> Mẹ HS xả thân cứu người được phụng dưỡng hết đời
> Chủ tịch nước gửi thư động viên gia đình em Nguyễn Văn Nam
Cách ra đề này được dư luận và thí sinh đánh giá cao.
Tuy nhiên, có một số ý kiến trên báo chí cho rằng, cách hy sinh ấy thiếu tỉnh táo, có thể chọn cách khác (?). Thông tin nóng hổi từ một số giáo viên chấm thi tiết lộ, các em chủ yếu tụng ca, cảm phục, “đề mở những bài làm đóng”.
Chọn cách khác? Cách nào?
Trong tích tắc, Nam có thể nghĩ và lựa chọn gì khi thấy mạng sống người khác sắp bị tước đoạt? Phương án tối ưu là chạy đi gọi thêm người cứu để không ai phải chết? Nếu chạy đi gọi thêm người ở khúc sông vắng có thể coi là thoái thác một việc nguy hiểm, cấp bách “cứu người như cứu hỏa”.
Với đuối nước, thời gian tính bằng phút, bằng giây. Nếu chậm trễ mọi nỗ lực sẽ vô ích. Thay vì lao xuống nước mà chạy đi gọi người, Nam sẽ không chết, nhưng học trò nhỏ dưới sông sẽ chết và chúng ta chẳng có câu chuyện nào để cảm phục ngoài tin buồn các em nhỏ ra đi!
Nam lựa chọn: Không chần chừ, toan tính khi cứu người! Trong tích tắc ấy, Nam chẳng thể tỉnh táo như người ta phân tích. Đơn giản là Nam biết bơi, cần lao xuống nước, tìm kiếm cơ hội cứu người ngay tức thì. Trong khi cứu người, kiệt sức rồi chết cũng không phải là tính toán của Nam. Không ai lựa chọn cái chết, nếu buộc phải thế.
Trong thời điểm đầy rẫy sự vô cảm, mong gì hơn tinh thần xả thân như thế?
Đóng và mở ở chỗ nào?
Đề mở - văn chương có mùi vị cuộc sống. Đóng là vì đa phần thí sinh làm bài tụng ca, cảm phục? Đó không phải là đóng mà là diễn biến đúng logic, đúng hướng những người ra đề mong muốn (vì nó có đáp án). Hơn nữa đa số thí sinh tụng ca, cảm phục là nên mừng cho ngành giáo dục, cho xã hội chứ? Sao không cảm phục người quên mình cứu người khác?
Đóng có thể là bài làm của các em chưa mở đến mức như mong muốn (và cũng có thể cách học chưa mở). Đóng ở đây có thể các em chưa có trải nghiệm thực tế để mạo hiểm thoát tâm lý thi cử (mạo hiểm với kỳ thi bản lề) mở ra những mong muốn, kiến nghị giải pháp cho cơ quan chức năng để lẽ ra Nam không phải chết, các em học sinh nhỏ không chết? Mở là đề xuất phương cách để mọi người cần phải biết bơi. Mở cũng có thể là mong muốn mọi đứa trẻ khi đối mặt rủi ro đều có bàn tay đủ vững, kịp thời che chở…
Thêm chút nữa, mở là nên đề xuất cách dạy văn (cũng như dạy và học nói chung) mở trước khi ra đề mở cho những kỳ thi.
