 |
| Trụ sở DNTN Hoàng Ngọc ở thị trấn Lao Bảo |
Còn năm 2007, con số rượu ngoại nhập vào Khu KTTMLB lên đến gần 12 triệu USD, trong đó có 11,4 triệu USD tạm nhập tái xuất và đã có 26.534 bộ máy điều hoà nhiệt độ trị giá gần 8 triệu USD được nhập khẩu miễn thuế vào Lao Bảo.
Số hàng ưu đãi miễn thuế khổng lồ đó đã đi đâu về đâu, và ai đã hưởng lợi?
Tay trái ký cho... tay phải
Không kể những năm trước đó, chỉ tính riêng từ năm 2006 đến nay, lượng rượu ngoại đã nhập miễn thuế vào Khu KTTMĐB Lao Bảo đã lên tới nhiều triệu đô la.
 |
| Siêu thị Đông Nam Á ở Lao Bảo vẫn “cửa đóng, then cài” |
Theo trình tự nguyên tắc, ông Phó Trưởng Ban Thường trực BQL Khu KTTMĐB Lao Bảo Lê Quang Vĩnh làm tờ trình gửi lên UBND tỉnh Quảng Trị danh sách các DN xin được nhập khẩu miễn thuế 2 mặt hàng rượu ngoại và máy điều hòa nhiệt độ vào khu Lao Bảo.
Người đại diện cho UBND tỉnh ký văn bản cấp phép chẳng ai khác là ông Lê Hữu Thăng, Phó Chủ tịch tỉnh kiêm Trưởng BQL Khu KTTMĐB Lao Bảo, bởi lúc này ông Thăng ký với tư cách là Phó Chủ tịch tỉnh phụ trách lĩnh vực.
Như vậy thì chả khác nào theo tay phải ký cho... tay trái cả (!?). Và mới đây, ngày 9/1/2008, ông Lê Hữu Thăng lại tiếp tục ký Công văn số 48 cho phép 12 DN được nhập rượu vào khu trong năm 2008 trị giá 1 triệu USD.
Trong bảng phân bổ chỉ tiêu NK rượu do BQL Khu KTTMĐB Lao Bảo lập có 2 DN được phân nhiều nhất là DNTN Hoàng Ngọc (125.000 USD) và Cty Cổ phần Đông Nam Á (125.000 USD) với lý do là 2 DN này có... siêu thị.
Song, theo điều tra của chúng tôi cho đến thời điểm này (27/2/2008), Siêu thị Đông Nam Á tại Lao Bảo vẫn “cửa đóng, then cài”, chưa khai trương hoạt động. Vậy UBND tỉnh Quảng Trị cấp “chỉ tiêu” nhập khẩu rượu miễn thuế cho DN này để làm gì?
 |
| Một quầy rượu của DNTN Hoàng Ngọc nhập khẩu miễn thuế ở Trung tâm TM Lao Bảo |
Một mặt hàng khác, cũng có thuế suất nhập khẩu cao là máy điều hoà nhiệt độ. Năm 2006, những DN này đã nhập vào khu KTTMĐB Lao Bảo 11.394 bộ máy điều hoà nhiệt độ, trị giá 2,897 tỉ đồng. Và năm 2007, con số đó là 26.534 bộ, trị giá gần 8 tỉ đồng.
Đội trưởng Đội nghiệp vụ của Chi cục Hải quan Khu KTTMĐB Lao Bảo (gọi tắt: Cổng B) Bùi Ngọc Anh cho biết: Theo biểu thuế suất NK hiện hành, máy điều hoà nhiệt độ NK phải nộp thuế NK 40% + thuế tiêu thụ đặc biệt 15% + VAT 5%; rượu ngoại NK phải nộp thuế TTĐB từ 20% - 65% (tùy theo nồng độ) + VAT 10%.
Việc Chính phủ cho phép tỉnh Quảng Trị quyết định việc nhập khẩu miễn thuế đối với rượu ngoại và điều hoà nhiệt độ là để khoảng 4 vạn dân trong khu KTTMĐB Lao Bảo và khách du lịch đến đây được hưởng lợi mua hàng miễn thuế.
Nhưng với việc cho hàng loạt doanh nghiệp nhập khẩu, lại không được kiểm soát chặt chẽ, lượng hàng nhập được miễn thuế này thẩm lậu từ Khu KTTMĐB Lao Bảo ra thị trường nội địa thì nhà nước mất hàng tỷ đồng tiền thuế.
