Mới rồi trên mạng xã hội này có cuộc “chiến tranh” xung quanh cuốn sách “Thơ Việt Nam tìm tòi và cách tân” (1975-2015) của tác giả Nguyễn Việt Chiến (tuyển chọn và giới thiệu). Chẳng là cuốn sách vừa được trao Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Thủ đô năm 2016, Hội nhà văn Hà Nội đã tổ chức sinh hoạt chuyên đề để giới thiệu tác phẩm dày 1.100 trang của nhà thơ Nguyễn Việt Chiến.
Buổi sinh hoạt có sự góp mặt của nhà phê bình Lại Nguyên Ân. Ngay sau buổi sinh hoạt, Lại Nguyên Ân đã đăng đàn trên Facebook với đoạn khá nặng nề: “Dường như trong bản đồ thơ Việt ở Nguyễn Việt Chiến có nét này: Ở giai đoạn trước 1975 nó không có hoạt động thơ ca ở miền Nam, cụ thể là không có thơ được viết ra trên lãnh thổ Việt Nam Cộng Hòa 1954-75; còn ở giai đoạn sau 1975, dù mặc định là có thơ ở mọi miền đất Việt, nhưng trong mắt anh, chỉ có những người từng được đẻ ra ở miền Bắc hoặc ít nhất cũng phải từng sống ít năm ở miền Bắc, mới có thể can dự vào sự cách tân thơ Việt!?”.
Vừa mới qua ngày lễ 30 tháng 4, dòng trạng thái của Lại Nguyên Ân như một trái phá khiến giới văn chương xôn xao. Người hùa theo Lại Nguyên Ân, người bênh Nguyễn Việt Chiến. “Kẻ bị tấn công” Nguyễn Việt Chiến nửa đêm đã đăng đàn để “quật lại” kẻ “chụp mũ báng bổ” Lại Nguyên Ân: “Cuốn sách của tôi có tới gần 10 bài viết và 41 bài thơ của các nhà thơ miền Nam trước 1975 và ở hải ngoại sau 1975: Thanh Tâm Tuyền, Bùi Giáng, Nguyên Sa, Tô Thùy Yên, Du Tử Lê…”.
Chuyện qua chuyện lại mới hay, Lại Nguyên Ân “dọa” Nguyễn Việt Chiến ngay sau buổi sinh hoạt: “Ông không cho phép trao đổi, chất vấn sau khi ông trình bày thì tôi sẽ chất vấn qua facebook”. Hóa ra, dân văn chương bây giờ đã coi facebook như thứ vũ khí? Trước đòn phản công dữ dội của Nguyễn Việt Chiến, Lại Nguyên Ân đã âm thầm xóa dòng trạng thái về đồng nghiệp. Các bạn văn đứng ngoài hóng chuyện, cổ vũ rần rần.
Mặc dù cuốn sách đã đoạt giải thưởng nhưng sách hay hay dở vẫn cần độc giả định đoạt, vì thời nay ít ai dại đánh đồng giá trị tác phẩm với giải thưởng. Tuy nhiên, độc giả nào sẽ nghiền hết cuốn sách hơn ngàn trang này?
Với lại, sách có hấp dẫn đến độ? Dạo gần đây, thấy người người rất tích cực khoe sách trên mạng xã hội mà toàn những cuốn nặng kí của những tác giả nghe đã nể: Nào Dostoyevsky, Kafka, Kundera, Proust…
Dù văn hóa đọc đang bị báo động nhưng trào lưu biến sách thành trang sức càng ngày càng lên. Thế này, có gì mà “ném đá” cô ca sỹ nọ khi có lần hứng khởi đã đứng trên chồng sách cũ làm kiểu ảnh khoe đời?
