 |
| Làm thủ tục hộ khẩu ở Công an quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Ảnh: Hồng Vĩnh |
Trên đây là một số điểm đáng chú ý được đưa ra tại buổi họp báo giới thiệu Luật Cư trú và các văn bản hướng dẫn thi hành, do Bộ Công an tổ chức chiều qua, tại Hà Nội.
Tại cuộc họp báo, Trung tướng Phạm Văn Đức (Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát) và Thiếu tướng Trần Đình Nhã (Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Công an) đã trả lời nhiều câu hỏi báo giới quan tâm.
Nhiều trường hợp vẫn phải “ăn theo” hộ khẩu
Thiếu tướng Trần Đình Nhã cho biết, thực hiện Luật Cư trú (sau đây gọi tắt là Luật) và chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ CA đã rà soát và phát hiện 126 văn bản có quy định liên quan đến cư trú, trong số này có 1 Nghị định Bộ CA trình Thủ tướng ban hành năm 1996, quy định về việc giải quyết đăng ký thường trú đối với Việt kiều hồi hương. Khi Luật Cư trú có hiệu lực, quy định trên sẽ không còn phù hợp.
Theo Bộ CA, trên thực tế đã và đang tồn tại một số trường hợp quy định về hộ khẩu bị sử dụng sai mục đích, làm hạn chế quyền và lợi ích của công dân như trong lĩnh vực nhà ở, điện, nước sinh hoạt v.v..., gây nên những bức xúc trong nhân dân. Nay, Luật nghiêm cấm những hành vi lạm dụng quy định về hộ khẩu để hạn chế quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.
Theo ông Trần Đình Nhã, từ ngày 1/7 sắp tới, khi Luật có hiệu lực, các quy định lạm dụng hộ khẩu, trái với Luật đương nhiên sẽ bị bãi bỏ. Ban chỉ đạo triển khai Luật đề nghị công dân nếu phát hiện cơ quan nào lạm dụng hộ khẩu để hạn chế quyền, lợi ích hợp pháp của công dân cần yêu cầu cơ quan đó hủy bỏ hoặc báo cho Ban chỉ đạo để xử lý kịp thời.
Tuy nhiên, ông Trần Đình Nhã cũng cho biết, một số trường hợp vẫn phải căn cứ vào hộ khẩu để thực hiện một số quyền, nghĩa vụ khác của công dân, ví như quyền bầu cử, ứng cử, ưu tiên đi học, giao đất để sản xuất theo hộ gia đình, thực hiện nghĩa vụ quân sự v.v...
Thời hạn trả kết quả: Khó đạt đúng Luật!
Hôm qua, Bộ CA cũng dự báo trong những ngày đầu thực hiện Luật, có thể số người đến trụ sở tiếp dân để đăng ký cư trú sẽ tăng, nhất là ở những TP lớn. Và như thế, thời hạn trả kết quả cho người dân của cơ quan công quyền sẽ khó đạt như Luật quy định (ví dụ, Luật quy định sau 15 ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền phải cấp sổ hộ khẩu cho người đăng ký thường trú; sau 03 ngày phải cấp sổ tạm trú...).
Về vấn đề này, Trung tướng Phạm Văn Đức cho biết, Ban chỉ đạo triển khai Luật đã quán triệt đến CA các đơn vị, địa phương, trước mắt cứ tiếp nhận hồ sơ đăng ký cư trú của công dân và cố gắng đến mức cao nhất rút ngắn thời gian trả kết quả.
Thời gian đầu khó hoàn thành như Luật định, thì nơi tiếp nhận hồ sơ phải giải thích rõ và mong người dân thông cảm, tạo điều kiện. Mọi vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai Luật cần được phản ánh về Ban chỉ đạo để xử lý, điều chỉnh kịp thời.
Không lo làn sóng dân cư ồ ạt về thành phố lớn
Trung tướng Phạm Văn Đức cũng cho biết, khi Luật có hiệu lực, với các quy định thông thoáng hơn trong nhập khẩu về các TP trực thuộc T.Ư, chắc chắn tại các TP lớn như Hà Nội, TPHCM sẽ tăng thêm số người đến đăng ký thường trú.
Theo rà soát của Bộ CA, khi Luật có hiệu lực sẽ có khoảng 2 triệu người đủ điều kiện xem xét cấp đăng ký thường trú theo quy định mới, trong đó Hà Nội có khoảng 13 vạn người, TPHCM khoảng hơn 86 vạn người.
Song, ông Đức cũng lạc quan dân cư ở các TP lớn sẽ không tăng ồ ạt, bởi người dân muốn về TP họ cũng cần phải có những điều kiện tối thiểu để đảm bảo cuộc sống, không phải cứ quy định thoáng là dân cư sẽ ồ ạt “tràn” về TP. Ông Đức nói, cái cần làm hơn là các cấp chính quyền cần giải quyết tốt các điều kiện kinh tế - xã hội khác để đáp ứng việc tăng dân cư, và đây là kế hoạch lớn.
Đối với trường hợp học sinh - sinh viên đang theo học ở các TP, Điều 28 Luật quy định không cấp giấy chuyển hộ khẩu cho những trường hợp này. Do vậy, những trường hợp này sẽ không đủ hồ sơ, thủ tục để đăng ký thường trú, chỉ là tạm trú, 5 năm học cũng chỉ đăng ký tạm trú. Không phải HSSV theo học một năm ở TP, được bố mẹ mua nhà là được nhập khẩu TP – Trung tướng Phạm Văn Đức nói.
Một vấn đề khác, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính xây dựng quy định về mức phí, lệ phí sẽ thu của công dân khi họ đến đăng ký thường trú, tạm trú, mức phí này sẽ được công bố ngày 1/7.