Ngay từ năm 2004, UBND tỉnh Quảng Trị đã thừa nhận tình trạng lợi dụng chính sách miễn thuế, rượu ngoại đã được nhập khẩu tràn lan, thẩm lậu vào nội địa nên đã áp dụng các biện pháp quản lý đặc biệt như tạm ngưng nhập khẩu để kiểm tra, ban hành các điều kiện bắt buộc nhằm hạn chế nhập khẩu, phê duyệt kế hoạch nhập khẩu cho DN.
Tuy nhiên, từ đó đến nay, việc nhập rượu ngoại vào khu này vẫn không được kiểm soát một cách hữu hiệu. Không những không ngăn chặn hoặc có giải pháp kìm chế, trái lại, UBND tỉnh vẫn tiếp tục cấp phép cho nhập khẩu ồ ạt.
Cùng với rượu là máy điều hoà nhiệt độ cũng làm nóng tình hình buôn lậu trên Quốc lộ 9, song lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị và BQL Khu KTTMĐB Lao Bảo vẫn chưa có những quan tâm, đề xuất kịp thời nhằm ngăn chặn việc lợi dụng chính sách ưu đãi để trục lợi.
Chỉ một nhóm DN tư nhân hưởng lợi
Hai mặt hàng rượu, máy điều hoà trị giá hàng chục triệu đô la nhập khẩu miễn thuế trong hai năm 2006, 2007 cũng chỉ do trên dưới chục DN (chủ yếu là tư nhân) thực hiện nhập khẩu vào Khu KTTMĐB Lao Bảo.
Còn 4 vạn dân trong Khu KTTMĐB Lao Bảo đa số là đồng bào dân tộc thiểu số nghèo thì họ chẳng dám mơ tưởng đến chuyện mua rượu ngoại, máy điều hoà miễn thuế để sử dụng.
Vậy rượu ngoại, máy điều hoà miễn thuế đã được bán cho ai?
Một số cán bộ chức trách chống buôn lậu ở khu này nhận định Lao Bảo có thể sẽ trở thành một “túi chứa” hàng nhập khẩu ưu đãi miễn thuế (rượu ngoại, máy điều hoà nhiệt độ…) để rồi tìm cách thẩm lậu về nội địa.
Ngày 26/2, Phó Chi cục Hải quan Khu KTTMĐB Lao Bảo Nguyễn Đức Hưng cho biết: “Cơ quan chống buôn lậu kiểm tra hồ sơ xuất mặt hàng máy điều hoà nhiệt độ ở một số DN thấy có sự hợp thức hồ sơ vi phạm pháp luật, có những địa chỉ xuất máy điều hoà đến nơi thấy nhà tranh vách đất, không có tài sản gì đáng giá cả, có người dân trong khu mua đến... 35 bộ máy điều hoà. Đây là điều phi lý”.
Trong năm 2007, tại cổng B và Trạm kiểm soát Hải quan sau cổng B đã tịch thu 225 bộ máy điều hoà vận chuyển lậu về nội địa. Đây chỉ mới là một phần vô cùng nhỏ so với số thẩm lậu theo đường buôn lậu vận chuyển rượu, máy điều hoà… đi theo đường rừng, cánh gà cổng B.
Trong các văn bản cấp phép nhập khẩu rượu do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Lê Hữu Thăng ký đều nhấn mạnh là để “Đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong khu và khách du lịch, nhất là khách nước ngoài”.
Trên thực tế, tại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, Chính phủ đã cấp phép cho Tổng Cty Thương mại Quảng Trị được hoạt động siêu thị miễn thuế từ mấy năm nay.
Vì vậy, theo chúng tôi, các nhu cầu về rượu bia, và một số mặt hàng cao cấp miễn thuế khác như máy điều hoà, tủ lạnh… du khách sẽ được đáp ứng tại đây.
Việc cho phép NK và bán tràn lan các mặt hàng xa xỉ có thuế suất nhập khẩu cao trong toàn khu là tự làm khó cho các hoạt động quản lý, chống buôn lậu.
Chúng tôi cho rằng, tiến hành đánh thuế các mặt hàng rượu bia, máy điều hoà nhiệt độ nhập khẩu, rồi lấy tiền thuế đó tái đầu tư hạ tầng cơ sở phục vụ đồng bào vùng biên giới cửa khẩu sẽ hiệu quả, thiết thực hơn nhiều.
Còn kéo dài chính sách miễn thuế cho rượu ngoại, máy điều hoà nhập khẩu vào Lao Bảo tức là tiếp tục tạo kẽ hở chính sách cho một thiểu số người trục lợi mà thôi!
