Mẹ Phú giang hồ

Mẹ Phú trong tình thương yêu của những đứa trẻ mồ côi

Câu chuyện giữa tôi và mẹ lan man trở về quá khứ của hơn 50 năm về trước, khi mẹ Phú là thiếu nữ 20 trăng tròn ở thôn Đông. Chào đời được ba tuổi thì mẹ mất. Lên 10 tuổi cha bắt Phú vào Vũng Tàu ở đợ cho người quen. “Lớn lên không có mẹ là nỗi bất hạnh lớn nhất của một đời người” - Mẹ Phú tâm sự.

Năm 20 tuổi, cô Ba (tên thiếu thời của mẹ Phú) quay về đảo Lý Sơn để lấy chồng theo sự sắp xếp của cha. Làm dâu được sáu tháng, cô Ba bỏ nhà, quay vào miền Nam tiếp tục chuỗi đời làm mướn.

“Phải chiều chồng sáu tháng trời hết mực, cơm bưng nước rót rồi răm rắp nghe lời, mới có cơ hội theo thuyền vô đất liền, bỏ đi miền Nam đó, con ạ. Vì sao mẹ bỏ nhà chồng ra đi ư? Vì không yêu. Mẹ lớn lên không có tình yêu trai gái, chỉ luôn muốn làm thật nhiều tiền để nhận nuôi trẻ mồ côi. Mẹ cũng không hiểu sao mình có ý nghĩ như vậy. Chắc vì mẹ là trẻ mồ côi từ nhỏ”.

Vào Sài Gòn, cô làm đủ nghề từ giặt ủi quần áo đến bán nước, bốc vác, thợ nề... 16 năm (1959 - 1975) lang thang khắp Sài Gòn, Vũng Tàu, Sông Bé (nay là Bình Dương, Bình Phước) với đủ thứ nghề, cũng là điều kiện để cô Ba đến hang cùng ngõ hẻm, các xóm làng tiêu điều bởi chiến tranh ở miền Tây hay những bưng biền khốc liệt ở Sài Gòn. Đến đâu, cô Ba cũng giang tay cưu mang trẻ mồ côi. Không trực tiếp nuôi nấng cô cũng gom góp đồng vốn ít ỏi của mình để giúp đỡ.

Giải phóng miền Nam, cô Ba trở về quê nhà đảo Lý Sơn. Ba sáu mùa xuân, một đời chồng và chưa bao giờ cô Ba có được tình yêu đôi lứa đích thực. Về lại huyện đảo Lý Sơn trong tình cảnh không nhà không cửa. Chồng cũ lấy vợ hai và sinh một đàn con. Kẹp nách thêm gần chục đứa trẻ mồ côi, một lần nữa mẹ lại bỏ xứ đảo vào đất liền,  đi kinh tế mới. Ở vùng miền núi Bình Sơn (Quảng Ngãi).

Năm 1986, mẹ Phú trở lại huyện đảo Lý Sơn, mua mảnh đất lập nên ngôi nhà tình thương đầu tiên và duy nhất từ trước đến nay ở vương quốc tỏi. Ở hòn đảo quanh năm trập trùng sóng vỗ, người làm nghề đi biển bấp bênh đánh bạc với đại dương hung dữ, cứ vào mùa, nhiều đàn ông ra đi không trở về. Những đứa trẻ mồ côi lại đến nhà mẹ Phú.

Bữa tất niên

Mẹ Phú và những đứa trẻ mồ côi do mẹ nuôi nấng. Ảnh: N.C

Trong bữa cơm tất niên cuối năm, quây quần bên mẹ già 70 tuổi có hơn 10 cháu nhỏ và hai gia đình sống cùng mẹ. Đó là những trẻ mồ côi nương tựa trong ngôi nhà của mẹ từ nhỏ, nay lớn lên được mẹ dựng vợ gả chồng.  Bữa cơm tất niên với không khí trầm lắng.

Một mùa tỏi mất trắng, chẳng ai còn tâm trạng đón xuân. Như hàng ngàn cư dân trên đảo Lý Sơn, những lao động chính ở mái ấm tình thương mẹ Phú cũng đang sống nhờ vào cây tỏi. Riêng mẹ Phú cũng trồng ba sào tỏi, nguồn thu nhập chính để duy trì mái ấm đến tận hôm nay.

Đôi vợ chồng Đỗ Hồng Quang (23 tuổi) - Trần Thị Phúc (24 tuổi) vừa đi tưới nốt luống tỏi về, cùng ngồi chung mâm cơm. Trên tay họ là đứa con nhỏ, tíu tít hạnh phúc.

Anh Quang từ khi hai tuổi bị đem cho ở chợ Lý Sơn, là con của một người mẹ bị tâm thần. Gia đình nhận nuôi quá nghèo nên đành trao Quang cho mẹ Phú. Lớn lên trong vòng tay yêu thương của mẹ Phú, từ một đứa trẻ oặt ẹo, Quang trở thành chàng trai khỏe mạnh, lao động chính trong ngôi nhà tình thương.

Vợ anh Quang - chị Phúc là bạn thiếu thời của anh. Bây giờ cả gia đình cùng quây quần trong nhà mẹ Phú. Không những nuôi con thiên hạ, mẹ Phú còn nhận nuôi luôn bảy đứa con của chồng cũ (đã mất) với vợ hai. Cả bảy người đang ở nhà mẹ Phú và đều trưởng thành, có việc làm đàng hoàng.

Cùng đi với chúng tôi, anh Đặng Thế Mỹ - Phó Chủ tịch xã An Hải, cảm kích: “Không có mái ấm của mẹ Phú, chẳng biết số phận những đứa trẻ kia sẽ ra sao”.

Mâm cơm tất niên ở mái ấm tình thương mẹ Phú chỉ có đĩa thịt heo, mấy khúc chả, còn lại toàn rau. “Năm nay dân Lý Sơn mất mùa tỏi. Tất niên được như này là xôm lắm rồi. Năm sau chắc sẽ khá hơn... ”, mẹ cười hiền.