Sống bên bãi rác khổng lồ
Từ đơn thư kêu cứu của bạn đọc, phóng viên Tiền Phong đến ghi nhận thực tế bãi rác “khủng” tại xã Song An (thị xã An Khê). Khoảng 9h sáng, khói của bao bì nylon bị đốt cháy khét lẹt, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, ruồi muỗi bay khắp nơi. Nằm cạnh nơi sản xuất mía của người dân xã Song An, bãi rác ước tính rộng 20m, cao 5m, dài khoảng 700m. Những phụ nữ bịt kín mặt khèo lựa vỏ chai, giấy các tông cho biết mỗi ngày họ thường thấy 3-4 xe rác đổ vào đây.
Cách bãi rác vài trăm mét là Nhà máy xử lý rác thải rắn An Khê. Phóng viên tận thấy các phương tiện tại đây không hoạt động, rác vẫn còn nằm trên băng truyền hư hỏng. Một núi rác hành trăm tấn án ngữ phía sau băng chuyền đang chờ được xử lý. Có 3 công nhân nữ dùng cào kéo rác thải vào lò đốt. Theo quan sát việc dùng cào kéo những mẩu rác để đưa vào lò đốt không được nhiều, ước tính mỗi người làm được khoảng vài tạ/ngày. Còn những người dân quanh vùng nhận xét, máy móc ở đây “chạy 3 bữa sửa 10 ngày”, toàn là máy “5 cha 7 mẹ” nên nhà máy không xử lý rác được, trong khi khuôn viên chứa rác đã quá tải.
Thị xã An Khê đã tìm nhiều cách “xã hội hoá” để duy trì nhà máy xử lý rác mà không xong. Một số doanh nghiệp tư nhân tới ngắm nghía rồi lắc đầu, bảo nếu mua lại nhà máy cũng phải vứt hết đống sắt này ra ngoài vì chỉ sử dụng được phần khung, mặt bằng. “Vừa rồi có 3 công ty đến họ đều nói máy móc của họ đưa vào chỉ khoảng 30 tỷ là có thể hoạt động với công suất lớn. Trong khi nhà máy trên chạy không nổi chả hiểu sao phải đầu tư tới hơn trăm tỷ”!- một cán bộ chức trách than.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Năm 2011, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Thế Dũng ký quyết định phê duyệt dự án Nhà máy xử lý rác thải rắn An Khê với công suất 30 tấn/ngày, kỳ vọng sẽ giải quyết nhu cầu chế biến, xử lý rác thải cho thị xã An Khê và các huyện lân cận, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Tổng mức đầu tư được duyệt cho nhà máy 117 tỷ đồng. Chủ đầu tư là UBND thị xã An Khê, đơn vị này giao Ban quản lý các dự án đầu tư xây dựng thị xã phụ trách, điều hành. Sau một thời gian xây dựng, ngày 30/9/2013 nhà máy vận hành thử nhưng ngay lập tức phát sinh lỗi khiến toàn bộ nhà máy không thể hoạt động.
Qua kiểm tra công trình, các cơ quan chức năng phát hiện một số cán bộ liên quan đã nghiệm thu khống khối lượng thiết bị lên tới gần 65 tỷ đồng. Tuy nhiên, rốt cục Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Gia Lai chỉ đề nghị các cá nhân, tập thể này phải ... nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm (!).
