Nghịch lý?
Phim Cha cõng con của đạo diễn Lương Đình Dũng hồi đầu tháng 4 chỉ nhận được Bằng khen của BGK. Đạo diễn phản ứng bằng cách trả lại giải thưởng. Ngay sau đó, Lương Đình Dũng chu du ở Mỹ gần một tháng qua các LHP quốc tế ở Mỹ như Arizona, Houston và Boston. Phim cũng được ghi nhận ở nhiều hạng mục tại các liên hoan này như: Phim truyện nước ngoài xuất sắc nhất, Quay phim xuất sắc nhất tại LHP Quốc tế Arizona; Giải Platinum Remi cho thể loại phim truyện gia đình tại LHP quốc tế Houston lần thứ 50.
“Giải thưởng lớn nhất của một bộ phim nằm ở trong trái tim khán giả yêu mến và đồng cảm với nó. Ngoài ra các giải thưởng khác đều chỉ mang tính tương đối. Mỗi liên hoan phim hay cuộc thi đều có tiêu chí văn hoá xã hội và cả chính trị riêng. Vậy nên chỉ có thể gọi là nghịch lý khi ta làm một bộ phim để phục vụ 100% cho tiêu chuẩn một liên hoan phim, nhưng liên hoan ấy lại không trao giải cho ta. Còn nếu thực sự ta nhận được một giải thưởng như thế cũng phải nhìn lại xem mình làm phim để làm gì”, đạo diễn Nguyễn Hữu Tuấn nói. Đạo diễn trẻ này cũng đánh giá đây là một phim Slice-of-life giàu chất thơ, một phim chiếu rạp nhiều tính điện ảnh hiếm hoi trong hai năm qua. “Vì thế dù phim còn nhiều khuyết điểm tôi vẫn có nhiều thiện cảm dành cho nó”, Hữu Tuấn nói thêm.
Đạo diễn, NSƯT Lê Cung Bắc, một trong số thành viên giám khảo Cánh diều 2016 bày tỏ: “Cá nhân tôi thích hướng đi của Cha cõng con và tính nhân văn của nó. Nhưng khi chấm phim được giải hay không phải dựa vào mức độ đạt chuẩn nhiều mặt của tác phẩm và sự đồng thuận đa số của BGK. Mỗi giải thưởng và cuộc thi có những tiêu chí chuẩn mực mà BGK phải tôn trọng để chấm điểm. Quyết định phim được giải hay không là của cả BGK. Tôi nghĩ nhiều giám khảo khác cũng thích phim như tôi, nhưng khi chấm thì lại là vấn đề khác”. Ông nhắc lại ngay tại giải thưởng Cánh diều 2016 từng nói với đạo diễn Lương Đình Dũng rằng rất thích hướng đi lạ của anh. “Tôi tôn trọng sự tìm tòi sáng tạo của đạo diễn, nó khác hẳn với phần lớn phim giải trí hiện nay. Cha cõng con chiếu rạp khó ăn khách nhưng Dũng can đảm chọn con đường đó để đi là điều đáng trân trọng”, đạo diễn Lê Cung Bắc nói.
Cơ hội mới
Nhiều người cho rằng phim Việt Nam ra nước ngoài hay được giải do mới lạ. Đạo diễn Lương Đình Dũng phản đối. “Nói thế thì hễ phim Việt Nam ra nước ngoài là đoạt giải, vậy trên thế giới có bao nhiêu nước dự thi sẽ phải đoạt giải hết à? Mỗi nước đều có bản sắc riêng đều mới lạ cả, nói như thế không chính xác”, Lương Đình Dũng nói.
Đạo diễn Lê Cung Bắc nói từng động viên đạo diễn Cha cõng con rằng không có chuyện phim thắng hay bại trong một cuộc thi, không được lúc này sẽ được lúc khác.
Thực tế nhiều nhà làm phim độc lập Việt Nam dễ dàng tìm được cơ hội ở một số liên hoan phim quốc tế hơn. Phim của họ cũng được đón nhận ở các liên hoan phim nước ngoài hơn khi công chiếu trong nước. Gần đây có thể kể đến phim của Phan Đăng Di, Nguyễn Hoàng Điệp, Bùi Kim Quy. “Tôi thấy chuyến đi này mang lại cho mình nhiều cơ hội lớn”, Lương Đình Dũng nói. Với Cha cõng con, nhiều người mua vé đến rạp thừa nhận một bộ phim trong trẻo và giàu tính nhân văn. Tuy thế phần lớn khán giả bỏ tiền mua vé đến rạp ở Việt Nam không dễ chú ý tới bộ phim không ngôi sao, không cảnh nóng, không scandal. Chẳng riêng phim Việt, nhiều phim nghệ thuật hay phim Oscar của Mỹ về Việt Nam cũng sớm bật khỏi phòng chiếu.
Hơn một lần đạo diễn Cha cõng con nhấn mạnh dự giải quốc tế là một phần, điều quan trọng hơn là giới thiệu về đất nước và con người Việt Nam “trong trẻo, nghèo nhưng không hèn, đói không rách”. Đạo diễn kể lại trong nhiều cuộc giao lưu đều nhận được các lời nhận xét về bộ phim trong đó ấn tượng về cách dàn dựng phim và cách kể chuyện chân thật chứ không hề hư cấu. Trở về từ Mỹ đạo diễn nói: “Tôi không dám nhận xét chủ quan về tiêu chí trong nước, nhưng tôi sẽ cố gắng để vươn xa”. Anh kể tìm được một nhà sản xuất Mỹ để thảo luận dự án mới “5-7-8”, họ thấy thuyết phục khi xem phim Cha cõng con nên tiến tới khả năng sản xuất phim mới do tôi đạo diễn”. Đây là bộ phim hành động kể về người cha già truy tìm kẻ ấu dâm con mình.
