Nhớ một vị tiền bối

Đồng chí Trần Hữu Dực nói chuyện tại hội nghị Kiểm sát quân sự  Ảnh: tác giả cung cấp

Rất may mắn là tôi được có hai khoảng thời gian hơn 10 năm sống gần và làm việc dưới sự lãnh đạo của đồng chí Trần Hữu Dực...

Trong hai năm 1949 và 1950, trên chiến khu Việt Bắc, đồng chí Trần Hữu Dực là một ủy viên của Đảng đoàn Chính phủ. Tôi là thư ký làm biên bản, ghi ý kiến của từng người trong các cuộc họp Đảng đoàn Chính phủ thường kỳ, hằng tháng và bất thường khi có việc đột xuất.

Đồng chí Trần Hữu Dực luôn nói ngắn gọn, rõ ràng, nêu những ý kiến dứt khoát, thẳng thắn. Đồng chí Phạm Văn Đồng, Bí thư Đảng đoàn Chính phủ, là người kiệm lời, quý thời gian, trong hội nghị tự đòi hỏi mình và yêu cầu người khác vào thẳng vấn đề, đóng góp thiết thực về giải pháp. Vì thế, đồng chí Phạm Văn Đồng thường tâm đắc với cách nói và tán thành nhiều ý kiến của đồng chí Trần Hữu Dực.

Cũng trong thời gian hai năm 1949 và 1950, đồng chí Trần Hữu Dực là Đổng lý Sự vụ, Bộ Nội vụ, và Bí thư Liên chi Đảng bộ các Cơ quan Đảng, Dân, Chính Trung ương.

Tôi được làm việc tại Phủ Thủ tướng, ở gần Bộ Nội vụ, chỉ cách nhau chừng hơn một cây số đường rừng, và có thời gian là Bí thư Chi bộ Đảng của Phủ Thủ tướng nên có những lần được dự họp với đồng chí Trần Hữu Dực.

Lớp cán bộ trẻ mới có chừng 4 - 5 tuổi Đảng chúng tôi ở khắp các cơ quan trung ương đã học tập được nhiều từ việc làm, lời nói và tấm gương của đồng chí.

Đồng chí Trần Hữu Dực (thứ 3, trái sang) - Ảnh: Tác giả cung cấp

Thời ấy, trên chiến khu Việt Bắc có phong trào tăng gia sản xuất, trồng trọt các loại rau và cả lúa, ngô, khoai, sắn; chăn nuôi gà, vịt để cải thiện đời sống. Tôi còn ghi trong tâm trí hình ảnh đồng chí Trần Hữu Dực mặc quần đùi, áo cộc tay, phạt cành đốn gốc cây rừng, cuốc đất khai hoang, vun luống trồng rau.

Bấy giờ chúng tôi mới trên dưới 20 tuổi, đồng chí Trần Hữu Dực gấp đôi tuổi chúng tôi, nhưng trong toàn chiến khu Việt Bắc, gọi ATK (an toàn khu), không có ai lao động sản xuất được như đồng chí Trần Hữu Dực.

Từ đầu thập kỷ 60 đến nửa sau thập kỷ 70 của thế kỷ 20, đồng chí Trần Hữu Dực làm Bộ trưởng ở Phủ Thủ tướng. Trong suốt thời gian ấy, tôi được làm việc cùng cơ quan với đồng chí.

Nhiều năm đồng chí là Tổng thư ký Hội đồng Chính phủ, tôi là Tổ trưởng Tổ Thư ký của Hội đồng Chính phủ, hằng ngày công tác có sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí.

Bấy giờ, đồng chí Trần Hữu Dực đã khoảng 55 đến trên 60 tuổi. Không ít lần, đồng chí hẹn tôi bắt đầu làm việc từ 23 giờ hôm trước đến 1 giờ sáng hôm sau.

