấy chúng tôi khẳng định đây không những là phim được chiếu rộng rãi nhất, thu hút đông người xem nhất trong năm 2003 mà còn là phim do Nhà nước tài trợ...
Hành trình trên đất Mỹ đem lại cho tôi niềm tự tin vào một sự quan tâm và chia sẻ của những người ở bên kia trái đất đối với Việt Nam khi cùng đề cập đến những vấn đề về học thuật.
