 |
Khoảng 20 phút, hòa vào dòng xe đang cuồn cuộn trên 16 làn đường của đại lộ 20 tháng 11 (ngày Cách mạng Mexico) - đại lộ sầm uất loại bậc nhất Mexico City dẫn đến Quảng trường Hiến Pháp Zocalo, khi chỉ còn cách Zocalo vài ngã tư, trước mắt tôi hiện ra Vườn hoa Việt Nam. Và kìa, Bác Hồ ta đó!
Thật khó diễn tả nỗi xúc động dâng lên trong lòng tôi những phút đầu tiên được gặp Bác giữa Mexico City - thành phố đậm chất Mỹ La tinh trên độ cao 2.400 mét, quần tụ đến 22 triệu người, nườm nượp ngày đêm trên mặt đất 5 triệu xe ô tô con, 120 nghìn xe taxi, 80 nghìn xe buýt và dưới mặt đất 7 triệu người chui vào chui ra các toa tàu điện ngầm xuôi ngược hàng ngày từ 5 giờ sáng đến 12 giờ đêm.
| Sau lưng Bác là một bức tường bằng đá hoa cương, hình vòng cung, cao gần 4 mét, gắn nổi dòng chữ (Tây Ban Nha) mạ vàng Không có gì quý hơn Độc lập Tự do. Và tràn ngập quanh Bác Hồ là cây xanh trùm bóng mát, là các loài hoa rực rỡ sắc màu. |
Sở dĩ phải biên ra đây vài con số ấy để bạn đọc thấy rằng có một khoảng không gian yên bình bao trùm khuôn viên 1.500 mét vuông thuộc Trung tâm Lịch sử giữa lòng Mexico City gọi tên là Vườn hoa Việt Nam thì quả là quý hiếm đến nhường nào!
Cũng nói thêm với bạn đọc rằng Mexico City được mệnh danh là một thành phố tượng đài khổng lồ, đi bất cứ đâu đều bắt gặp tượng đài đủ kiểu, đủ dáng. Ngay trên đại lộ Cải cách 12 làn đường xe dài hơn 20 cây số vắt ngang thành phố, nơi có khách sạn tôi ở, mở mắt ra đã nhìn thấy tượng, cứ 100 mét là một pho tượng đứng hai bên đường.
Lại càng thấy quý chính quyền thủ đô đã cấp phép dựng tượng Bác Hồ ở Trung tâm Lịch sử hoành tráng nhất thủ đô (theo tôi biết thì các nhà quy hoạch và quản lý Mexico City đã chia thủ đô thành các Trung tâm Chính trị - Hành chính; Lịch sử; Văn hóa - Nghệ thuật; Giáo dục; Thương mại.v.v.. rất rõ ràng từ cách đây gần một thế kỷ rồi!).
Có 3 lối vào Vườn hoa Việt Nam. Lối vào chính liền kề đại lộ 20 tháng 11, thấy sừng sững 6 cột đá trắng uy nghiêm mà thanh nhã đứng hai bên con đường nhỏ dẫn vào tượng Bác đang ngồi trên ghế mây, đọc báo.
 |
Sau lưng Bác là một bức tường bằng đá hoa cương, hình vòng cung, cao gần 4 mét, gắn nổi dòng chữ (Tây Ban Nha) mạ vàng Không có gì quý hơn Độc lập Tự do. Và tràn ngập quanh Bác Hồ là cây xanh trùm bóng mát, là các loài hoa rực rỡ sắc màu.
Thật kinh ngạc, không biết bằng cách nào mà các bạn Mexico và các anh các chị ở Đại sứ quán tại Mexico trồng và chăm được những bụi tre xanh, tre ngà, khóm trúc rồi những cây bưởi, cây mít, rồi hoa lan, hoa râm bụt...
Anh Khắc Hòa, Bí thư thứ nhất Đại sứ quán Việt Nam tại Mexico là người rất tỏ tường việc làm Vườn hoa Việt Nam và dựng tượng Bác Hồ. Anh cho biết: “Chính những người bạn Mexico ở Viện Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam – Mexico là những người đầu tiên có sáng kiến chọn bức ảnh Bác Hồ đọc báo trong Vườn Phủ Chủ tịch để dựng tượng Người trong Vườn hoa Việt Nam”.
Anh dẫn lời tâm sự của ông Virgilio Caballeezo, Giám đốc Viện: “Chủ tịch Hồ Chí Minh là một vĩ nhân, một nhà văn hóa kiệt xuất của nhân loại. Một trong những phẩm chất cao quý của Người là sự giản dị... Bằng sự giản dị của mình, Người đã nâng những người dân bình thường lên một tầm cao mới xứng đáng với vị trí là chủ thể xã hội. Vì vậy, chúng tôi muốn có một pho tượng Người gần gũi với đời thường ở giữa thủ đô Mexico. Và chính bức ảnh chụp Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc báo ở Vườn Phủ Chủ tịch đã thể hiện được điều đó”.
