Kết quả thống kê phổ điểm năm nay là minh chứng rõ ràng nhất về độ khó của đề thi hơn hẳn so với năm ngoái. 6/9 môn thi năm nay có điểm trung bình dưới 5, trong khi năm ngoái cũng 6/9 môn nhưng có điểm trung bình trên 5. Nếu như năm 2017 có “một cơn mưa” điểm 10 thì ngược lại, năm nay điểm 10 chỉ còn đếm trên đầu ngón tay ở nhiều môn. So sánh tỷ lệ điểm 10 ở các môn giữa năm 2018 và 2017 sẽ thấy có sự chênh lệch rất lớn: Toán 2/281 (toàn quốc chỉ có 2 điểm 10 năm nay, trong khi năm 2017 có tới 281 điểm 10); Lý 3/75; Hóa 16/1521; Ngoại ngữ 103/996; Sử 11/107; Ðịa 32/603; Sinh 2/401.
Và cũng chính kết quả thống kê điểm theo khu vực địa lý, tỉnh thành lại làm dư luận “dậy sóng” mấy ngày qua. Ðó là trường hợp của Hà Giang, một tỉnh miền núi vốn được coi là “vùng trũng” của giáo dục nước nhà, điểm trung bình thi THPT của tỉnh thường ở vị trí cuối bảng xếp hạng (năm nay Hà Giang xếp áp chót với 4,23 chỉ trên Sơn La với 4,21 điểm). Ấy vậy mà, số điểm giỏi các môn tự nhiên của Hà Giang lại đứng trên cả ba địa phương vốn có truyền thống học tập tốt là Hà Nội, TP HCM và Nam Ðịnh.
Cả nước chỉ có 76 thí sinh đạt điểm thi khối A1 (Toán, Lý, Anh) từ 27 điểm trở lên, riêng Hà Giang có tới 36. Môn Lý, Hà Giang có tới 65 điểm từ 9 trở lên (chiếm 6,7%), trong khi TPHCM chỉ có 39 điểm 9 trở lên (chiếm 0,07%). Tỷ lệ điểm giỏi của Hà Giang cũng gấp 23 lần Hà Nội. Môn Toán, Hà Giang có tới 57 thí sinh được từ 9 điểm trở lên chiếm hơn 1% tổng số thí sinh dự thi (5.430), trong khi TPHCM với 78.030 thí sinh dự thi chỉ có 32 (0,04%), Nam Ðịnh với hơn 19.600 thí sinh chỉ có 13 em đạt mức điểm này (0,06%).
Dường như có quá nhiều nghịch lý phơi lộ qua những con số thống kê và so sánh trong dữ liệu điểm số của Hà Giang. Trong cuộc phỏng vấn của PV Tiền Phong với Trưởng ban chỉ đạo kỳ thi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang, ông Trần Ðức Quý cũng bày tỏ : “Tôi cũng lo điểm này có đúng thực chất của các cháu không? Hà Giang là tỉnh còn nhiều khó khăn về kinh tế xã hội, dân số thì có hơn 80% là đồng bào thiểu số. Dư luận xã hội, báo chí họ không tâm phục khẩu phục kết quả đó là có thể hiểu được”. Vị lãnh đạo tỉnh Hà Giang cam kết, “Chúng tôi quyết tâm làm sáng tỏ sự thật”, và cho rằng “Ðây cũng là việc làm rất cần thiết để giữ lấy niềm tin của nhân dân đối với cả hệ thống chính trị tỉnh Hà Giang”.
Ðúng vậy, trước đòi hỏi của dư luận trên cả nước, những thống kê có dấu hiệu bất thường tại kỳ thi THPT ở Hà Giang cần phải được làm sáng tỏ để đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh và uy tín của một kỳ thi mang tầm cỡ quốc gia.
