Khúc xuân cao nguyên đá

Khúc xuân cao nguyên đá
TP - Cữ đầu năm đành lỗi hẹn không được ngắm ngó đào núi cùng mận trắng của Tây Bắc Việt Bắc... Bù lại được chiêm bái sắc cờ thiêng Lũng Cú cùng những cuộc gặp bất ngờ trên cao nguyên đá Hà Giang. 
Khúc xuân cao nguyên đá ảnh 1
Đường lên Hà Giang

Qua Cổng Trời Quản Bạ là hình như đã bắt vào những tầng mạch chắc khừ trập trùng chất ngất của cao nguyên đá? Dẫu địa phận Yên Minh có bơn bớt dốc  nhưng thi thoảng vẫn đột ngột ngoắt ngoéo chồm ra những khúc cua xám xịt tím lịm sắc đá tai mèo.

Vô số những quanh những ngoặt như thế nhưng tôi vẫn cố căng mắt để nhận ra một địa danh 10 năm trước từng tới đây khi leo cao nguyên đá Đồng Văn với ông Vương Quỳnh Sơn, người cháu gọi vua Mèo Vương Chí Sình bằng chú ruột mà cánh báo chí vẫn quen là Vương lão đồng chí.

Đến rồi đấy! Anh bạn đồng nghiệp ở báo Hà Giang nhắc và không quên dặn tôi chớ có hạ cửa kính kẻo gió núi thốc vào như thế! Chẳng thể đừng được những sự sơ suất ấy bởi tôi đang qua khúc bản có ngôi nhà như khoét vào đá bên đường của người anh hùng Sùng Dúng Lù.

Đến rồi nhưng không thể dừng vì phải bám theo đoàn xe chở Thủ tướng đi thăm và chúc tết vùng cao Hà Giang.

Đeo bám lâu hơn trong trí nhớ buổi chiều mươi năm trước được ngồi với một ông lão người Mông nhăn nheo, gồ ghề tuổi hơn bảy mươi nhưng trí nhớ tuyệt nhiên chả có sự lồi lõm nào! Tôi muốn gọi người được phong tặng danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang đầu tiên ấy của vùng cao Hà Giang là một người hùng!

Cao nguyên đá những năm cuối 50 đầu 60 thế kỷ trước chộn rộn táo tác bởi bọn phỉ nổi loạn. Một mình Sùng Dúng Lù với 3 quả lựu đạn đột nhập vào cái hang nơi tướng phỉ khét tiếng Vàng Vạn Ly cùng hơn 20 thuộc hạ thân tín ẩn núp. Chúng mày không về hàng Chính phủ thì tao cho nổ rồi cùng tan xác... Một mình ông đã trói Vàng Vạn Ly và khuất phục được ngần ấy thuộc hạ.

Mười hai năm sau (năm 1972), Sùng Dúng Lù tưởng như đá của cao nguyên Đồng Văn sụp dưới chân mình khi người con trai cả của ông khăng khăng đòi lấy vợ. Mà vợ nó chính là cô con gái rượu của tướng cướp Vàng Vạn Ly khi đó đã mãn hạn tù được ít năm...

Ông thông gia Vàng Vạn Ly cũng chả phải tay vừa. Chừng như để chơi một chút ông thông gia từng bắt mình nộp cho Chính phủ, ông đã thách cưới đơn giản chỉ 100 cân thịt, 100 cân (lít) rượu với những đồng bạc trắng. Mà khoản đó đào đâu ra ở thời buổi khó khăn ấy?

Bây giờ viết đến đây, trong tôi lại thoáng chút rùng mình cảm khái khi chợt nghĩ đến cái cười khơ khơ thoải mái của người hùng cao nguyên đá 10 năm trước! Cái cười ấy như một thông điệp rằng trên đời này chả nên làm cái việc lấy oán mà cởi oán...

Người hùng Sùng Dúng Lù đã thân chinh đi hỏi vợ cho con... Chuyện trò thế nào chả biết mà ông thông gia Vàng Vạn Ly đã lờ đi khoản thách cưới ấy. Mà hai bên thông gia nào có xa ngái gì, cùng một bản!

Làn gió thốc vào trong xe thêm lạnh khi anh bạn đồng nghiệp cho biết người hùng Sùng Dúng Lù đã mất cách đây ít năm. Lại bồi hồi thêm cái nỗi, một con trai của người hùng tên là Sùng Mí Páo nối được chí cha từng làm Bí thư Đảng ủy xã Vàn Chải nhiều năm, sau đó làm Phó Chủ tịch MTTQ huyện có nhiều công sức thành tích góp thêm cho vùng cao nguyên đá những ngày yên hàn của khối đoàn kết toàn dân.

