Xã hội hóa giáo dục, số trường dân lập ở tất cả các bậc đào tạo tăng lên nhanh chóng. Phương pháp tuyển sinh của họ cũng năng động hơn.
Các trường chủ động tìm nhiều cách đến với thí sinh, trong đó cái cách “mượn” danh sách kết quả thi của các trường đại học để “mót” lại số bị trượt là đơn giản nhất, trường nào cũng áp dụng. Vì vậy dễ xảy ra cảnh thí sinh thi trượt đại học sẽ nhận được vô số giấy báo trúng tuyển các trường khác.
Trường Đại học quốc tế Việt Đức tự hào giúp học sinh Việt Nam du học tại chỗ, nhưng năm thứ hai gặp khó khăn trong việc tuyển sinh. Hiệu trưởng của trường tự nhận xét trường chưa chú ý đúng mức việc quảng bá thương hiệu, đưa thông tin đến với học sinh. Thiết nghĩ, đây không phải chuyện riêng của Đại học Việt Đức, mà chính là chuyện chung của nhiều trường trung cấp, cao đẳng.
Đáng bàn tuyển sinh năm nay, có trường đại học danh giá như Y khoa Hà Nội, mà nhiều ngành học phải tuyển đến nguyện vọng ba. Thủy sản đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, song các trường đại học nông nghiệp, đại học thủy sản đang tuyển sinh rất vất vả.
Đã có thời các trường đại học kỹ thuật không thu hút thí sinh, trong khi các trường ngân hàng, thương mại, ngoại ngữ, tài chính - kế toán, quản trị - kinh doanh... luôn dư người thi vào. Nhìn vào đó để cho rằng đất nước không cần kỹ sư, chỉ cần các nhà quản lý, thì hoàn toàn sai.
Cách đây vài năm, khi phỏng vấn hiệu trưởng một trường đại học dân lập, người viết bài này được biết trường đó sắp mở thêm các ngành kỹ thuật - công nghệ. Vị hiệu trưởng tự tin đánh giá những ngành mới sẽ thu hút thí sinh thi vào vì “đến lúc đất nước cần cán bộ kỹ thuật, không chỉ cần các nhà quản lý”. Trường này hiện đã mở thêm hàng loạt ngành kỹ thuật, tuy nhiên việc tuyển sinh vào những ngành này chưa được như mong muốn.
Tuyển sinh đại học còn nhiều khó khăn như vậy, dĩ nhiên tuyển sinh cao đẳng và trung cấp sẽ gặp nhiều chuyện bi hài, khi mà tâm lý nhiều cô tú cậu tú Việt Nam chỉ mơ đến cánh cổng các trường đại học.
Câu chuyện 7 điểm đỗ 20 trường không chỉ báo động về chất lượng đầu vào, cũng như cách tuyển sinh của nhiều trường hiện nay. Nó còn cho thấy bức tranh về các ngành học, bậc học đang đậm nhạt hết sức không đều, kẻ ăn không hết, người lần chẳng ra.
Thừa thầy thiếu thợ, thừa cán bộ quản lý thiếu công nhân kỹ thuật, đã được bàn đi tán lại năm này qua năm khác, nhưng rồi nó vẫn là câu chuyện biết rồi, khổ lắm, nói mãi...
