Xuyên nước Mỹ và xuyên lòng mình

Tác giả Phan Việt và bìa cuốn sách mới của mình
Tác giả Phan Việt và bìa cuốn sách mới của mình
TP - “Xuyên Mỹ”, cuốn tự truyện - du ký của Phan Việt kể về chuyến di chuyển hai năm của tác giả từ bờ Đông sang bờ Tây nước Mỹ, nhưng những gì hiện ra không phải là khung cảnh, mà là nội tâm của một phụ nữ ly hôn.

Xuyên Mỹ là phần tiếp theo của bộ sách Bất hạnh là một tài sản của Phan Việt, cuốn đầu tiên là Một mình ở châu Âu ra mắt năm 2013. Từ châu Âu cho đến Mỹ, Phan Việt tiếp tục kể lại hành trình tâm tưởng của mình, một phụ nữ ly hôn.

Mỗi người có thể hạnh phúc, nhưng không cùng nhau

Những đau khổ và sợ hãi trước, trong và sau ly hôn được tác giả ghi lại đầy chi tiết, và công khai (bằng việc xuất bản sách). Giọng văn thường là mô tả hành động, đối thoại hoặc nội tâm, không bi kịch hóa vấn đề hay kêu khóc trên trang giấy, nhưng vẫn khiến độc giả cồn cào gan ruột vì nỗi buồn chân thật.

Công khai đổ vỡ của mình là điều ít phụ nữ Việt nào làm. Họ vừa không muốn vừa không dám, vì thói quen che giấu chuyện riêng tư. Nhưng Phan Việt thì không. Cuốn sách của chị không viết ra chỉ để chép lại nỗi đau của riêng bản thân mình. Chị viết những điều mà phụ nữ Việt trong và ngoài nước, rồi không chỉ là phụ nữ Việt, rồi không chỉ là phụ nữ, sẽ cùng chia sẻ.

Trở lại nước Mỹ từ châu Âu, Phan Việt bắt tay vào làm luận án tiến sĩ. Để hiểu được tính quyết định của quãng thời gian này đối với cuộc đời của tác giả, người ta cần hiểu được tầm quan trọng của học vị tiến sĩ đối với một nghiên cứu sinh nước ngoài ở Mỹ. Học vị này mang đến công việc và tương lai, còn nếu không, tác giả dừng lại ở tình trạng: không chồng (sắp ly hôn), không con cái, không nhà, không tài sản riêng…

Bởi vậy, có thể nói tác giả đã thực hiện công việc quan trọng của đời mình trong một giai đoạn khó khăn nhất của cuộc đời. Chị viết các trang luận án trong khi tinh thần suy sụp vì cuộc hôn nhân đổ vỡ. Một việc cũng ít người làm: đưa người chồng của mình (trong sách tên là Sơn) thẳng vào trang sách, với cách hành động, nói năng, phân tích tính cách. Sơn hiện ra cụ thể như một nhân vật văn học, đầy mâu thuẫn và thờ ơ.

Xuyên nước Mỹ và xuyên lòng mình ảnh 1

Đó là người chồng không thể sống ổn định như mong muốn của người vợ. Một người đàn ông thật tuyệt vời để cùng rong ruổi lái xe trên những nẻo đường nước Mỹ, xuyên từ bờ Đông sang bờ Tây, một người bạn đồng hành lý tưởng. Những địa danh gắn liền với kỷ niệm: Las Vegas, Grand Caynon rồi Los Angeles, New Jersey, New Hamshire, Massachussets rồi New York, Pennsylvania, Ohio rồi Chicago…

Nhưng đó cũng là người đàn ông kinh khủng nếu sống cùng dưới một mái nhà. Hai người có thể hạnh phúc, nhưng cùng những người khác. Cùng nhau, họ bất hạnh. Nỗi đau là thế.

Khi sách hay có nghĩa là hữu ích

Tại sao gần đây sách phi hư cấu ở Việt Nam thời thượng đến vậy? Cụ thể hơn, đó là những cuốn sách viết về lối sống được kể từ chính chiêm nghiệm cuộc đời của các tác giả, hầu hết là phụ nữ, mà Phan Việt là một trong số đó. Độc giả ngày càng muốn đọc sự thật hơn, những câu chuyện hay nhưng hư cấu ngày nay dường như thiếu đi sức hút.

Kể cả với những độc giả chưa từng ly hôn, họ vẫn có điểm để chia sẻ với Phan Việt. Ly hôn, đổ vỡ, hay bất cứ biến cố nào khác, vẫn xếp chung trong nhóm sự kiện là bước ngoặt cuộc đời. Chúng ta không ai chưa từng trải qua các bước ngoặt. Tác giả viết: “Nhưng cuộc đời kỳ lạ. Ngay cả khi bạn tưởng đã biết mình là ai thì sẽ có chuyện xảy ra khiến bạn phải nghĩ lại. Ngay cả khi bạn tưởng đã khám phá ra bí mật cuộc sống thì những cánh cửa mới và không gian mới sẽ mở ra, đảo lộn tất cả”.

Tiêu đề “Bất hạnh là một tài sản” mà Phan Việt đặt cho bộ sách đã được rất nhiều độc giả ghi nhớ và chia sẻ, vì đằng sau mỗi người là những bất hạnh riêng. Dù không biết bất hạnh của tác giả là gì, nhưng độc giả chỉ cần đọc câu đó là thấy đồng cảm. Đó là sức mạnh của sự chia sẻ bằng con chữ.

Cuốn sách thứ ba, cũng là cuối cùng trong bộ sách, có tên là Về nhà.

Là một nhà nghiên cứu, Phan Việt cung cấp những thông tin xã hội học về chủ đề ly hôn: tình trạng xã hội, đời sống và tâm lý của những người ly hôn, đặc biệt là phụ nữ. Sách hay cũng quan trọng, nhưng ngày nay tiêu chí hữu ích cho độc giả cũng quan trọng không kém.

MỚI - NÓNG
Chu Thanh Huyền đeo vàng trĩu cổ
Chu Thanh Huyền đeo vàng trĩu cổ
TPO - Trong ngày trọng đại, Chu Thanh Huyền và Quang Hải được gia đình nhà gái và nhà trai trao tặng nhiều quà cưới. Theo ghi nhận, cặp đôi nhận được những món quà giá trị từ gia đình 2 bên gồm nhiều kiềng vàng và nhẫn.