Tôi được may mắn ngồi với các người đẹp huyện Yên Minh (bữa nay đón Thủ tướng và khách quý dưới xuôi lên nên chị em Huyện Đoàn và bên Giáo dục đều diện sắc phục dân tộc rất bắt mắt) trong đó có người đẹp Nguyễn Thị Hiên, dân tộc Tày, Bí thư Huyện Đoàn.

Cô giáo người Tày đẹp người đẹp nết quê ở Bắc Quang của Hà Giang lên Yên Minh dạy học rồi chuyển sang chuyên trách công tác Đoàn. Tự dưng thấy sao nhãng với sắc màu sặc sỡ cùng những làn da nuột nà vùng cao khi câu chuyện của Hiên xen lẫn những gam màu sáng tối về đời sống kinh tế xã hội của cao nguyên đá.

Bà con Tày, Giáy, Mông, Lô Lô... chiếm gần 60% trong số hơn 76.000 dân đang còn khó khăn. Càng khó hơn cho những xã cách trung tâm huyện đến 60, 70 cây số như Du Tiến.

Một số xã vùng xa vùng sâu đang kẹt về nước sinh hoạt như Pú Lũng, Thăng Mố, Sủng Tráng. 16.000 ĐVTN của Yên Minh vẫn là lực lượng xung kích trong việc xóa đói giảm nghèo trong việc xây dựng hồ nước treo,  xóa nhà tạm, xóa nạn mù chữ...

Nhưng công tác Đoàn của địa phương gặp nhiều khó khăn. Có cách nào để động viên đội ngũ hơn 300 anh chị em làm công tác bí thư chi đoàn trong huyện đối với Hiên cũng là vấn đề nan giải! Cụ thể hơn xem nào? Nguyễn Thị Hiên xoắn hai bàn tay ngập ngừng, nếu như trên phụ cấp khoảng 200 nghìn đồng/tháng/người tương đương với mức phụ cấp cho bí thư đảng ủy xã...

Rồi 60% trong số hơn 1.000 giáo viên ở huyện là người dưới miền xuôi lên cũng đang đặt ra không ít những vấn đề cần phải giải quyết về chế độ chính sách ...

Khúc xuân cao nguyên đá ảnh 2
Thủ tướng với đồng bào Hà Giang

Tôi nghe vậy thì cũng chỉ biết vậy rồi biên vào sổ tay định bụng về báo cáo với các cấp có trách nhiệm.  Hiên cũng vội xin phép để kịp dự buổi nói chuyện giữa người đứng đầu Chính phủ với bà con Yên Minh.

Chả mấy dịp Thủ tướng lên được đây, những băn khoăn những câu hỏi đại loại như của Bí thư huyện Đoàn chắc chẳng phải là ít?

Lại có một thoáng được ghé qua câu chuyện của một người đẹp nữa đại diện cho Ngân hàng Công thương Việt Nam (VietinBank).

Chị  Thanh Xuân là Phó chủ tịch Công đoàn VietinBank cho biết, thực hiện lời kêu gọi của Chính phủ góp phần xóa nghèo cho 62 huyện khó khăn nhất nước, VietinBank đã tổ chức kết nghĩa với huyện Quản Bạ và Yên Minh của Hà Giang trong việc xóa nhà tạm.

Riêng Yên Minh đã và đang khẩn trương thực hiện các bước để xóa 957 ngôi nhà tạm hầu hết của đồng bào dân tộc ở các xã đặc biệt khó khăn.

Lại  lẩn thẩn nghĩ thêm, với  việc xúm tay và chung lưng đấu cật của các nhà hảo tâm cả nước, cầu mong cho những sắc cười trẻ trung tươi tắn chiều áp Tết này cứ lan dài choán mãi với xứ núi Yên Minh.

MỚI - NÓNG
Công an Phú Yên dồn toàn lực đảm bảo an toàn cho Tiền Phong Marathon 2024
Công an Phú Yên dồn toàn lực đảm bảo an toàn cho Tiền Phong Marathon 2024
TPO - Trao đổi với PV báo Tiền Phong, Đại tá Nguyễn Khoẻ - Phó Giám đốc Công an tỉnh Phú Yên, cho biết: "Tất cả các lực lượng Công an tỉnh Phú Yên đã sẵn sàng làm nhiệm vụ nhằm đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ an toàn cho các du khách đến địa phương và vận động viên tham gia Giải Vô địch Quốc gia Marathon và cự ly dài Báo Tiền Phong lần thứ 65 - năm 2024".