Anh Khắc Hòa cũng cho biết: “Người được chọn dựng tượng Bác Hồ đọc báo trong vườn Phủ Chủ tịch là Pedzo Remizes Ponzanilli, nghệ sĩ điêu khắc nổi danh xứ Mexico. Ponzanilli gốc Italia, sinh năm 1973 tại Mexico City, là hậu duệ của gia đình nghệ sĩ Ponzanilli danh tiếng, từng có nhiều người dựng tượng thánh cho nhà thờ Cazzaza ở Italia vào những năm 20 của thế kỷ trước, dựng tượng trên đại lộ La Reforma và Cung điện nghệ thuật ở thủ đô Mexico.
14 tuổi, Ponzanilli đã đoạt giải thưởng Hội họa quốc gia trong cuộc thi dành cho thiếu nhi cả nước. 35 tuổi, Ponzanilli đã sở hữu nhiều tác phẩm sáng giá, trong đó có tượng các danh nhân nổi tiếng Mỹ Latinh như Benito. Anh hùng dân tộc Mexico, José Macti - Anh hùng dân tộc Cuba, Tướng quân Emiliano Zapate - Nhà Cách mạng Mexico lừng danh...
Để có được tượng Bác Hồ ngồi trên ghế mây đọc báo, Ponzanilli đã dày công tìm hiểu về Bác Hồ qua hàng trăm trang sách viết về Bác, hàng trăm bức ảnh, từ Nguyễn Ái Quốc ở Đại hội Tua (Pháp), Tống Văn Sơ ở Hương Cảng, đến Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, rồi hình ảnh Bác Hồ trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, trong những ngày xây dựng CNXH ở miền Bắc chống Mỹ cứu nước giải phóng miền Nam cho đến tấm ảnh cuối cùng Bác Hồ giơ tay vẫy chào đồng bào...
Ponzanilli cũng dành thời gian công sức gặp gỡ các bạn VN để tìm hiểu thêm về Bác Hồ, đặc biệt là tấm ảnh chụp Bác ngồi đọc báo, quan tâm đến từng chi tiết rất nhỏ về bộ bàn ghế mây, hộp thuốc lá đặt trên thảm cỏ, tập tài liệu đặt trên bàn...
Ponzanilli đã gửi gắm vào tác phẩm sự ngưỡng mộ và kính trọng đối với Bác Hồ và cả tình yêu của mình dành cho VN... Ông bảo được dựng tượng Bác Hồ là một cơ may hiếm có không phải nghệ sĩ Mexico nào cũng gặp được trong đời!
Tiến sĩ khoa học Hồ Quang Minh, một viên chức ngoại giao sống ở Mexico liên tục 14 năm nay vốn là một kiến trúc sư được đào tạo và làm việc ở Cuba suốt 11 năm là người Việt duy nhất đã cùng 4 kiến trúc sư Mexico tham gia thiết kế Vườn hoa Việt Nam đã bảo tôi: Nghệ sĩ tài hoa Ponzanilli không chỉ chuyển thể một cách tài tình tấm ảnh lịch sử về Bác mà còn thể hiện được Tư tưởng và Nhân cách Hồ Chí Minh.
Ông đã dựng tượng Bác ngồi giữa lòng người dân chứ không phải ngồi trên bệ cao của quyền lực. Đã vậy, ông còn đặt thêm một chiếc ghế mây để trống ở bên Bác. Thế đấy! Bác luôn sẵn lòng tiếp đón khách quý từ vị nguyên thủ quốc gia đến người dân thường, từ cụ già đến cháu nhỏ.
 |
Như để minh họa cho lời TSKH Hồ Quang Minh, tôi được tận mắt thấy hơn chục người dân Mexico đang đứng ngồi trong Vườn hoa Việt Nam, đang mải mê ngắm nhìn Bác Hồ. Và tôi đã “chụp” được cảnh một người đàn ông thoạt đầu còn rụt rè sau đó rất tự tin ngồi vào chiếc ghế mây để trống với vẻ mặt thành kính hướng tới Bác Hồ kính yêu.
Hỏi chuyện thì được biết đó là Rene Castro, 29 tuổi, sống và làm việc ngay ở Mexico City. Rene khoe đã nhiều lần đến Vườn hoa Việt Nam, có lần còn rủ cả bạn gái đến cùng.
Biết tôi là nhà báo vừa từ Việt Nam sang, Rene thổ lộ: Mặc dù sự hiểu biết về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về Việt Nam còn ít ỏi, nhưng Rene rất khâm phục Việt Nam vì Việt Nam nhỏ bé mà đã đánh thắng Mỹ. Chủ tịch Hồ Chí Minh lại là lãnh tụ của nhân dân Việt Nam càng khiến anh khâm phục và kính trọng!
Lúc chia tay tôi, Rene Castro cứ trầm trồ mãi: Việt Nam có Bác Hồ, thật là hạnh phúc tuyệt vời!
Cảm ơn Rene đã nói hộ lòng tôi trong một sáng hanh hanh nắng vàng Mexico!
Mexico City – Ngõ Chùa 2010