Thời ấy, kháng chiến chống Mỹ, máy bay địch bắn phá đường giao thông, từ Hà Nội vào Vĩnh Linh đường rất khó đi, lại qua 3 phà lớn, thường cán bộ ngồi ô tô suốt hai ngày.

Đồng chí Trần Hữu Dực đi cấp tập với hai lái xe thay phiên nhau, rời Hà Nội tinh mơ sáng, đến Vĩnh Linh đã vào đêm, hẹn trước cán bộ, tới nơi làm việc ngay, làm xong lại tức khắc quay ra, ngồi nghỉ ngơi chút ít trên xe, theo lối cuốn chiếu, đi ra đến tỉnh nào đều dừng lại làm việc ở tỉnh ấy.

Một lần, Bộ Chính trị họp bàn về một số vấn đề kinh tế quan trọng, đồng chí Trần Hữu Dực được mời dự họp và được Thủ tướng Phạm Văn Đồng ủy nhiệm thay mặt Đảng đoàn Chính phủ báo cáo tình hình.

Sau cuộc họp ấy, Bác Hồ dặn đồng chí Phạm Văn Đồng: “Báo cáo của chú Dực tốt, giúp Bộ Chính trị thảo luận sớm thống nhất ý kiến, quyết định chủ trương và biện pháp đúng. Lần sau bàn những vấn đề tương tự, có thể tiếp tục giao cho chú Dực chuẩn bị báo cáo tình hình và nêu đề nghị”.

Nhiều năm liền, đồng chí Trần Hữu Dực chỉ đạo và bắt tay cùng với Tổ Thư ký chúng tôi phục vụ tận tụy, chu đáo, kịp thời, phấn đấu đạt chất lượng tốt trước, trong và sau mỗi kỳ họp thường kỳ, hằng tháng hoặc bất thường đột xuất của Hội đồng Chính phủ, và mỗi kỳ họp hằng tuần của hội nghị Thường vụ Hội đồng Chính phủ.

Thời chiến tranh, qua bao ngày đêm làm việc, mỗi lần đồng chí Trần Hữu Dực và chúng tôi chỉ có một ấm trà, loại trà trung bình, mỗi người được vài chén trà. Ngoài ra không có một thứ bồi dưỡng nào cả. Nhưng đồng chí Trần Hữu Dực vẫn thổi lên được trong chúng tôi một ngọn lửa nhiệt tình và say mê luôn luôn bừng cháy.

Một lần, đồng chí giới thiệu một kinh nghiệm, đã ấp ủ một dự định gì mà mình cho là đúng, thì phải vững chí bền gan, dự định càng lớn càng cần kiên nhẫn, có kiên mà có nhẫn, không ngừng phấn đấu vượt trở ngại, khó khăn, từng bước tạo dần những điều kiện thuận lợi, dám chờ đợi 5 năm, 10 năm, khi thời cơ đến thì sẵn sàng, chồm ngay lên nắm chắc lấy thời cơ mà thực hiện dự định của mình. Đó là một trong những bí quyết của thành công.

Một lần khác, đồng chí dặn chúng tôi, không cần quan tâm nhiều về cương vị và chức danh. Chúng ta là tổ thư ký của Hội đồng Chính phủ, tổ cũng được, nhóm cũng được, có vẻ cao hơn thì ban cũng được, vụ cũng được, kể cả việc không gọi là Vụ Thư ký, mà gọi là Thư ký Vụ cho có vẻ đàng hoàng hơn cũng được.

Những điều ấy không phải là không quan trọng gì, nhưng đừng đặt vào đó tầm quan trọng quá cao. Nhiệm vụ của chúng ta đã được định rõ. Điều quan trọng nhất là chúng ta một lòng, một dạ, vì dân, vì nước, ra sức làm tròn nhiệm vụ. Không có danh hiệu nào, phần thưởng nào, niềm vui nào chính đáng và cao quý hơn.

Ngày 01 tháng 01 năm 2010