Cuốn sách mang tựa đề “Okinawa Notes” tạm dịch là Ghi chép Okinawa - ông xuất bản cách đây 30 năm.
 |
| Nhà văn Kenzaburo Oe. Ảnh: AP |
Cuốn Ghi chép Okinawa kể lại khá chi tiết việc các binh lính Nhật Bản từng thuyết phục và đôi khi cưỡng ép thường dân Okinawa phải tự sát chứ không được đầu hàng đồng minh trong những ngày kết thúc Thế chiến II.
Đây là chủ đề được coi là rất nhạy cảm ở các đảo phía nam Nhật Bản.
Trong giai đoạn từ cuối tháng 3 đến tháng 6/1945, nhiều trận chiến đã xảy ra ở khu vực này khiến hơn 200.000 thường dân và binh lính thiệt mạng. Hậu quả của những sự kiện này đã dẫn đến hệ thống quốc phòng của Nhật Bản thời đó nhanh chóng đi đến sụp đổ. Đảo lớn Okinawa bị Mỹ chiếm đóng từ 1945 đến 1972.
Trong cuốn Ghi chép Okinawa, nhà văn Kenzaburo Oe kể rất chi tiết và cụ thể về những vụ lính Nhật Bản thời đó thuyết phục và nhiều khi cưỡng bức các thường dân tự sát để khỏi phải đối mặt với điều mà các binh lính nói là sự độc ác khủng khiếp nếu đầu hàng quân đội Mỹ xâm lược.
Nhìn chung, các nhà sử học đều đồng ý với điều mà nhà văn Kenzaburo Oe viết trong cuốn Ghi chép Okinawa rằng hàng trăm dân thường Okinawa đã tự sát trong các hoàn cảnh như nói trên. Điều này được một số nhân chứng và những thân nhân của họ xác nhận tính chân thực trong nội dung cuốn sách của ông Kenzaburo Oe.
Tuy nhiên hai anh em cụ Yutaka Umezawa, 91 tuổi, và cụ Hidekazu Akamatsu, 75 tuổi, cho rằng tác giả Kenzaburo Oe đã thông qua cuốn sách của mình để kết tội một cách sai trái những người như hai cụ mặc dù không nêu rõ tên.
Hai cụ cựu binh Nhật Bản này cho rằng những điều mà nhà văn Kenzaburo Oe viết trong cuốn sách nói trên về việc ra lệnh cho dân thường ở Zamami và Tokashiki thuộc đảo Okinawa tự sát hồi tháng 3/1945 là không đúng.
Hai cụ đòi nhà văn Kenzaburo Oe và nhà xuất bản phải bồi thường 200.000 USD vì những thông tin được cho là không đúng sự thật này. Vụ kiện này được hai cụ Yutaka và Hidekazu khởi kiện từ năm 2005.
Tại phiên tòa tổ chức tại Osaka hôm 28/3, hội đồng xét xử công nhận rằng có những lý do để tin quân đội Nhật Bản hồi đó phải chịu trách nhiệm đối với những tội ác như vậy ở Okinawa và những hòn đảo nhỏ lân cận.
Tòa án Osaka cho rằng một số địa điểm ở Okinawa có các vụ tự sát tập thể phù hợp với vị trí đóng quân trước đây của quân đội Thiên Hoàng. Hơn nữa, lời khai của những người còn sống sót cho thấy binh lính Nhật Bản thời đó đã đưa lựu đạn cho dân chúng. Điều này càng củng cố bằng chứng về việc quân đội Nhật Bản thời kỳ đó đã dính lứu sâu vào các cuộc tự sát tập thể.
Tuyên án của Tòa án Osaka về vụ kiện này trở thành vấn đề rất nhạy cảm, đẩy lùi quan điểm của những người bảo thủ ở Nhật Bản từ lâu đã và đang vận động hành lang để buộc nhà xuất bản cắt bỏ hoặc kiểm duyệt một số nội dung trong cuốn Ghi chép Okinawa.
Nhà văn Kenzaburo Oe đã bày tỏ hoan nghênh quyết định của tòa, nói rằng ông nhận thấy một cách rõ ràng là các thẩm phán đã hiểu đúng những điều ông viết trong cuốn Ghi chép Okinawa nên mới đưa ra phán quyết như vậy. Nhà văn nói ông rất ấn tượng về phán quyết nói trên của tòa án Osaka.
Trong khi đó, bên nguyên bày tỏ sự bất bình với phán quyết của toà án, nói rằng họ sẽ tiếp tục kháng án lên tòa án cấp trên.
Đ.P
Tổng hợp
