Báo động thay, gần đây, số vụ phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, sát hại nhiều người có xu hướng gia tăng. Đối tượng gây án dùng các phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi, lạnh lùng sử dụng vũ khí nóng hoặc các phương tiện có khả năng gây sát thương cao. Nhận thức, tâm lý, đạo đức, lối sống của các đối tượng tội phạm có sự biến đổi nguy hiểm. Không ít đối tượng phạm tội theo các “hình mẫu” của tội phạm xuất hiện tràn lan trên phim ảnh, internet, mạng xã hội…
Nhiều chuyên gia tâm lý cho rằng, lớp trẻ hiện đang bị “đầu độc” bởi quá nhiều thứ văn hóa nghe nhìn, giải trí có nội dung kích động bạo lực. Các kênh truyền hình chiếu quá nhiều phim bạo lực. Rồi internet, game online cũng tràn ngập nội dung bạo lực... Đây chính là một trong những nguyên nhân xã hội đang từng giờ từng ngày tác động tâm lý của một bộ phận thanh thiếu niên. Khi tiếp cận với quá nhiều thứ giải trí bạo lực, thanh thiếu niên dễ bị lệch lạc về nhân cách, dễ có hành vi bạo lực khi bị kích động.
Một người từng trực tiếp chỉ huy lực lượng cảnh sát hình sự đấu tranh với các loại tội phạm hình sự tại nhiều địa bàn trọng điểm nói với người viết rằng, một trong những nguyên nhân khiến số vụ án giết người gia tăng là do đạo đức xã hội đang xuống cấp. Vì đạo đức xuống cấp nên ở đâu, lúc nào… cũng có nguy cơ gieo mầm tội ác cho người trẻ.
Để phòng ngừa, ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm, phải tiến hành kiên trì, đồng bộ nhiều giải pháp. Phải phát triển kinh tế-xã hội để thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, tạo điều kiện để người dân có cuộc sống tốt hơn. Phải xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, khơi dậy những giá trị truyền thống tốt đẹp, đấu tranh, bài trừ, hạn chế, đẩy lùi những hiện tượng tiêu cực, những xu hướng, trào lưu, biểu hiện lệch chuẩn. Phải phát huy sức mạnh, vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các đoàn thể xã hội trong phòng ngừa tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự. Phải chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, đạo đức, các chuẩn mực xã hội...
Vai trò của gia đình, nhà trường và cộng đồng dân cư cũng hết sức quan trọng trong việc phòng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh phòng chống tội phạm, nhất là với tội phạm lứa tuổi thanh thiếu niên.
