Những nhà đạo đức học, những chuyên gia nghiên cứu về tâm lí tội phạm, và cũng rất nhiều nhà xã hội học, giáo dục học có lẽ cũng đang bối rối khi cắt nghĩa, luận giải hiện tượng được coi là những tín hiệu rất xấu, đến ngưỡng tồi tệ gây nên sự bất ổn.
Mươi năm trước thôi, một bản tin vỡ hụi vài chục triệu đồng, đã gây xôn xao dư luận. Một doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, gây thất thoát tài sản nhà nước trăm triệu, đã khiến dư luận dậy sóng. Một quan chức có biểu hiện tư túi, tham ô mấy triệu bạc cũng tạo thành sự kiện truyền thông…Rồi cũng sau đó không lâu, những bản tin, thông tin dạng đó dần bão hòa, thành trơ, thành chuyện thường ngày. “Đô” của những bản tin đó tăng lên theo cấp số nhân. Là những vụ vỡ hụi với hành vi lừa đảo, chiếm dụng tài sản công dân lên hàng chục tỷ. Là những công ty, tập đoàn nhà nước làm ăn bê bết thua lỗ trăm tỷ. Là những quan tham dưới tội danh “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” lên cả ngàn tỷ. Rồi, đến bây giờ, những con số đó đã lại bão hòa, đã lại trơ, đã lại cần lên “đô” mới đáp ứng sự quan tâm tò mò của người nghe, người đọc. Và, truyền thông tiếp tục cung cấp những vụ án ngàn tỷ rúng động dư luận mới đây. Thì tương lai của nó là gì nữa, thật khó lường!
Cũng chỉ hơn mươi năm trước, một vụ án mạng thôi đã tốn không biết bao là giấy mực cho phóng viên điều tra mổ xẻ. Rồi sau đó, những vụ án mạng nhỏ lẻ, chỉ được lướt qua trên cột tin pháp luật trong ngày. Theo thời gian, những vụ thảm sát 2 người, 3 người 4 người, 6 người…khiến người ta bàng hoàng thảng thốt. Cái ác đang nâng cấp độ về cả quy mô và cả sự tàn độc.
Cái ác đang ẩn giấu dưới nhiều bộ mặt! Sự lạnh lùng vô cảm. Sự thản nhiên trục lợi với nhiều hình thức, từ vật chất cho đến đánh bóng hình ảnh bằng sự câu like. Sự chiếm đoạt cho thỏa cái tôi vị kỉ của mình bất chấp mạng sống và cả sinh kế của đồng loại. Sự đố kị, tị hiềm, tranh quyền đoạt vị. Sự thực dụng, sống gấp bất chấp nền tảng văn hóa, đạo đức…Tất thảy, trực tiếp hay gián tiếp đã tạo nên môi trường màu mỡ cho cái ác lộng hành và tác oai tác quái.
Chắc hẳn không ít lần trong mỗi chúng ta từng vọng thức một điều rằng, cái thiện đang ẩn nấp ở đâu để cái ác lộng hành đến vậy, khi các bậc hiền triết Đông- Tây đều chỉ ra rằng cái gốc của con người là tính thiện. Cặp phạm trù Thiện- Ác ở mỗi Con-Người, trong cuộc chiến vươn tới sự văn minh, tiến bộ xem ra càng ngày càng trở nên cam go và bội phần phức tạp. Cuộc chiến đó diễn ra trong mỗi chúng ta, trong mỗi gia đình, trong cộng đồng và xã hội. Sẽ là thảm họa cho một dân tộc và cho nhân loại khi cái ác chiếm ưu thế và lên ngôi!
