Quyết định không về nước thời đó coi như đào ngũ, phản bội đất nước. Bố dì lại dạy trường Đảng. Thế cũng nguy cho bố lắm. Dì biết thế nhưng tình yêu lớn hơn nỗi sợ hãi. Nhưng cũng từ đấy dì sống lén lút, không muốn gặp bất cứ người Việt nào bên ấy. Có tình yêu nhưng nửa tình quê hương thì hoang vu, dì sống với nửa hạnh phúc, còn nửa kia thắc thỏm khôn cùng.
Nhưng rồi những biến cố bất ngờ theo thời gian đã xảy ra. Đất nước thống nhất, khối Đông Âu tan vỡ, hàng loạt lưu học sinh tán tàn ở lại kiếm sống vì ở nhà lúc ấy thiếu thốn triền miên, có nơi không có cơm ăn. Chuyện lưu học sinh ở lại dần trở nên bình thường, chẳng ai kiểm soát nổi huống hồ trường hợp của dì nhỏ như hạt muối. Vậy mà dì vẫn sợ, vẫn tiếp tục sống đời con gián, lấy bóng tối làm chỗ trú ẩn an toàn.
Rồi thời gian qua, yên hàn dần, người qua lại châu Âu như đi chợ. Lúc này dì mới chui ra khỏi kẽ tối, nghĩ đến chuyện trở về thăm bố mẹ anh em. Với dì, đó cũng là quyết định gan góc không kém quyết định ở lại năm xưa.
Gần sáu giờ sáng. Sân bay Nội Bài còn chìm trong sương mù đục như sữa loãng. Chẳng lâu la, tôi nhận ra dì trong đám đông hối hả. Hai mươi mấy năm, dì chẳng khác là bao. Vẫn gầy nhẳng, chiếc áo khoác thõng xuống, mọi thứ đều thõng, kể cả khuôn ngực phẳng phiu im lìm.Tôi thầm nghĩ, ở nước ngoài mà trông chẳng khác chị Dậu (Tắt đèn) thế này.
Về nhà, ông bà mừng khỏi nói. Gần hai nhăm năm, một thế hệ đi qua còn gì. Nước mắt lã chã của hai bên chan vào nhau.
Hai ngày sau tôi quay lại nhà ông ngoại.
Lại đến đúng lúc đống đồ đạc dì đem về làm quà được dỡ ra. Tôi là anh rể đứng ngoài cuộc làm quan sát viên. Bất ngờ quá, đám quần áo toàn đồ Sê-cần-hen. Đồ điện như bàn là, nồi, chảo, ca đựng nước… toàn thứ dùng rồi. Thì ra dì vẫn nhìn nước nhà như hơn hai chục năm trước, thiếu đói và rách nát. Mấy ngày sau, không khí lắng xuống, tôi mới hỏi dì không biết thông tin ở nhà hay sao mà tha lôi toàn thứ bỏ đi này về? Dì rớm nước mắt: Nhớ nhà, thương cậu mợ và mọi người nhưng bên ấy nhà chồng cũng nghèo. Những năm lưu lại không buôn bán, sống bằng nghề nhưng công việc phập phù….
Dì bảo thôi anh đừng hỏi nữa, đến hôm nay em vẫn nhớ lại cái đận sơ tán Bắc Giang. Hàng tuần đi cắt cây bồ bồ về đun. Bây giờ nhắm mắt lại vẫn thấy hoa bồ bồ tím ngát.
Thì ra, với dì hai mươi nhăm năm màu hoa không phai…
